Văn hóa công sở là gì?
Văn hóa công sở là một khái niệm dùng để miêu tả các quy tắc, giá trị và hành vi được chấp nhận và thực hành trong môi trường làm việc của một doanh nghiệp. Nó bao gồm các nguyên tắc, quy định và tập quán mà nhân viên cần tuân thủ trong quá trình làm việc, giao tiếp và tương tác với nhau.
Văn hóa công sở thường phản ánh các giá trị cốt lõi của doanh nghiệp, bao gồm sự tôn trọng, trung thực, đạo đức, tinh thần đồng đội, sáng tạo và cam kết với chất lượng và hiệu suất công việc. Nó cũng có thể bao gồm các quy tắc về bộ quyền, cách thức quyết định, cách thức giải quyết xung đột và quyền lợi của nhân viên.
Xem thêm: Giải đáp 996 là gì? Ưu nhược điểm của văn hoá làm việc này là gì?
Vai trò của văn hóa công sở
Văn hóa công sở đóng vai trò quan trọng trong một doanh nghiệp và ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh khác nhau. Vậy cụ thể vai trò của văn hóa công sở là gì?
- Xác định giá trị và mục tiêu: Văn hóa công sở giúp xác định và gắn kết những giá trị cốt lõi và mục tiêu của doanh nghiệp. Nó tạo ra một tầm nhìn chung và định hướng cho nhân viên, giúp họ hiểu rõ mục tiêu của doanh nghiệp và làm việc hướng tới chung một mục đích.
- Xây dựng đội nhóm và tinh thần đồng đội: Văn hóa công sở tạo ra một môi trường làm việc khuyến khích sự hợp tác, tương tác và đồng lòng giữa các thành viên trong doanh nghiệp. Nó khuyến khích tinh thần đồng đội, khả năng làm việc nhóm và sự trợ giúp lẫn nhau để đạt được mục tiêu chung.
- Quy định hành vi và quy tắc làm việc: Văn hóa công sở thiết lập các quy định và quy tắc mà nhân viên phải tuân thủ trong quá trình làm việc. Nó định rõ những tiêu chuẩn đạo đức và định hình hành vi chuyên nghiệp, tôn trọng, trung thực và trách nhiệm.
- Tạo nền tảng cho sự phát triển cá nhân: Văn hóa công sở có thể tạo điều kiện cho sự phát triển cá nhân của nhân viên thông qua việc khuyến khích học tập, sáng tạo và đề cao trách nhiệm cá nhân. Nó có thể tạo ra một môi trường ủng hộ việc phát triển kỹ năng, thăng tiến và sự nghiệp của nhân viên.
- Tạo niềm tin và tăng cường sự hài lòng: Một văn hóa công sở tích cực tạo niềm tin và tăng cường sự hài lòng của nhân viên. Nó tạo ra một môi trường công bằng, công nhận thành tựu và đảm bảo sự công bằng và đồng nhất trong xử lý các vấn đề và xung đột.
- Ghi nhận và duy trì danh tiếng: Văn hóa công sở có thể ảnh hưởng đến danh tiếng và hình ảnh của doanh nghiệp trong mắt cả nhân viên và bên ngoài. Một văn hóa công sở tích cực và chuyên nghiệp có thể tạo ra sự tín nhiệm và sự tôn trọng từ khách hàng, đối tác và cộng đồng.
Các yếu tố cấu thành văn hóa công sở
Sau khi nắm được vai trò, chắc hẳn bạn sẽ thắc mắc đến các yếu tố cấu thành văn hóa công sở là gì? Các yếu tố cấu thành văn hóa công sở có thể bao gồm những điểm sau đây:
- Giá trị cốt lõi: Đây là những nguyên tắc và giá trị mà doanh nghiệp đặt lên hàng đầu. Chúng thể hiện những tiêu chuẩn đạo đức, trách nhiệm, tôn trọng và công bằng mà nhân viên cần tuân thủ.
- Quy tắc và quy định: Các quy tắc và quy định là các nguyên tắc và quyền lợi mà nhân viên phải tuân thủ trong quá trình làm việc. Chúng có thể bao gồm quy định về thời gian làm việc, quyền lợi và nghĩa vụ của nhân viên, quy trình làm việc, quyền và trách nhiệm của từng cấp quản lý.
