Trí tuệ nhân tạo là gì? Ứng dụng, lợi ích của trí tuệ nhân tạo

Trí tuệ nhân tạo là gì? Trí tuệ nhân tạo (AI) là một thuật ngữ ngày càng trở nên quen thuộc trong cuộc sống hiện đại. Nhưng trí tuệ nhân tạo là gì và nó được ứng dụng như thế nào trong đời sống hàng ngày? Tất cả các câu hỏi này sẽ được giải đáp một cách rõ ràng trong bài viết bên dưới đây. Hãy cùng HR Insider khám phá nhé!

Trí tuệ nhân tạo là gì?

Trí tuệ nhân tạo là gì? Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI) là công nghệ tiên tiến cho phép máy móc, đặc biệt là máy tính, có khả năng “học hỏi” và “suy nghĩ” giống như con người. Khác với lập trình logic truyền thống, nơi các bước xử lý được xác định rõ ràng, AI sử dụng các hệ thống học máy (machine learning) để mô phỏng khả năng trí tuệ của con người trong những nhiệm vụ mà máy tính khó có thể thực hiện.

Cụ thể, trí tuệ nhân tạo cho phép máy tính thực hiện các nhiệm vụ như: phân tích, giải quyết vấn đề, giao tiếp bằng ngôn ngữ, học hỏi từ kinh nghiệm, theo sự thay đổi của môi trường và nhiều khả năng khác tương tự như cách con người xử lý thông tin, tương tác với thế giới.

Trí tuệ nhân tạo là gì?

Lịch sử phát triển của AI

Quá trình phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) có thể chia thành các giai đoạn quan trọng sau:

• Giai đoạn khởi đầu (1940-1950): Đây là thời điểm khái niệm AI lần đầu tiên được hình thành. Các nhà khoa học như Alan Turing đã đóng vai trò tiên phong, với việc phát triển Turing Test để kiểm tra khả năng trí tuệ của máy móc. Năm 1956, hội thảo Dartmouth được xem là cột mốc đánh dấu sự ra đời chính thức của AI.
• Giai đoạn phát triển ban đầu (1956-1974): Đây là thời kỳ AI phát triển mạnh mẽ với những chương trình tiên phong như Logic Theorist và General Problem Solver. Nhiều nghiên cứu đã tập trung vào học máy và thuật toán tìm kiếm, đặt nền móng cho các tiến bộ sau này.
• Giai đoạn trì trệ (1974-1980): Thời kỳ này chứng kiến sự chững lại của AI do hạn chế về tài nguyên và năng lực tính toán. Nhiều dự án thất bại, dẫn đến việc cắt giảm ngân sách từ chính phủ và các nhà đầu tư.
• Giai đoạn phục hồi (1980-1987): Sự ra đời của các hệ thống chuyên gia đã khôi phục lại sự quan tâm đối với AI. Công nghệ này được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như tài chính và y tế, tạo đà phát triển cho AI.
• Giai đoạn kết hợp (1990-2010): AI bắt đầu tích hợp với các lĩnh vực khác như học sâu (deep learning) và xử lý ngôn ngữ tự nhiên. Sự bùng nổ của dữ liệu lớn và sức mạnh tính toán mở ra những khả năng mới.
• Giai đoạn hiện đại (2010-nay): AI đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, từ trợ lý ảo (như Siri, Alexa) đến công nghệ xe tự lái. Các mạng nơ-ron sâu đã đạt được những bước tiến vượt bậc, ứng dụng trong nhiều ngành công nghiệp.

Lợi ích khi sử dụng AI

Việc tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) vào tổ chức giúp cải thiện hiệu quả hoạt động, nâng cao trải nghiệm khách hàng, đồng thời thúc đẩy sự đổi mới trong cách thức kinh doanh. Cụ thể:

Tăng năng suất công việc

Nhân viên trong nhiều lĩnh vực thường mất nhiều thời gian để tìm kiếm và xử lý thông tin quan trọng.

