Hãy cùng khám phá cách vượt qua “ma trận chức danh” này để tìm được đúng vị trí phù hợp với bạn nhé.
Hiểu về “ma trận chức danh”
Trước hết, chúng ta cần hiểu tại sao lại có sự đa dạng trong chức danh công việc. Theo một nghiên cứu của LinkedIn vào năm 2019, có hơn 27,000 chức danh khác nhau được sử dụng trên nền tảng này. Lý do chính là:
- Sự phát triển của công nghệ và ngành nghề mới
- Nhu cầu tạo ra sự khác biệt của các công ty
- Xu hướng làm cho công việc trở nên hấp dẫn hơn
Hãy nghe chia sẻ của anh Minh, một chuyên gia tuyển dụng với 10 năm kinh nghiệm:
“Nhiều công ty sử dụng các chức danh “sáng tạo” để thu hút ứng viên. Ví dụ, thay vì “Nhân viên chăm sóc khách hàng”, họ có thể dùng “Chuyên gia trải nghiệm khách hàng”. Điều quan trọng là phải nhìn vào mô tả công việc, không chỉ dừng lại ở chức danh.”
Tại sao nhà tuyển dụng tạo ra nhiều chức danh?
- Phản ánh văn hóa công ty: Chức danh có thể phản ánh văn hóa và giá trị của công ty. Ví dụ, một startup có thể sử dụng chức danh “Ninja Marketing” thay vì “Chuyên viên Marketing” để thể hiện môi trường làm việc năng động và sáng tạo.
- Thu hút nhân tài: Chức danh độc đáo có thể thu hút sự chú ý của ứng viên tiềm năng. “Kiến trúc sư AI” nghe có vẻ hấp dẫn hơn “Kỹ sư phần mềm AI”.
- Tạo cảm giác về sự phát triển: Các công ty có thể sử dụng chức danh để tạo ra nhiều cấp bậc, giúp nhân viên cảm thấy có sự tiến bộ trong sự nghiệp. Ví dụ: Chuyên viên Marketing Junior → Chuyên viên Marketing → Chuyên viên Marketing Cao cấp → Trưởng nhóm Marketing → Giám đốc Marketing.
- Phản ánh xu hướng ngành: Khi các xu hướng mới xuất hiện, chức danh cũng thay đổi theo. Chẳng hạn, “Chuyên gia phân tích dữ liệu lớn” trở nên phổ biến khi Big Data trở thành xu hướng.
Ma trận chức danh tác động thế nào đến Career Path người đi làm?
- Khó khăn trong việc so sánh và đánh giá: Với sự đa dạng của chức danh, người đi làm có thể gặp khó khăn trong việc so sánh vị trí của mình với thị trường lao động, ảnh hưởng đến quyết định phát triển sự nghiệp.
- Rủi ro “mắc kẹt” trong chức danh độc đáo: Một chức danh quá đặc biệt có thể khiến bạn khó tìm được vị trí tương đương ở công ty khác.
- Cơ hội mở rộng kỹ năng: Mặt tích cực là, các chức danh mới thường đi kèm với trách nhiệm đa dạng, tạo cơ hội để phát triển nhiều kỹ năng khác nhau.
- Thách thức trong việc xác định lộ trình sự nghiệp: Với sự thay đổi liên tục của chức danh, việc lên kế hoạch dài hạn cho sự nghiệp trở nên phức tạp hơn.
Chiến lược tìm việc hiệu quả
Tập trung vào kỹ năng và trách nhiệm
Thay vì chỉ tìm kiếm theo chức danh, hãy chú ý đến các kỹ năng và trách nhiệm được yêu cầu. Sử dụng các từ khóa liên quan đến lĩnh vực và kỹ năng của bạn khi tìm kiếm.
Chị Lan, một nhà quản lý nhân sự cấp cao, chia sẻ:
“Khi tôi tuyển dụng, tôi quan tâm đến khả năng thực hiện công việc của ứng viên hơn là chức danh cũ của họ. Một ‘Chuyên viên phân tích dữ liệu’ ở công ty này có thể tương đương với ‘Kỹ sư dữ liệu’ ở nơi khác.”