- Phong cách lãnh đạo: Phong cách lãnh đạo của các nhà quản lý và cấp trên trong doanh nghiệp có ảnh hưởng lớn đến văn hóa công sở. Cách mà lãnh đạo giao tiếp, định hình mục tiêu, tạo động lực và xử lý xung đột sẽ ảnh hưởng đến cách làm việc và tư duy của nhân viên.
- Sự giao tiếp: Văn hóa công sở cần khuyến khích mô hình giao tiếp mở và hiệu quả. Sự giao tiếp rõ ràng, trung thực và tôn trọng giữa các thành viên trong doanh nghiệp cũng như với khách hàng và đối tác là quan trọng để xây dựng một môi trường làm việc tích cực.
- Tập quán và phong tục: Tập quán và phong tục là những thói quen và hành vi thông thường được thực hiện trong doanh nghiệp. Chúng có thể bao gồm cách ăn mặc, lịch sự trong giao tiếp, thói quen làm việc, hoạt động thể thao hoặc các sự kiện xã hội trong doanh nghiệp.
- Đa dạng văn hóa: doanh nghiệp có thể có sự đa dạng văn hóa khi các thành viên đến từ nhiều nền văn hóa khác nhau. Điều này đòi hỏi sự tôn trọng, linh hoạt và khả năng làm việc trong môi trường đa văn hóa.
- Phần thưởng và công nhận: Hệ thống phần thưởng và công nhận trong doanh nghiệp có thể ảnh hưởng đến văn hóa công sở. Sự công bằng và công nhận công việc tạo động lực cho nhân viên và đóng vai trò quan trọng trong xây dựng một văn hóa tích cực.
Xây dựng văn hóa công sở như thế nào?
Xây dựng văn hóa công sở là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự cam kết lâu dài từ cấp lãnh đạo và tất cả nhân viên trong doanh nghiệp. Nó cần thời gian và nỗ lực để thay đổi và tạo ra một môi trường làm việc tích cực và đáng tin cậy.
Dưới đây là một số hoạt động mà doanh nghiệp có thể thực hiện để xây dựng văn hóa chốn công sở:
- Xác định giá trị cốt lõi: Đầu tiên, xác định các giá trị cốt lõi mà doanh nghiệp muốn xây dựng và đảm bảo rằng chúng phản ánh mục tiêu và tầm nhìn của doanh nghiệp. Các giá trị này nên được đặt ra bởi sự tham gia của các bên liên quan, bao gồm lãnh đạo cấp cao và nhân viên.
- Giao tiếp và tạo môi trường: Tạo một môi trường giao tiếp mở và tích cực trong doanh nghiệp. Lãnh đạo và quản lý nên thường xuyên giao tiếp với nhân viên để chia sẻ thông tin, lắng nghe ý kiến và ý tưởng, và tạo điều kiện cho sự thảo luận và đóng góp.
- Mô hình hóa giá trị: Lãnh đạo và cấp trên nên mô hình hóa giá trị cốt lõi thông qua hành động và lời nói. Họ nên thể hiện sự tôn trọng, trung thực, trách nhiệm và sáng tạo trong công việc hàng ngày. Việc mô hình hóa giá trị sẽ truyền cảm hứng và ảnh hưởng tích cực đến nhân viên.
- Xây dựng quy tắc và quy định: Đặt ra các quy tắc và quy định rõ ràng để hướng dẫn hành vi và phương pháp làm việc trong doanh nghiệp. Đảm bảo rằng các quy tắc này được công khai, dễ hiểu và được tuân thủ bởi tất cả nhân viên.
- Đào tạo và phát triển: Đầu tư vào đào tạo và phát triển nhân viên để họ hiểu và áp dụng giá trị và quy tắc của văn hóa công sở. Cung cấp các khóa đào tạo về kỹ năng mềm, đạo đức công việc và tư duy công việc sẽ giúp xây dựng một nền tảng văn hóa mạnh mẽ.
- Công nhận và đánh giá: Tạo ra hệ thống công nhận và đánh giá công việc công bằng và minh bạch. Công nhận những thành tựu và cống hiến của nhân viên, đồng thời cung cấp phản hồi xây dựng và cơ hội phát triển.
