1. Side Project là gì?
Bạn có từng thắc mắc về những hoạt động mà những người làm công việc văn phòng thực hiện sau giờ làm việc? Một số người chọn dành thời gian nghỉ ngơi, giải trí, hoặc đọc sách. Tuy nhiên, cũng có những người luôn tràn đầy sự ham học hỏi, sáng tạo và thách thức bản thân thông qua những dự án cá nhân mà họ đam mê. Đó chính là những “Side Projects” và chúng đang trở thành một trào lưu ngày càng phổ biến trong cuộc sống của nhiều nhân viên hiện nay.
Side Projects là gì? Đó là những dự án mà bạn chủ động lựa chọn, tự tổ chức và thực hiện theo sở thích hoặc nhu cầu cá nhân. Những dự án này có thể liên quan hoặc không liên quan đến công việc chính của bạn. Chẳng hạn, một kỹ sư phần mềm có thể phát triển một ứng dụng di động riêng, trong khi một nhà báo có thể viết một cuốn tiểu thuyết. Mục tiêu của dự án phụ cũng đa dạng, tùy thuộc vào động lực và lý tưởng của từng người. Có thể là để học hỏi, nghiên cứu, sáng tạo, giải trí hoặc kiếm thêm thu nhập.
Hiểu rõ về Side Project là gì?
2. Vì sao nhân viên có Side Project ?
Sau khi hiểu rõ về khái niệm Side Projects, bạn có thể thắc mắc tại sao nhiều nhân viên lại có những dự án cá nhân bên ngoài công việc chính của họ? Liệu họ có quá nhiều thời gian rảnh, tham vọng quá lớn, hay có thể do họ khó tính? Thực tế, có nhiều lý do đằng sau việc nhân viên tham gia vào Side Projects, và hầu hết đều là những lý do tích cực và hợp lý. Dưới đây là một số lý do chính mà VietnamWorks muốn chia sẻ:
- Kinh tế khó khăn và nhu cầu tài chính: Trong bối cảnh kinh tế khó khăn và sự gia tăng về giá cả, nhiều người không thể chỉ dựa vào thu nhập từ công việc chính để đáp ứng đủ nhu cầu tài chính. Họ cần tìm kiếm các nguồn thu nhập phụ từ những dự án ngoại công việc, có thể liên quan đến chuyên môn hoặc kỹ năng cá nhân.
- Thỏa mãn niềm đam mê và sáng tạo: Một số nhân viên không hài lòng với công việc hiện tại hoặc muốn thử thách bản thân trong các dự án đam mê của họ. Side Projects giúp họ tự thể hiện, thỏa mãn sáng tạo và cảm giác tự trọng.
- Phát triển kỹ năng và kiến thức: Nhiều người muốn nâng cao trình độ, cập nhật kiến thức và kỹ năng, hoặc thậm chí khám phá lĩnh vực mới. Side Projects là cơ hội để học hỏi, thử nghiệm, và chuẩn bị cho những thách thức trong tương lai.
- Mở rộng mạng lưới quan hệ và cơ hội nghề nghiệp: Một số người muốn xây dựng mạng lưới quan hệ rộng hơn và tạo ra cơ hội nghề nghiệp mới. Side Projects giúp họ kết nối với người có cùng sở thích, tạo đối tác tiềm năng và khẳng định thương hiệu cá nhân.
- Tạo ra giá trị cho bản thân và xã hội: Một lý do khác là tạo ra những sản phẩm có ích cho bản thân hoặc xã hội. Những ý tưởng sáng tạo và đóng góp vào cộng đồng có thể được thể hiện qua Side Projects.
Side Projects mang theo nhiều giá trị tốt cho nhân viên
Như vậy, Side Projects mang theo nhiều giá trị tốt cho nhân viên và một mặt nào đó là tốt cho cả công ty. Tuy nhiên, không phải người cấp trên nào cũng hiểu và đánh giá đúng giá trị của việc này, và có những phản ứng khác nhau khi biết nhân viên tham gia Side Projects.
Vậy liệu người cấp trên nên hạn chế hay khuyến khích nhân viên trong việc tham gia Side Projects?