Chẳng hạn, nhân viên y tế phải tra cứu hồ sơ bệnh nhân, chính sách y tế hoặc cơ sở dữ liệu thuốc, trong khi nhân viên hàng không tra cứu thông tin về chuyến bay. Điều này làm họ ít tập trung vào các nhiệm vụ chính.

AI giúp tổng hợp và cung cấp thông tin theo ngữ cảnh và thời gian thực, nhờ đó nâng cao năng suất và sự hài lòng trong công việc. Các chức năng tìm kiếm thông minh của AI áp dụng được trong hầu hết các ngành.

Tự động hóa trong sản xuất, dịch vụ

Tự động hóa quy trình không phải là khái niệm mới, nhưng AI đã mang đến một bước tiến mới trong việc giải quyết các vấn đề phức tạp.

Ví dụ, hệ thống xử lý hóa đơn ứng dụng AI có thể tự động quét và nhập dữ liệu từ các mẫu hóa đơn khác nhau. Ngoài ra, hệ thống này còn phân loại hóa đơn theo các tiêu chí như nhà cung cấp, khu vực hoặc phòng ban. AI thậm chí có khả năng kiểm tra lỗi và xử lý thanh toán với mức độ giám sát tối thiểu.

Tăng cường trải nghiệm

AI giúp các tổ chức, cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng một cách nhanh chóng và an toàn. Các hệ thống trí tuệ nhân tạo có thể kết hợp dữ liệu khách hàng (như sở thích và hành vi) với thông tin sản phẩm hoặc dịch vụ để đưa ra các đề xuất, báo cáo phù hợp.

Điều này cho phép khách hàng nhận được câu trả lời ngay lập tức hoặc khám phá các sản phẩm mới mà không cần đến sự hỗ trợ trực tiếp. Chẳng hạn, Lonely Planet đã sử dụng AI để thiết kế hành trình du lịch cá nhân hóa, đồng thời giảm đến 80% chi phí phát triển hành trình.

Ưu và nhược điểm của trí tuệ nhân tạo là gì?

Ưu điểm và nhược điểm trong trí tuệ nhân tạo là gì? Sau đây là các ưu và nhược điểm của AI:

Ưu điểm

• Năng suất cao: AI tự động hóa các nhiệm vụ lặp đi lặp lại, giúp giải phóng sức lao động của con người. Nó có khả năng xử lý thông tin với tốc độ và khối lượng lớn, vượt xa khả năng của con người, đồng thời có thể hoạt động liên tục mà không cần nghỉ ngơi.
• Độ chính xác cao: AI giảm thiểu lỗi do con người gây ra và đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu và thuật toán, không bị ảnh hưởng bởi cảm xúc. Nó có khả năng phân tích dữ liệu phức tạp để cung cấp kết quả chính xác hơn.
• Khả năng sáng tạo: AI hỗ trợ con người ở nhiều lĩnh vực như là nghệ thuật, âm nhạc, thiết kế,… giúp tìm ra các giải pháp mới và đột phá cho những vấn đề phức tạp.
• Cá nhân hóa trải nghiệm: AI cung cấp dịch vụ và sản phẩm được cá nhân hóa dựa trên sở thích, hành vi từ người dùng. Qua đó, nâng cao trải nghiệm khách hàng trong các lĩnh vực như mua sắm, giải trí và giáo dục.
• Giải quyết các vấn đề toàn cầu: AI ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như y tế, môi trường và năng lượng để đối mặt với các thách thức toàn cầu, phân tích dữ liệu lớn để dự đoán và phòng ngừa rủi ro.