- Định hình môi trường làm việc: Tạo ra một môi trường làm việc tích cực và hỗ trợ, khuyến khích sự hợp tác, sáng tạo và phát triển cá nhân. Tạo ra các chính sách và hoạt động như làm việc nhóm, chia sẻ thông tin, tôn trọng ý kiến và đề cao sự đa dạng.
- Kiểm tra và điều chỉnh: Định kỳ kiểm tra và đánh giá hiệu quả của văn hóa công sở. Xác định những điểm mạnh và điểm yếu, và điều chỉnh các hoạt động và chính sách để tăng cường văn hóa công sở trong doanh nghiệp.
Xem thêm: Bí quyết đối phó với người “Ăn không được, phá cho hôi” chốn công sở
Cập nhật quy định về văn hóa công sở mới nhất
Theo quy định tại Điều 3 Quyết định số 129/2007/QĐ-TTg ban hành quy chế văn hóa công sở tại các cơ quan hành chính nhà nước như sau:
Quy định về trang phục, lễ phục
- Đối với nam: Áo sơ mi, quần âu, comple, đi giày hoặc đi dép có quai hậu; còn với trang phục mùa đông thì phải gọn gàng, lịch sự.
- Đối với nữ: Áo sơ mi, quần âu, bộ ký giả, comple nữ, váy công sở (chiều dài của váy tối thiểu phải ngang đầu gối), áo dài truyền thống, áo dài cách tân, đi giày hoặc đi dép có quai hậu; còn đối với trang phục mùa đông thì phải gọn gàng, lịch sự.
- Đối với những đơn vị có đồng phục riêng thì phải thực hiện theo quy định trang phục của ngành.
Quy định về giao tiếp và ứng xử
Người lao động phải thực hiện nghiêm túc các quy định về những việc phải làm, những việc không được làm theo quy định của pháp luật và Quy chế làm việc của đơn vị,…
Quy định về chuẩn mực về đạo đức, lối sống
Trong giao tiếp và ứng xử với đồng nghiệp, bạn phải có thái độ trung thực, thân thiện và hợp tác tạo sự thống nhất trong công tác để cùng nhau hoàn thành tốt nhiệm vụ chung.
Tìm hiểu văn hóa công sở đặc trưng của một số quốc gia
Thế giới thời đại 4.0 giờ đây đã trở thành một thế giới phẳng. Khoảng cách giữa con người đang ngày càng trở nên gần gũi hơn bao giờ hết. Điều này dẫn đến sự bành trướng của các tập đoàn đa quốc gia ở tất cả các châu lục toàn cầu; và cũng mở ra nhiều cơ hội làm việc và phát triển bản thân dành cho nhân viên các cấp bên ngoài biên giới quốc gia. Cơ hội được làm việc tại nước ngoài chưa bao giờ rộng mở và đầy tiềm năng hơn bây giờ. Vì vậy việc hiểu biết về văn hóa công sở của các nước sau là không hề dư thừa.
Anh Quốc
- Luôn luôn có mặt đúng giờ: Người Anh cực kỳ coi trọng giờ giấc, nên tính đúng giờ khi làm việc tại các công ty Anh luôn được đặt lên hàng đầu, đó là văn hóa công sở. Điều này còn giúp bạn chứng minh tinh thần kỷ luật và tính chấp hành của bản thân.
- Hối lộ và tham nhũng luôn bị xử phạt nghiêm khắc: Anh Quốc luôn được xếp top đầu trong những quốc gia có tỷ lệ tham nhũng thấp nhất thế giới cũng nhờ những chế tài nghiêm khắc áp dụng cho tội hối lộ và đút lót.
- Đừng nhìn vào mắt người đối diện quá lâu khi giao tiếp: Đối với người Anh, đây được xem là một hành động khiếm nhã.
- Danh thiếp là đầu câu chuyện: Nhà tuyển dụng, cấp trên và đồng nghiệp sẽ chào đón bạn bằng một loạt “mưa danh thiếp” ngay trong lần đầu gặp mặt.
Đan Mạch
- Luôn đánh giá cao văn hóa “Cân bằng công việc & đời sống”: Số giờ làm việc trung bình 1 tuần tại các doanh nghiệp Đan Mạch chỉ có 37 giờ. Thời gian còn lại, họ tôn trọng và khuyến khích đội ngũ của mình “tận hưởng cuộc sống một cách đúng đắn và điều độ nhất”.
