Không chỉ riêng Việt Nam các nước trên thế giới cũng thu thuế thu nhập cá nhân theo bậc nhưng phân hóa rõ ràng giữa người giàu và người nghèo. Có thể nói các mức thuế thu nhập cá nhân khác nhau sẽ đồng thời phản ánh mức thu nhập của mỗi người là khác nhau. Vậy sự chênh lệch giữa tỷ suất thuế thu nhập cá nhân giữa các quốc gia có sự khác biệt không?
1. Thuế thu nhập cá nhân là gì?
Khoản tiền thuế mà người có thu nhập phải trích nộp một phần tiền lương hoặc từ các nguồn thu khác vào ngân sách nhà nước sau khi đã tính các khoản được giảm trừ được gọi là thuế thu nhập cá nhân.
Để tăng nguồn thu, thực hiện cân đối chi cho ngân sách nhà nước, đòi hỏi phải có một chính sách thuế phù hợp với tình hình thực tế của đất nước, phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế từng thời kỳ, phù hợp với tốc độ lạm phát của đồng tiền và phù hợp với thu nhập bình quân của mọi người dân trong xã hội. Do vậy mà các mức thuế thu nhập cá nhân đóng góp vai trò quan trọng cho nền kinh tế trong quá trình phát triển.
2. Các mức thuế thu nhập cá nhân ở Singapore, Malaysia và Indonesia
Theo Sở Nội Thu Singapore (IRAS), từ nhiều năm trở lại đây, Đảo quốc sư tử Singapore đã áp dụng cách tính thuế thu nhập cá nhân tăng theo lũy tiến. Với những người có mức thu nhập thấp, mức thuế thu nhập cá nhân cũng tăng tương ứng. Cụ thể, tại quốc gia này thuế thu nhập cá nhân áp dụng với công dân quốc đảo chia thành 10 bậc thuế, trải từ 2% đến 22% tổng thu nhập cá nhân vào năm 2018.
Bảng thuế thu nhập cá nhân của Singapore
Tùy vào số ngày người nước ngoài làm việc tại Singapore sẽ chia làm 2 loại cá nhân đóng thuế tại Singapore:
– Cá nhân cư trú tại Singapore (183 ngày hoặc nhiều hơn)
– Cá nhân không cư trú tại Singapore (ít hơn 183 ngày)
Người có thu nhập dưới 20.000 SGD/năm (khoảng 340 triệu/đồng, tương đương 28,3 triệu đồng/tháng) sẽ được miễn hoàn toàn thuế thu nhập cá nhân. Mức thuế 2% bắt đầu được tính từ 20.001 SGD tới 30.000 SGD (340-510 triệu đồng/năm – khoảng trên 28,3 triệu đến 42,5 triệu đồng/tháng).
Ở mức đóng thuế cao nhất, công dân Singapore có thu nhập năm trên 320.000 SGD (5,4 tỷ đồng/năm, tương đương 450 triệu đồng/tháng) sẽ phải đóng mức thuế suất 22%. Tức là, nếu thu nhập tăng gấp khoảng 10 lần thì thuế suất đối với thuế thu nhập cá nhân cũng sẽ tăng thêm 10 lần.Với các mức thuế thu nhập cá nhân theo bậc lũy tiến, giới lập pháp Singapore cho thấy quốc gia này muốn đảm bảo người thu nhập thấp sẽ được hưởng mức thuế suất thấp và người thu nhập cao sẽ phải đóng thuế thu nhập tương xứng, từ đó tạo sự công bằng về thuế.
Bảng thuế thu nhập cá nhân của Singapore:
Với người nước ngoài sinh sống tại Singapore, mức thuế suất được quyết định theo ngành nghề lao động thay vì mức thu nhập, dao động 10-22%.
Các quốc gia khác trong khu vực như Malaysia hay Indonesia cũng có cách tính các mức thuế thu nhập cá nhân lũy tiến như Singapore. Cụ thể, Malaysia có 10 bậc thuế trải 1-28% còn Indonesia chỉ có 4 bậc thuế trải từ 5% đến 30%.
