Hiệu ứng Domino
Người ta xếp các quân cờ domino sát cạnh nhau, và sau đó tác động một lực rất nhẹ vào một quân cờ đủ làm cho nó đổ. Sau khi quân cờ ấy đổ, nó làm quân bên cạnh, đổ theo. Và rồi quân bên cạnh lại làm quân bên cạnh nó, đổ theo. Kết quả cuối cùng là nó có thể làm đổ tất cả các quân cờ trong chuỗi domino đó. Người ta đã từng làm thí nghiệm hiệu ứng domino làm đổ chuỗi 270,000 quân cờ chỉ bởi việc tác động một lực rất nhỏ vào một quân cờ. Đôi khi, một tác động nhỏ xíu lại gây ra một khác biệt lớn vô cùng.
Hiệu ứng hòn tuyết lăn
Ở trên đỉnh núi, có một viên tuyết nhỏ lăn xuống. Mỗi khi nó lăn, nó kéo theo cả những viên tuyết khác lăn cùng nó. Kết quả, viên tuyết nhỏ xíu ấy bỗng chốc trở thành một hòn tuyết lớn, to hơn, lăn mạnh hơn, với tốc độ nhanh hơn và khi đó, nó có thể trở thành một hòn tuyết khổng lồ và là “kẻ hủy diệt” có thể phá tan những thứ nó đi qua. Đôi khi, có những trận lở tuyết lớn hóa ra lại được sinh ra bởi một viên tuyết nhỏ.
Cả hai hiệu ứng này có điểm chung là gì? Đó là đừng coi thường những chuyện nhỏ. Bởi vì, những chuyện nhỏ ấy sẽ kéo theo những hệ quả rất rất lớn đằng sau nó. Trong cuộc sống, đôi khi người ta hay nghĩ thôi chuyện này nhỏ mà, đơn giản mà, không sao đâu. Nhưng kì thực, đó lại là một tâm lý hết sức nguy hiểm và sai lầm. Hôm nay tiêu thêm chút tiền cho món đồ này, không sao đâu mà, mai mình sẽ thắt chặt chi tiêu. Cho bản thân mình chơi nốt hôm nay, rồi mai học, có sao đâu. Cho bản thân mình ăn uống chiều theo ý thích nốt hôm nay, ngày mai sẽ lại kiêng khem tập thể dục, không sao đâu mà. Chẳng có cái gì nhỏ mà lại “không sao mà” cả. Người lớn, đôi khi không làm gương, làm sai một chút có sao đâu. Nhưng kì thực, trẻ nhỏ lại nhìn vào người lớn mà làm theo. Lãnh đạo, cho phép bản thân mình không nghiêm minh thì cấp dưới tất cũng sẽ như vậy. Cho nên, người ta mới nói: “Thượng bất chính, hạ tất loạn” là như vậy. (Trên không chính trực ngay thẳng thì đừng trách vì sao bên dưới hư đốn, bất trị). Đôi khi, những chi tiết nhỏ lại tạo ra khác biệt lớn
Sức mạnh của thay đổi 1% mỗi ngày
Nếu mỗi ngày, bạn tốt hơn hôm qua 1% thì sau 1 năm, sự thay đổi là: 1,01^365. Ngược lại, nếu mỗi ngày, bạn kém hơn hôm qua 1% thì sau 1 năm, sự thay đổi là: 0,99^365. Rõ ràng, 1,01 và 0,99 thì chẳng khác biệt nhau nhiều lắm. Thế nhưng, nếu sau 1 năm thì sự khác biệt đó là: 1,01 ^365 = 37,78 0,99 ^365 = 0,03 Và sự khác biệt nằm ở đây: (1,01 ^ 365) / (0,99 ^ 365) = ~ 1260 lần. Điều đó có nghĩa là nếu mỗi ngày bạn chăm học tiếng Anh hơn hôm qua một chút xíu (1%) so với việc lười hơn một chút xíu (1%) thì sau một năm, bạn giỏi tiếng Anh gấp 1260 lần. Nếu mỗi ngày bạn tiết kiệm hơn hôm qua 1% so với việc lãng phí tiền bạc 1% thì sau một năm bạn giàu có gấp 1260 lần. Nếu mỗi ngày bạn tập thể dục khỏe mạnh gấp 1% so với việc lười vận động, không giữ gìn sức khỏe 1% thì sau một năm bạn khỏe mạnh gấp 1260 lần. Nếu mỗi ngày bạn học cách tư duy tích cực để sống hạnh phúc hơn 1% so với việc suy nghĩ tiêu cực và sống đau khổ 1% thì sau một năm bạn hạnh phúc hơn gấp 1260 lần. Đó mới chỉ là 1% sau 1 năm, chứ chưa phải là sau 5 năm, 10 năm hay 20 năm, hoặc thậm chí 50 năm.