Nghiên cứu kỹ về công ty và ngành
Mỗi công ty và ngành có thể có cách gọi riêng cho các vị trí tương tự. Hãy dành thời gian tìm hiểu về văn hóa và cấu trúc của công ty bạn quan tâm.
Anh Hoàng, một developer với 5 năm kinh nghiệm, kể:
“Lúc mới ra trường, tôi bối rối giữa ‘Software Engineer’, ‘Developer’, và ‘Programmer’. Sau khi tìm hiểu kỹ, tôi nhận ra chúng thường chỉ là cách gọi khác nhau cho cùng một vị trí. Quan trọng là xem xét chi tiết công việc và môi trường làm việc.”
Sử dụng công cụ so sánh lương và chức danh
Các trang web như Glassdoor, PayScale, Việt Nam Salary hoặc báo cáo lương tại VietnamWorks có thể giúp bạn so sánh các chức danh và mức lương tương ứng. Điều này giúp bạn có cái nhìn tổng quan về giá trị của mình trên thị trường.
Mạng lưới quan hệ và mentor
Đừng ngần ngại kết nối với những người trong ngành để hiểu rõ hơn về các vị trí khác nhau. Một mentor có thể giúp bạn định hướng nghề nghiệp hiệu quả.
Chị Hương, một mentor nghề nghiệp, chia sẻ:
“Tôi từng có một mentee muốn ứng tuyển vào vị trí ‘Growth Hacker’. Sau khi phân tích, chúng tôi nhận ra đây chỉ là cách gọi mới của ‘Digital Marketing Specialist’ với focus vào tăng trưởng. Hiểu được điều này giúp cô ấy chuẩn bị tốt hơn cho buổi phỏng vấn.”
Khi phỏng vấn: Đào sâu vào nội dung công việc
Khi bạn đã vượt qua được “ma trận chức danh” và được mời phỏng vấn, đừng ngại đặt câu hỏi để hiểu rõ về vị trí. Dưới đây là một đoạn phỏng vấn mẫu:
Ứng viên: “Tôi thấy vị trí này có chức danh là ‘Chuyên gia tối ưu hóa trải nghiệm’. Có thể chia sẻ thêm về các trách nhiệm chính của vị trí này không ạ?”
Nhà tuyển dụng: “Vâng, đây là vị trí trong team UX của chúng tôi. Bạn sẽ làm việc để cải thiện trải nghiệm người dùng trên website và ứng dụng của công ty, bao gồm phân tích dữ liệu người dùng, thiết kế và thực hiện các thử nghiệm A/B.”
Ứng viên: “Tôi hiểu rồi. Vậy vị trí này có tương đương với ‘UX Researcher’ hoặc ‘UX Analyst’ không ạ?”
Nhà tuyển dụng: “Đúng vậy! Chúng tôi sử dụng chức danh này để nhấn mạnh vào khía cạnh tối ưu hóa, nhưng về cơ bản, các kỹ năng và trách nhiệm rất giống với một UX Researcher.”
Đối mặt với “ma trận chức danh” có thể là một thách thức, nhưng với chiến lược đúng đắn, bạn hoàn toàn có thể tìm được vị trí phù hợp với kỹ năng và mong muốn của mình. Hãy nhớ:
- Tập trung vào kỹ năng và trách nhiệm, không chỉ chức danh
- Nghiên cứu kỹ về công ty và ngành
- Sử dụng công cụ so sánh lương và chức danh
- Xây dựng mạng lưới quan hệ và tìm kiếm mentor
- Đặt câu hỏi chi tiết khi phỏng vấn
Bạn đã từng gặp khó khăn gì khi tìm hiểu về các chức danh công việc? Hãy chia sẻ câu chuyện của bạn trong phần bình luận nhé!
Xem thêm: Năng lượng tích cực đang lan tỏa: Những con giáp nào sẽ đón tin vui trong tháng 8?
— HR Insider—
VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.