Công dân Malaysia có thu nhập thấp dưới 5.000 MYR (28,2 triệu đồng/năm, tương đương 2,3 triệu đồng/tháng) được miễn thuế hoàn toàn. Hiện mức thu nhập trung bình năm của công dân Malaysia là khoảng 70.000 MYR (396 triệu đồng, tương đương 33 triệu đồng/tháng). Người hưởng thu nhập ở mức này chịu mức thuế suất khoảng 16%.
Trong khi đó, công dân Indonesia hưởng mức thu nhập năm trung bình khoảng 60 triệu IDR (95 triệu đồng, tương đương 7,9 triệu đồng/tháng) sẽ đóng thuế thu nhập cá nhân theo bậc 15%.
3. Mỹ tính thuế theo “thu nhập thực”
Khác với nhiều quốc gia tính thuế cá nhân dựa trên tổng thu nhập, Sở Thuế vụ Mỹ tính thuế mỗi cá nhân theo thu nhập thực, tức thu nhập đã trừ đi chi phí tái đầu tư và các chi phí sinh hoạt khác. Điều này đồng nghĩa, nếu công dân Mỹ dành phần lớn tiền kiếm được để đầu tư bất động sản hay mua xe hơi, đồ gia dụng, khoản thuế trong năm đó họ phải đóng là rất thấp.
Bảng thuế thu nhập đối với cá nhân độc thân tại Mỹ:
Thuế thu nhập tại Mỹ được thu theo nhiều đối tượng, bao gồm cá nhân, hộ gia đình, lao động chính trong gia đình …
Theo bảng tính thuế thu nhập cá nhân từ Sở Thuế vụ Mỹ, thuế suất đối với một người độc thân sẽ có 7 bậc lũy tiến, trải từ 10% tới 120.529 USD (2,7 tỷ đồng) cộng với 39,6% thu nhập chịu thuế.
Sở dĩ mức thuế thu nhập tại Mỹ cao là do thu nhập chịu thuế đã trừ đi toàn bộ chi phí sinh hoạt và tiền tái đầu tư. Chính quyền liên bang áp dụng dạng tính thuế này nhằm khuyến khích công dân Mỹ tái đầu tư vào nền kinh tế thay vì cất tiền trong két.
Ngoài ra, các khoản từ thiện cũng được liệt vào danh sách các khoản chi được miễn thuế. Do đó, công dân Mỹ muốn giảm bậc thuế thường đem phần thu nhập thừa ra đi làm từ thiện, giúp giảm đáng kể lượng thuế phải trả.
Trên thực tế, có 7 tiểu bang ở Mỹ đã miễn thuế thu nhập cấp bang: Alaska, Florida, Nevada, Miền Bắc Dakota,Texas, Washington Wyoming.
Do đó, ở những bang không đánh thuế thu nhập cấp bang thì mức thuế GTGT, thuế Tài sản và những loại thuế hỗn hợp khác sẽ có xu hướng cao hơn để bù đắp cho sự chênh lệch trên.
4. Aruba – nơi có thuế suất thuế thu nhập cá nhân cao nhất thế giới
Thuế suất thuế thu nhập cá nhân cao nhất: 58,95%
Đây là một vùng lãnh thổ của Hà Lan. Trước năm 2007, thuế suất cao nhất ở Aruba còn lên tới 60%. Từng là mức 58,95% đánh vào thu nhập chịu thuế từ 165.000 USD trở lên. Các cá nhân đã kết hôn được hưởng mức thuế tối đa thấp hơn, ở mức 55,85%. Ngoài ra, người dân Aruba còn phải chịu thuế giá trị tài sản gia tăng ở mức 25%, bên cạnh các khoản đóng góp về y tế, lương hưu, bảo hiểm…
Giờ đây các mức thuế thu nhập cá nhân mà mỗi công dân trên từng lãnh thổ phải chịu đã trở thành nghĩa vụ cơ bản của mỗi người. Các mức thuế suất thu nhập ở mỗi quốc gia khá chênh lệch qua từng năm nhưng cũng khá hợp lí. Song, cũng có những “thiên đường thuế” trên thế giới như: Hongkong, Thụy Sĩ, Andorra, Belize, Bermuda, British Virgin Islands, Channel Islands,…
— HR Insider —
VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.