Bài học từ cách huấn luyện quân đội Mỹ
NAVY SEAL là đội đặc nhiệm thiện chiến và khét tiếng của quân đội Mỹ. Mỗi buổi sáng trong hoạt động huấn luyện SEAL cơ bản, điều đầu tiên họ làm là kiểm tra giường ngủ. Đó là một nhiệm vụ đơn giản, bình thường. Nhưng mỗi buổi sáng, họ đều được yêu cầu phải dọn giường sao cho đạt tiêu chuẩn hoàn hảo. Nếu dọn giường vào mỗi buổi sáng, bạn đã hoàn thành công việc đầu tiên trong ngày. Nó sẽ cho bạn chút cảm giác kiêu hãnh và khuyến khích bạn làm thêm việc này hoặc việc khác. Tới cuối ngày, công việc hoàn thành đầu tiên đó sẽ biến thành rất nhiều công việc khác, cũng được thực hiện xong. Dọn giường còn củng cố sự thực rằng ngay cả những điều nhỏ bé trong cuộc sống cũng có ý nghĩa.Nếu bạn không thể làm đúng ngay từ những điều nhỏ nhất, bạn sẽ không bao giờ có thể làm đúng những điều lớn hơn. Đô đốc người Mỹ William H. McRaven – cựu binh NAVY SEAL khép lại bài phát biểu bằng thông điệp: “Nếu bạn muốn thay đổi thế giới, hãy bắt đầu bằng việc dọn giường!”
Cảm ơn buổi tối và chuẩn bị năng lượng để vận hành ngày hôm sau
Buổi tối trước khi đi ngủ và buổi sáng ngủ dậy, chúng ta thường nghĩ gì? Mỗi người một ngày trung bình có từ 50,000 đến 70,000 suy nghĩ. Và đôi khi vô tình chúng ta không kiểm soát một cách có ý thức những suy nghĩ ấy. Thậm chí cũng chẳng mấy người thống kê xem trong hàng chục nghìn suy nghĩ ấy, bao nhiêu là tích cực, bao nhiêu là tiêu cực? Đôi khi, ta dễ dàng cho phép suy nghĩ tiêu cực ảnh hưởng đến chình mình. Buổi tối trước khi đi ngủ, đôi khi là áp lực, là lo toan, thậm chí là bực dọc về những chuyện diễn ra trong ngày, về những người làm mình khó chịu.
Buổi sáng ngủ dậy, đôi khi là chán chường, là thiếu niềm vui, thiếu sức sống. Mà suy nghĩ thì tạo nên hành động, và hành động thì dẫn đến kết quả. Buổi tối trước khi đi ngủ, sáng vừa ngủ dậy, bạn nghĩ gì thì nó sẽ ảnh hưởng đến cả ngày của bạn như vậy. Vì thế, thay vì để cho suy nghĩ tiêu cực làm chủ mình, thì tại sao ta không đứng dậy, giành lấy quyền kiểm soát lại nó. Mỗi tối đi ngủ, hãy biết ơn vì những gì mình có được trong ngày, ngay cả những thứ nhỏ nhất như có một nơi để ngủ, có đủ các bữa ăn trong ngày, có được những thứ cơ bản mà nhiều người còn chẳng có được như điện, nước sạch, wifi… Sáng ngủ dậy, hãy tràn ngập năng lượng, tự nhủ bản thân mỗi ngày mới sẽ là một hành trình, mỗi ngày mới là một điều tuyệt vời, mỗi ngày mới sẽ là một ngày để bản thân ta tốt lên dù chỉ là một chút xíu. Thay đổi một suy nghĩ tiêu cực thành tích cực – đó chỉ là một chuyện nhỏ.