Xem thêm: Học được gì sau mỗi dự án “thất bại”
3. Khi phát hiện nhân viên có dự án riêng nên cấm cản hay động viên?
Khi đã hiểu về những lý do mà nhân viên tham gia vào Side Projects, bạn có thể tự hỏi làm thế nào người cấp trên có thể phản ứng một cách hợp lý khi biết nhân viên của mình tham gia vào những dự án riêng. Đây là một vấn đề phức tạp, đòi hỏi sự cân nhắc đa dạng về các yếu tố liên quan. Tuy nhiên, có một nguyên tắc chung mà người cấp trên nên áp dụng, đó là xem xét tác động của Side Projects đối với công việc chính của nhân viên, ảnh hưởng tới công ty, và tuân thủ các quy định liên quan.
Dựa trên nguyên tắc này, có thể phân biệt hai trường hợp chính:
Trường hợp 1: Nếu Side Projects không ảnh hưởng đến công việc chính của nhân viên, không xung đột với lợi ích của công ty, và không vi phạm các quy định liên quan. Lúc này, cấp trên nên khuyến khích nhân viên tiếp tục thực hiện dự án riêng của họ, vì:
- Đây là cơ hội để nhân viên tiếp xúc, học hỏi và phát triển. Side Projects giúp họ nâng cao kỹ năng, kiến thức và kinh nghiệm trong lĩnh vực quan tâm hoặc khám phá những lĩnh vực mới mẻ và hấp dẫn. Những học hỏi này có thể áp dụng vào công việc chính, giúp tăng hiệu quả và chất lượng công việc.
- Khuyến khích tinh thần sáng tạo và sự chủ động của nhân viên, từ đó nâng cao năng suất và chất lượng công việc. Khi người cấp trên thể hiện sự ủng hộ và tôn trọng đối với Side Project của nhân viên, họ sẽ thúc đẩy nguồn cảm hứng và động lực. Nhân viên không chỉ làm việc chính mà còn đóng góp ý tưởng và giải pháp mới cho công ty.
- Tạo môi trường làm việc thoải mái và thân thiện. Bằng cách khuyến khích và ủng hộ Side Project, điều này giúp xây dựng môi trường làm việc tích cực, nhân viên sẽ cảm thấy được trân trọng và đánh giá cao.
Trường hợp 2: Nếu Side Project ảnh hưởng đến công việc chính của nhân viên, gây xung đột với lợi ích của công ty hoặc vi phạm các quy định liên quan. Lúc này, cấp quản lý nên đối mặt một cách nghiêm túc với tình huống này. Có thể áp dụng một số biện pháp như:
- Thông báo cho nhân viên về hậu quả tiêu cực của việc tham gia Side Projects. Người cấp trên cần giải thích rõ ràng về tác động xấu của dự án riêng đối với công việc chính, công ty và các quy định liên quan. Sử dụng các bằng chứng cụ thể để nhấn mạnh tầm quan trọng của vấn đề.
- Yêu cầu nhân viên tập trung vào công việc chính, đảm bảo thời gian và năng lượng dành cho công việc ưu tiên. Lãnh đạo cần nhắc nhở nhân viên về trách nhiệm và cam kết với công việc chính, và đề nghị họ hoàn thành công việc đúng tiến độ và chất lượng.
- Đề xuất ngừng hoặc điều chỉnh Side Project nếu xảy ra xung đột lợi ích với công ty hoặc vi phạm quy định. Người cấp trên cần yêu cầu nhân viên tuân thủ các quy định công ty và không tham gia vào những dự án riêng có thể gây hại hoặc cạnh tranh với công ty.
- Áp dụng biện pháp kỷ luật nếu nhân viên không tuân thủ yêu cầu. Cấp trên cần áp dụng các biện pháp xử lý nghiêm khắc đối với nhân viên không tuân thủ, bao gồm cảnh cáo, giảm lương, sa thải hoặc thậm chí kiện tụng.
Như vậy, việc phản ứng của người cấp trên đối với Side Project của nhân viên cần được định hình theo từng tình huống cụ thể, dựa trên nguyên tắc cân nhắc kỹ lưỡng và quan tâm đến tất cả các yếu tố liên quan.
Khi phát hiện nhân viên có dự án riêng nên cấm cản hay động viên?
VietnamWorks hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Side Project và những tác động của nó đến nhân viên và công việc. VietnamWorks cũng tin rằng bài viết này cũng đã đem đến cho bạn nhiều góc nhìn hơn về Side Project của nhân viên, từ đó có những cách quản lý phù hợp khi gặp phải trường hợp này bạn nhé.
— HR Insider —
VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.
