Lãnh đạo là khả năng thiên bẩm
Theo thuyết Tính cách (Trait Theory), có một số người sẽ được thừa hưởng những tố chất của người lãnh đạo. Bạn nên nhớ rằng, luôn có sự một khác biệt đáng kể giữa “thông thạo một kỹ năng” và “học một kỹ năng”. Nó giống như một số người sinh ra đã có năng khiếu âm nhạc ngay từ khi sinh ra, trong khi những người khác phải nỗ lực, rèn luyện mới nổi tiếng được. Do đó, nhiều người ngay từ khi sinh ra đã được định sẵn sẽ trở thành lãnh đạo với những khả năng thiên bẩm.
Tuy nhiên, quan điểm “tố chất của người lãnh đạo là do khả năng thiên bẩm” vẫn gây ra nhiều tranh luận. Bởi nếu lãnh đạo là thiên bẩm thì mục đích của việc học nghệ thuật lãnh đạo là gì?
Lãnh đạo là do trui rèn
Theo thuyết Hành vi (Behavioral Theory), tố chất của người lãnh đạo có thể được hình thành qua việc học hỏi, quan sát, nhận thức, luyện tập và trải nghiệm theo thời gian. Các nhà lãnh đạo giỏi họ luôn biết được điểm mạnh và điểm yếu của mình. Qua đó, họ sẽ có chiến lược học hỏi kỹ năng mới, nâng cao kỹ năng đã có và nắm bắt cơ hội phát triển bản thân.
Nếu theo thuyết Hành vi thì bất cứ ai cũng có thể học sự quyết đoán và khả năng vận hành công việc hiệu quả thông qua các chương trình đào tạo và kinh nghiệm làm việc thực tế. Tuy nhiên, có nhiều kỹ năng quan trọng như: nguồn năng lượng tích cực; khả năng truyền động lực cho người khác;… thuộc về bẩm sinh thì không phải ai cũng học được.
Vậy tố chất của người lãnh đạo do trui rèn hay nhờ khả năng thiên bẩm?
Khả năng lãnh đạo là nghệ thuật chứ không phải là khoa học. Một số tố chất bẩm sinh đóng vai trò quan trọng đối với một người lãnh đạo. Nhưng cũng có những tố chất của người lãnh đạo quan trọng khác lại có thể được mài giũa nhờ kinh nghiệm làm việc và rèn luyện theo thời gian.
Các tố chất bẩm sinh chỉ phát huy hết khả năng khi được rèn luyện và hoàn thiện thông qua các chương trình giáo dục, đào tạo và trải nghiệm. Bên cạnh đó, một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến khả năng lãnh đạo của bạn là đúng nơi, đúng thời điểm. Điều này có nghĩa là bạn sẽ trở thành nhà lãnh đạo tài ba và tài năng của bản thân sẽ tỏa sáng khi được đặt ở vị trí phù hợp.
Tố chất của người lãnh đạo là do trui rèn hay do thiên bẩm còn cần được xem xét đến yếu tố địa điểm và môi trường. Người lãnh đạo một tổ chức nhỏ, lĩnh vực, xã hội, đất nước hay tổ chức trên toàn thế giới?
Trở thành nhà lãnh đạo thường là một lựa chọn. Họ là những người dám bước lên đón nhận thử thách trong công việc. Trong một tập thể, nếu cá nhân nào đó có thể vượt lên trên giữa đám đông thì người đó đã bắt đầu trở thành một nhà lãnh đạo. Còn nếu một người có tố chất của người lãnh đạo, được nuôi dưỡng, huấn luyện kỹ lưỡng và được trao cơ hội tốt nhất nhưng lại muốn ẩn mình trong đám đông hoặc hành động như một kẻ bất đắc dĩ phải tham gia… thì họ hoàn toàn không thể là nhà lãnh đạo tài ba được.
Phong cách của người lãnh đạo có thể thay đổi đa dạng theo độ trưởng thành, phụ thuộc nhiều vào những người đi theo và tình huống. Theo kết quả nghiên cứu của tổ chức GLOBE thực hiện tại 60 quốc gia, các thuộc tính của một nhà lãnh đạo bao gồm: Liêm chính, có tầm nhìn, sức hút, truyền cảm hứng, tự tin, khích lệ, tích cực, thông minh, năng động, quyết đoán, nhìn xa trông rộng, xây dựng đội ngũ hiệu quả, giao tiếp tốt, giỏi phối hợp và biết cách giải quyết vấn đề tốt để đôi bên đều có lợi.
Các thuộc tính kể trên là sự kết hợp của khả năng, nhân phẩm, tính cách, kỹ năng, giao tiếp, trí thông minh và cảm xúc. Do đó, có thể nói rằng một lãnh đạo sẽ được sinh ra khi “những người có tổ chất lãnh đạo” không ngừng phát triển, rèn luyện kỹ năng giao tiếp và trau dồi khả năng của bản thân qua những trải nghiệm cuộc sống. Kết quả nghiên cứu cũng đưa ra những con số ước tính gần đúng nhất là tố chất của người lãnh đạo có 1/3 do trời sinh và 2/3 từ sự rèn luyện.
Tóm lại tố chất của người lãnh đạo do trui rèn hay nhờ khả năng thiên bẩm sẽ phụ thuộc vào cách bạn định nghĩa về lãnh đạo. Cách nhìn nhận nào cũng có khả năng chấp nhận được. Vì thế mà bất kỳ ai cũng có thể có khả năng dẫn dắt và trở thành một nhà lãnh đạo. Nếu muốn trở thành một nhà lãnh đạo tài ba, bạn hãy nhớ rằng tất cả đều tùy thuộc ở bản thân. Chìa khóa nằm thành công trong tay bạn, nằm trong tâm trí bạn, trong suy nghĩ, quyết định của con người bạn. Bên cạnh đó, sự tự nhận thức về bản thân cũng quyết định việc làm của bạn. Các chuyên gia cũng đã nhận định rằng, mỗi người đều có thể trở thành một nhà lãnh đạo tài ba hơn bằng cách thay đổi quan niệm về bản thân – Vì thế, hãy coi bản thân như một nhà lãnh đạo giỏi.
Xem thêm: Sếp động viên và lắng nghe cấp dưới chia sẻ khó khăn – điểm cộng tuyệt đối để giữ chân nhân tài
— HR Insider —
VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.