Hay là chuyện đọc sách 5 phút mỗi ngày
Đọc sách là một thứ gì đó xa xỉ với giới trẻ Việt. Còn trẻ, người ta có thể say sưa đọc truyện ngôn tình, đọc tin tức về sao nọ, diễn viên kia, cũng có thể dành thời gian cả ngày để cắm đầu vào game, vào xem phim – những bộ phim truyền hình dài tập đầy lãng mạn và cảm xúc. Việt Nam có khoảng hơn 35 triệu người dùng Facebook, và người ta tính ra trung bình, người Việt tốn hàng giờ cho việc lướt web, mạng xã hội. Bao nhiêu người dám chắc là tất cả thời gian họ bỏ ra là để đọc những thứ hữu ích, tích cực? Trong khi nếu như mỗi ngày chỉ dành ra khoảng 5 phút là người ta có thể đọc được 1 trang sách. Như vậy nghĩa là 1 năm họ đọc được 1 cuốn sách (giả sử là 365 trang), thì dù chỉ vậy thôi, họ cũng đã là chuyên gia hơn hàng triệu người bởi lẽ, người Việt trung bình đọc 1 năm chỉ 0,8 cuốn sách. Người ta cứ nghĩ, để tài giỏi phải đọc cả tấn sách, nhưng sự thật chỉ cần mỗi ngày, đọc một chút xíu thôi thì sự khác biệt cũng là quá nhiều. 5 phút mỗi ngày – đó chỉ là một chuyện nhỏ.
Làm giàu với từng ly cà phê
Lẽ thông thường, 1 ly cà phê chỉ có giá vài chục ngàn, quá rẻ, và là một thói quen không thể thiếu với nhiều người. Dĩ nhiên, thói quen đó không có gì là sai cả. Chỉ đơn giản là nếu như nhìn ở góc độ của kinh tế thì chuyện gì sẽ xảy ra? Một ly cà phê thì có đáng gì đâu, một bạn học sinh hay một bạn sinh viên đều có thể dễ dàng mua nó. Còn làm giàu, chắc hẳn phải có nguồn vốn lớn, tài sản lớn, phải thu nhập lớn thì mới có thể làm giàu.
Thế nhưng, sự thật là với sức mạnh của lãi kép, nghiên cứu chỉ ra rằng nếu mỗi ngày bạn chỉ cần tiết kiệm 1 ly cà phê, so với việc ngày nào cũng uống cà phê, thì đến tuổi nghỉ hưu, bạn có thể có tài sản triệu đô trong ngân hàng. Hãy nhớ, chỉ 1 ly cà phê – là một chuyện rất nhỏ. Cho nên, có nhiều người họ không giàu không phải bởi vì họ không kiếm được tiền mà là bởi vì họ không biết cách và không thể giữ được tiền.
Và minh chứng kinh điển về đất nước hóa rồng
Năm 1965, Singapore “được độc lập”, tức bị bỏ rơi, bị ngưng hoàn toàn trợ cấp từ Malaysia, và phải tự thân vươn lên một mình. Singapore với diện tích hơn 715 km^2, chỉ bằng gần ¼ so với thủ đô Hà Nội, là một nước thuộc địa thứ ba. Thủ tướng Lý Quang Diệu đã từng khóc trước truyền hình về một Singapore đổ nát, bắt đầu từ con số 0, và thời ấy – thủ tướng của Singapore đã từng ao ước, rằng ước gì Singapore được như thành phố Hồ Chí Minh của Việt Nam. Để rồi sau mấy chục năm, với sức mạnh của sự thay đổi: chẳng hạn đưa Tiếng Anh là ngôn ngữ chính, áp dụng sách giáo khoa của các nước phương Tây, áp dụng kĩ thuật, đưa ra luật pháp nghiêm khắc với cả đất nước để rồi ngày nay, năng suất lao động của 1 người Singapore gấp 23 lần năng suất lao động người Việt. Singapore trở thành một trong những đất nước hiện đại nhất và có thu nhập bình quân đầu người cao nhất thế giới. Đừng nghĩ rằng thay đổi một đất nước là cái gì đó ghê gớm, đúng điều đó là rất khó. Thế nhưng, nếu từng người, bắt đầu bằng từng việc rất nhỏ, là một người tốt từng ngày, nỗ lực học hỏi, tạo ra giá trị, giúp đỡ người khác, tạo thành một văn hóa thì càng ngày, làn sóng tốt đẹp càng tăng cao.
Cho nên, nếu muốn thay đổi thế giới, thì đừng coi thường những chuyện nhỏ.
— HR Insider / Theo TamlyBlog —
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.