Ưu và nhược điểm của trí tuệ nhân tạo

Nhược điểm

• Nguy cơ mất việc làm: Sự tự động hóa có thể thay thế nhiều công việc của con người. Điều này dẫn đến tình trạng thất nghiệp và yêu cầu người lao động phải thích ứng, nâng cao kỹ năng để đáp ứng yêu cầu công việc mới.
• Phân biệt đối xử: Nếu dữ liệu đầu vào bị sai lệch, thuật toán AI có thể tái hiện những điều đó. Điều này dẫn đến những quyết định thiếu công bằng, gây ảnh hưởng tiêu cực đến các nhóm người dễ bị tổn thương.
• Vấn đề đạo đức: AI có thể vượt khỏi tầm kiểm soát của con người và có thể được sử dụng cho mục đích xấu như phát triển các loại vũ khí tự động hay thao túng thông tin.

AI được sử dụng như thế nào?

Ngày nay, trí tuệ nhân tạo (AI) hiện diện trong nhiều lĩnh vực, hỗ trợ vận hành các ứng dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày. Dưới đây là những ứng dụng của AI đang được áp dụng hiệu quả:

Tạo nội dung, hình ảnh, video

AI đa phương thức có khả năng tích hợp và phân tích dữ liệu từ nhiều nguồn như văn bản, hình ảnh và âm thanh, mang lại cái nhìn toàn diện hơn về thông tin.

Chẳng hạn, AI có thể phân tích video bằng cách nhận biết nội dung được nói, xác định các đối tượng xuất hiện và đọc văn bản hiển thị trên màn hình. Công nghệ này rất quan trọng trong các lĩnh vực như xe tự lái, nơi việc phân tích đồng thời nhiều loại dữ liệu đảm bảo sự an toàn khi vận hành.

Tính toán dữ liệu

Trí tuệ nhân tạo giúp giảm thiểu sai sót do con người gây ra bằng cách đưa ra các quyết định dựa trên phân tích dữ liệu khách quan. AI cũng hỗ trợ xử lý lượng dữ liệu lớn và phức tạp, cung cấp những kết luận chính xác, giúp con người giải quyết các vấn đề khó khăn một cách hiệu quả hơn.

Phân tích, dự báo và đề xuất

AI có khả năng dự báo sự kiện và xu hướng dựa trên dữ liệu lịch sử. Ví dụ, hệ thống dự báo thời tiết sử dụng AI để phân tích các mẫu khí hậu, giúp người dân chuẩn bị trước các hiện tượng thời tiết bất thường. Trong kinh doanh, AI giúp doanh nghiệp dự đoán nhu cầu sản phẩm, từ đó tối ưu hóa quản lý hàng tồn kho, tránh tình trạng thiếu hụt hoặc dư thừa hàng hóa.

Chăm sóc sức khỏe

AI đang tạo ra những bước tiến lớn trong ngành y tế, từ hỗ trợ chẩn đoán đến lập kế hoạch điều trị và theo dõi sức khỏe bệnh nhân. Ví dụ, các hệ thống AI phân tích hình ảnh y tế để phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh lý như ung thư.

Ngoài ra, AI còn kết hợp dữ liệu từ thiết bị đeo thông minh, hồ sơ bệnh án và tiền sử gia đình để giúp bác sĩ cá nhân hóa phác đồ điều trị cho các bệnh mãn tính, nâng cao chất lượng chăm sóc bệnh nhân.

Phân loại trí tuệ nhân tạo

Hiện nay, công nghệ AI được phân loại thành 4 loại chính:

Công nghệ AI phản ứng

Loại đầu tiên của trí tuệ nhân tạo là gì? AI phản ứng có khả năng phân tích các tình huống hiện tại và các hành động của đối thủ để đưa ra các giải pháp tối ưu nhất. Một ví dụ nổi bật của công nghệ này là Deep Blue, chương trình cờ vua của IBM. Deep Blue không chỉ phân tích các nước cờ hiện tại mà còn dự đoán các bước đi tiếp theo của đối thủ, từ đó đưa ra những nước đi chiến lược nhất.