- Thích đi thẳng vào vấn đề: Người Đan Mạch không thích sự vòng vo, dài dòng: Nếu có bất kỳ thắc mắc, họ sẽ hỏi thẳng trực tiếp và đều mong đợi một câu trả lời đúng trọng tâm.
- Văn hóa công sở “phẳng”, không có sự phân chia cấp bậc: Đại đa số các doanh nghiệp Đan Mạch ít khi có sự phân chia cấp bậc. Mọi người đều bình đẳng như nhau và đều hướng đến mục tiêu: “Work Smart & Play Hard”.
- Thời trang công sở tự do: Hình ảnh “áo sơ mi đóng thùng, caravat” rất hiếm khi được bắt gặp trong văn hóa công sở tại quốc gia này. Hầu hết mọi người đều mặc thường phục tự do đến công sở mỗi ngày.
Hoa Kỳ
- Các phiên họp có thể được diễn ra ngay tại bữa trưa hoặc bữa tối: Người Mỹ luôn đề cao tinh thần “Workaholic”. Nơi đâu, bất kỳ lúc nào cũng có thể là thời điểm để bạn làm việc.
- Thời gian là tiền bạc: Cũng giống như Đan Mạch, người Mỹ thích đi thẳng vào vấn đề và giải pháp. Đối với họ, mỗi phút mỗi giây là kim cương châu báu.
- Đừng gọi điện (hoặc nhấc máy) khi đang họp: Đối với người Mỹ, đây được xem là một trong những hành động vô cùng bất lịch sự. Vấn đề cá nhân của bạn chen ngang đã ảnh hưởng đến công việc chung của tập thể.
- Dùng thành ngữ nhiều hơn kính ngữ trong các phiên họp: Một phần họ muốn biến không khí của các buổi họp trở nên bớt căng thẳng hơn, giúp đạt hiệu quả công việc cao hơn.
Singapore
- Xây dựng mối quan hệ có thể sẽ hơi lâu hơn bình thường: Người Singapore rất kỹ tính, kể cả trong việc thiết lập mối quan hệ với những người mới. Hãy kiên nhẫn nhé.
- Luôn đưa danh thiếp bằng cả 2 tay: Lễ nghĩa tiên quyết rồi mới đến năng lực. Người Singapore cực kỳ đánh giá cao thái độ giao tiếp, nên hãy thật tinh tế.
- Cực kì nhã nhặn và điềm tĩnh giao tiếp trong văn hóa công sở: Không lạ khi Singapore được đánh giá là một trong những quốc gia thân thiện nhất thế giới. Bất kể mọi người, trong mọi hoàn cảnh đều cư xử vô cùng lịch thiệp.
- Một cái bắt tay thiện chí có thể kéo dài từ 10 – 12 giây: Trong lần đầu gặp gỡ, người đối diện có thể giữ tay bạn nhẹ nhàng từ 10 – 12 giây. Đừng suy nghĩ gì “đen tối” nhé. Thiện chí của người dân xứ Đảo Quốc Sư Tử cả đấy.
Ấn Độ
- Trang phục công sở luôn luôn kín đáo: Nam giới luôn mặc áo sơ mi, quần tây và đeo cà ra vát đến công sở. Phụ nữ thường mặc trang phục truyền thống (Sari) trùm kín người.
- Người Ấn Độ thường tán dóc chuyện phiếm trước khi bắt đầu cuộc họp: Hãy cố gắng hòa nhập cùng họ trong những cuộc hội thoại như thế này. Cơ hội giúp bạn tạo được thiện cảm đấy.
- Chào đúng phong tục: Khi gặp nhau, người Ấn Độ sẽ bắt 2 tay, sau đó chắp tay trước mặt và nói: “Namaste” (Xin Chào – Tiếng Ấn Độ) trước khi bắt đầu vào cuộc hội thoại.
- Tuyệt đối không được trao danh thiếp bằng tay trái: Đối với người Ấn Độ và người Hindi, tay trái thường được ví von với sự vấy bẩn, ô uế.
Trên đây là những chia sẻ của HR Insider về Văn hóa công sở là gì? Hy vọng bạn đã nắm được các yếu tố cấu thành cùng cách xây dựng văn hóa công sở nơi doanh nghiệp của mình.
Xem thêm: Hội chứng “Burnout”: Tình trạng dân công sở mắc phải nhưng ít nhận ra
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.