Công nghệ AI với bộ nhớ hạn chế

Loại tiếp theo của trí tuệ nhân tạo là gì? AI có bộ nhớ về dữ liệu và kinh nghiệm từ quá khứ để đưa ra các quyết định trong tương lai. Công nghệ AI này kết hợp với cảm biến cùng với môi trường xung quanh giúp dự đoán các tình huống có thể xảy ra và tối ưu hóa phản ứng của thiết bị. Ví dụ điển hình là xe tự lái, nơi các cảm biến xung quanh xe giúp AI dự đoán nguy cơ va chạm và điều chỉnh tốc độ để đảm bảo an toàn.

Liên quan: công nghệ Bard – trí tuệ nhân tạo

Phân loại trí tuệ nhân tạo

Tự nhận thức

Loại AI này được thiết kế với khả năng tự nhận thức bản thân, có ý thức giống như con người. Đặc biệt, nó còn có thể thể hiện cảm xúc và hiểu được cảm xúc của người khác. Đây là một bước tiến lớn trong công nghệ AI, nhưng đến nay, công nghệ này vẫn chưa được hiện thực hóa.

Lý thuyết trí tuệ nhân tạo

Loại cuối cùng của trí tuệ nhân tạo là gì? Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) theo lý thuyết này có khả năng học hỏi và tự phát triển khả năng suy nghĩ, sau đó ứng dụng những kiến thức đã thu được để thực hiện các nhiệm vụ cụ thể. Tuy nhiên, hiện tại, công nghệ AI này vẫn chưa được coi là một giải pháp khả thi trong thực tiễn.

Ứng dụng từ trí tuệ nhân tạo ở trong thực tế

Ứng dụng từ trí tuệ nhân tạo là gì? Trí tuệ nhân tạo đang được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực hiện nay:

Trong sản xuất

AI được sử dụng để cải thiện quy trình sản xuất, giúp tối ưu hóa các bước trong quy trình và đưa ra các quyết định dựa trên phân tích dữ liệu sâu. Công nghệ AI cung cấp khả năng phân tích dữ liệu chính xác, làm cơ sở cho việc định hướng và cải tiến quy trình sản xuất, từ đó nâng cao hiệu quả và giảm thiểu lãng phí.

Lĩnh vực y tế

Trong ngành y tế, ứng dụng của trí tuệ nhân tạo là gì? Một ứng dụng nổi bật của AI trong y tế là sử dụng thiết bị bay không người lái trong các trường hợp cứu hộ khẩn cấp. Các thiết bị này có thể di chuyển nhanh hơn tới 40% so với xe cứu thương truyền thống và rất phù hợp để hoạt động ở những khu vực có địa hình khó khăn. AI giúp các thiết bị này hoạt động hiệu quả hơn, đảm bảo hỗ trợ kịp thời trong các tình huống cấp cứu.

Trong giáo dục

Sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo đã mang đến những thay đổi đáng kể trong lĩnh vực giáo dục. AI có thể tự động hóa nhiều hoạt động giáo dục như chấm điểm và dạy kèm học sinh, đồng thời cung cấp các trò chơi và phần mềm học tập được thiết kế đặc biệt để đáp ứng nhu cầu riêng của từng học sinh. Điều này giúp học sinh tiến bộ theo tốc độ của mình và cải thiện kết quả học tập.

Ứng dụng từ trí tuệ nhân tạo

Đừng bỏ lỡ cách tải Chat GPT đơn giản nhanh chóng.

Truyền thông

Trong lĩnh vực truyền thông, ứng dụng của trí tuệ nhân tạo là gì? Trí tuệ nhân tạo đang làm thay đổi cách các công ty tiếp cận khách hàng mục tiêu. AI cho phép các công ty tối ưu hóa quảng cáo bằng cách nhắm đúng thời điểm và đúng khách hàng dựa trên phân tích nhân khẩu học, thói quen trực tuyến và nội dung mà khách hàng thường xuyên xem. Điều này giúp cải thiện hiệu quả quảng cáo và tăng khả năng tiếp cận khách hàng tiềm năng.

Trong vận tải

Trí tuệ nhân tạo đang được áp dụng trong các phương tiện vận tải tự lái, đặc biệt là ô tô. Việc áp dụng AI giúp giảm chi phí và giảm thiểu tai nạn giao thông, từ đó mang lại lợi ích kinh tế cao hơn.

Một ví dụ đáng chú ý là vào năm 2016, Otto, công ty con của Uber chuyên phát triển xe tự lái, đã vận chuyển thành công 50.000 lon bia Budweiser trên quãng đường dài 193 km bằng xe tự lái. Dự đoán từ công ty tư vấn công nghệ Gartner cho thấy trong tương lai, xe tự lái sẽ có khả năng kết nối với nhau qua Wifi, giúp tối ưu hóa các lộ trình vận tải.

Dịch vụ

Trong ngành dịch vụ, các ứng dụng của trí tuệ nhân tạo là gì? Công nghệ AI mang đến những trải nghiệm mới mẻ và tốt hơn cho khách hàng. AI thu thập và phân tích dữ liệu về hành vi sử dụng dịch vụ của khách hàng, từ đó cung cấp các giải pháp cá nhân hóa phù hợp với nhu cầu của từng khách hàng. Điều này không chỉ nâng cao chất lượng dịch vụ mà còn giúp tạo ra những trải nghiệm khách hàng tốt hơn.

Thách thức khi triển khai trí tuệ nhân tạo là gì?

Những khó khăn khi thực hiện trí tuệ nhân tạo là gì? Việc triển khai trí tuệ nhân tạo không hề đơn giản và đối mặt với nhiều thách thức như:

Quản trị dữ liệu

Việc quản lý dữ liệu đóng vai trò quan trọng trong triển khai AI. Các chính sách về quản trị dữ liệu cần phải tuân thủ quy định và luật bảo mật hiện hành. Bạn cần bảo vệ dữ liệu của khách hàng và đảm bảo rằng các mô hình AI sử dụng và tương tác với dữ liệu một cách an toàn và hiệu quả. Để quản lý bảo mật dữ liệu, tổ chức của bạn cần hiểu rõ cách thức hoạt động của các mô hình AI và cách chúng xử lý dữ liệu khách hàng trên từng lớp.

Dữ liệu hạn chế

Khó khăn tiếp theo khi triển khai trí tuệ nhân tạo là gì? Để đào tạo các hệ thống AI một cách chính xác và công bằng, cần có khối lượng dữ liệu lớn. Điều này yêu cầu đủ dung lượng lưu trữ và các quy trình quản lý dữ liệu hiệu quả. Bạn cần đảm bảo dữ liệu được sử dụng là chính xác và đáng tin cậy. Việc quản lý và duy trì chất lượng dữ liệu là yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả của hệ thống AI.

Ứng dụng từ trí tuệ nhân tạo

Bên cạnh đó, công nghệ AI Marketing hỗ trợ làm các kế hoạch, chiến dịch hiệu quả.

Khó khăn về kỹ thuật

Một thách thức khác khi thực hiện trí tuệ nhân tạo là gì? Việc đào tạo các mô hình AI, đặc biệt là các công nghệ học sâu, yêu cầu một lượng tài nguyên tính toán khổng lồ. Cần có cơ sở hạ tầng điện toán mạnh mẽ để triển khai các ứng dụng AI và đào tạo các mô hình. Khả năng xử lý này có thể rất tốn kém, do đó việc duy trì cơ sở hạ tầng phù hợp có thể hạn chế khả năng mở rộng của hệ thống AI của bạn.

VietnamWorks HR Insider hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về trí tuệ nhân tạo là gì và các ứng dụng của AI trong đời sống hàng ngày. AI là công nghệ hiện đại giúp chúng ta giải quyết những vấn đề phức tạp và tạo ra các tiện ích mới. Hãy cùng tận dụng tiềm năng của AI để mang lại nhiều lợi ích hơn nữa cho xã hội và cuộc sống cá nhân của bạn.

Xem thêm các bài viết thú vị về AI vẽ tranh – Cách mạng công nghiệp 4.0

— HR Insider —

VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam