Khái niệm phát triển bền vững có thể hiểu theo nhiều cách, nhưng cốt lõi là cách tiếp cận phát triển cân bằng các nhu cầu khác nhau, đồng thời nhận thức rõ những hạn chế về môi trường, xã hội và kinh tế mà xã hội đang phải đối mặt. Vậy, phát triển bền vững là gì? Tại sao phát triển bền vững lại quan trọng? Cùng VietnamWorks HR Insider tìm hiểu qua bài viết sau.
Tính bền vững là gì?
Tính bền vững, tiếng anh là sustainability, là khái niệm về việc duy trì cân bằng trong các hoạt động lâu dài mà không gây hại cho môi trường, không làm cạn kiệt nguồn lực và không để lại hậu quả tiêu cực cho thế hệ sau. Tính bền vững dựa trên ba trụ cột chính – kinh tế, môi trường và xã hội – còn được gọi là “3P”: Profit (Lợi nhuận), People (Con người) và Planet (Hành tinh).
- Kinh tế: Tập trung vào tăng trưởng nền kinh tế bền vững, không làm suy kiệt tài nguyên mà nền kinh tế cần.
- Xã hội: Nhấn mạnh công bằng xã hội, đảm bảo quyền lợi, bình đẳng và cải thiện chất lượng sống cho tất cả mọi người.
- Môi trường: Bảo vệ thiên nhiên, duy trì nguồn tài nguyên và hệ sinh thái để hỗ trợ sự sống lâu dài.
Tính bền vững đòi hỏi cách tiếp cận toàn diện, kết hợp hài hòa ba trụ cột này để đạt được sự phát triển bền vững.
Phát triển bền vững là gì?
Phát triển bền vững (Sustainable Development) là khái niệm quan trọng, định nghĩa quá trình phát triển đáp ứng các nhu cầu của xã hội hiện tại mà vẫn bảo đảm khả năng phát triển cho thế hệ tương lai. Đây là sự cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế, bảo vệ môi trường và công bằng xã hội.
Phát triển bền vững bao hàm sự phát triển hài hòa giữa ba trụ cột chính:
- Kinh tế: Tăng trưởng kinh tế bền vững tạo ra sự thịnh vượng lâu dài mà không làm cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên.
- Môi trường: Bảo tồn môi trường thông qua giảm thiểu ô nhiễm, bảo vệ đa dạng sinh học và sử dụng tài nguyên hiệu quả.
- Kinh tế: Tăng trưởng kinh tế bền vững tạo ra sự thịnh vượng lâu dài mà không làm cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên.
Mục tiêu của phát triển bền vững là một thế giới nơi mọi người đều có thể sống tốt mà không ảnh hưởng xấu đến hành tinh và tương lai chung. Điều này đòi hỏi sự cam kết và hợp tác từ các quốc gia, tổ chức và cá nhân toàn cầu.
Phát triển bền vững không chỉ nhấn mạnh đến môi trường mà còn hướng đến việc xây dựng một xã hội công bằng, mạnh mẽ và lành mạnh, đáp ứng nhu cầu của cộng đồng hiện tại và tương lai, thúc đẩy sự hòa nhập và bình đẳng cơ hội.
17 mục tiêu phát triển bền vững
Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) gồm 17 mục tiêu toàn cầu được Liên Hợp Quốc thông qua vào năm 2015 nhằm thúc đẩy hòa bình, bảo vệ môi trường và xóa đói giảm nghèo. Bộ mục tiêu này là nền tảng cho phát triển bền vững toàn diện đến năm 2030.
- Mục tiêu 1. Xóa bỏ nghèo đói: Ngăn chặn và loại bỏ tất cả các hình thức nghèo khổ trên toàn cầu.
- Mục tiêu 2. Chấm dứt nạn đói: Loại bỏ tình trạng đói kém, đảm bảo an toàn thực phẩm, cải thiện dinh dưỡng và thúc đẩy sự phát triển nông nghiệp bền vững.
- Mục tiêu 3. Sức khỏe và đời sống tốt: Đảm bảo sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống cho mọi lứa tuổi.
- Mục tiêu 4. Giáo dục chất lượng: Cung cấp giáo dục công bằng và bao trùm, đồng thời khuyến khích cơ hội học tập suốt đời cho tất cả mọi người.
- Mục tiêu 5. Bình đẳng giới: Đạt được sự bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái.
- Mục tiêu 6. Nước sạch và vệ sinh: Đảm bảo quyền tiếp cận nước sạch và vệ sinh môi trường cho tất cả mọi người.
- Mục tiêu 7. Năng lượng sạch và giá cả hợp lý: Đảm bảo khả năng tiếp cận năng lượng bền vững, đáng tin cậy và giá cả phải chăng cho tất cả mọi người.
- Mục tiêu 8. Công việc và tăng trưởng kinh tế: Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững và bao trùm, tạo ra việc làm chất lượng cao và đầy đủ cho tất cả mọi người.
- Mục tiêu 9. Công nghiệp, đổi mới và cơ sở hạ tầng: Xây dựng các thành phố và khu định cư an toàn, bền vững và có khả năng chống chịu.
- Mục tiêu 10. Giảm bất bình đẳng: Đưa ra các biện pháp giảm bất bình đẳng trong và giữa các quốc gia.
- Mục tiêu 11. Thành phố và cộng đồng bền vững: Tạo ra các khu đô thị và cộng đồng bền vững, an toàn và có khả năng chống chịu.
- Mục tiêu 12. Tiêu dùng và sản xuất bền vững: Đảm bảo rằng các mô hình tiêu dùng và sản xuất là bền vững.
- Mục tiêu 13. Hành động khí hậu: Thực hiện các biện pháp khẩn cấp để chống lại biến đổi khí hậu và các tác động của nó.
- Mục tiêu 14. Bảo vệ tài nguyên và môi trường biển: Bảo tồn và sử dụng bền vững đại dương, biển và các nguồn lợi biển.
- Mục tiêu 15. Quản lý tài nguyên và môi trường trên đất liền: Bảo vệ và khôi phục các hệ sinh thái trên cạn, quản lý rừng bền vững, chống sa mạc hóa và ngăn chặn suy thoái đất cũng như mất đa dạng sinh học.
- Mục tiêu 16. Hòa bình, công lý và các thể chế vững mạnh: Xây dựng xã hội hòa bình và bao trùm, cung cấp quyền tiếp cận công lý cho tất cả và phát triển các thể chế hiệu quả và có trách nhiệm.
- Mục tiêu 17. Quan hệ đối tác vì mục tiêu phát triển: Tăng cường các phương thức thực hiện và xây dựng quan hệ đối tác toàn cầu để đạt được sự phát triển bền vững.
Khám phá thêm những bài viết đặc sắc khác cùng VietnamWorks như: “Mệnh Thủy là gì?”, “1964 mệnh gì?”, và một số mẹo vặt cuộc sống mà bạn có thể chưa biết.
Tại sao phải phát triển bền vững?
Khái niệm phát triển bền vững là gì đã được đề cập ở trên, nhưng lý do vì sao nó lại quan trọng vẫn chưa thật rõ ràng với nhiều người. Cùng với sự tăng trưởng mạnh mẽ của kinh tế toàn cầu, nhân loại đang đối mặt với các thách thức như biến đổi khí hậu, bất ổn chính trị, bất bình đẳng giới và đói nghèo. Việc thúc đẩy phát triển bền vững trong lĩnh vực kinh tế, xã hội và môi trường chính là giải pháp để xử lý các vấn đề cấp bách này.
Đảm bảo phát triển kinh tế bền vững
- Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế lâu dài, tạo cơ hội việc làm và nâng cao chất lượng cuộc sống cho cộng đồng.
- Sử dụng hiệu quả tài nguyên: Hạn chế khai thác tài nguyên thiên nhiên quá mức, bảo vệ môi trường, đảm bảo tài nguyên.
- Phát triển kinh tế xanh: Ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, kinh doanh, tạo ra sản phẩm thân thiện với môi trường.
THẢ GA HỌC E-LEARNING MIỄN PHÍ
Đảm bảo môi trường bền vững
- Sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên: Hạn chế khai thác tài nguyên quá mức, tái sử dụng, tái chế tài nguyên để bảo vệ môi trường.
- Phát triển năng lượng tái tạo: Sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng nước để giảm thiểu tác động đến môi trường.
- Ứng phó với biến đổi khí hậu: Hạn chế phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường và ứng phó với các tác động của biến đổi khí hậu.
Đảm bảo xã hội bền vững
- Nâng cao chất lượng cuộc sống: Cải thiện giáo dục, y tế, an sinh xã hội, đảm bảo con người có cuộc sống tốt đẹp hơn.
- Giảm bất bình đẳng: Thu hẹp khoảng cách giàu nghèo, tạo điều kiện cho mọi người cùng phát triển.
- Bảo vệ các giá trị văn hóa: Giữ gìn bản sắc văn hóa, bảo vệ di sản văn hóa cho thế hệ sau.
Bên cạnh đó, đừng bỏ lỡ những chủ đề hấp dẫn về lợi ích của công nghệ trong đời sống và thậm chí là bí quyết đầu tư thông minh
Nguyên tắc phát triển bền vững
Ngoài câu hỏi về phát triển bền vững là gì và lý do cần phải theo đuổi phát triển bền vững, thì các nguyên tắc cơ bản của phát triển bền vững cũng là chủ đề thu hút sự quan tâm của nhiều người hiện nay.
Phát triển kinh tế bền vững
Phát triển kinh tế bền vững yêu cầu sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên, thúc đẩy sự đổi mới và sáng tạo, và đảm bảo rằng tăng trưởng kinh tế không gây tổn hại đến môi trường. Điều này bao gồm việc đầu tư vào các công nghệ xanh, phát triển các ngành công nghệ cao, bền vững và tạo ra các cơ hội việc làm chất lượng.
Phát triển bền vững về xã hội
Nguyên tắc xã hội của phát triển bền vững tập trung vào việc đảm bảo công bằng và hòa nhập xã hội. Mọi người đều cần có quyền tiếp cận các dịch vụ cơ bản như giáo dục, y tế và việc làm. Đồng thời, cần phải thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng trong các quyết định ảnh hưởng đến họ, đảm bảo rằng tiếng nói của tất cả các thành viên trong xã hội được lắng nghe và tôn trọng.
Phát triển bền vững về môi trường
Nguyên tắc môi trường của phát triển bền vững bao gồm việc bảo vệ và duy trì các hệ sinh thái tự nhiên, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và sử dụng tài nguyên một cách hợp lý. Điều này đòi hỏi sự cam kết từ các quốc gia, doanh nghiệp và cá nhân trong việc giảm thiểu phát thải, bảo vệ đa dạng sinh học và thúc đẩy các thực hành bền vững.
Các tiêu chí phát triển bền vững là gì?
Phát triển bền vững dựa trên ba trụ cột chính: kinh tế, xã hội và môi trường. Các tiêu chí phát triển bền vững bao gồm:
Tiêu chí phát triển bền vững về kinh tế
Về mặt kinh tế, tăng trưởng GDP và thu nhập bình quân đầu người cần được duy trì ở mức cao. Các quốc gia phát triển cần duy trì mức tăng trưởng ổn định, trong khi các quốc gia đang phát triển đặt mục tiêu tăng trưởng GDP hàng năm khoảng 5%.
Cơ cấu GDP cũng là yếu tố đánh giá quan trọng; tăng trưởng chỉ thực sự bền vững khi tỷ trọng ngành công nghiệp và dịch vụ vượt qua nông nghiệp.
Tăng trưởng kinh tế cần đảm bảo an toàn, hiệu quả và tránh các hình thức phát triển không bền vững.
- Để đạt được phát triển bền vững, cần áp dụng công nghệ tiết kiệm và điều chỉnh lối sống nhằm giảm tiêu thụ năng lượng và tài nguyên, đồng thời thay đổi thói quen tiêu dùng.
- Bảo vệ môi trường và duy trì đa dạng sinh học cũng yêu cầu điều chỉnh nhu cầu tiêu thụ và khuyến khích thói quen sống thân thiện với môi trường.
- Đảm bảo tiếp cận công bằng các nguồn tài nguyên, nâng cao mức sống và cung cấp đầy đủ dịch vụ y tế, giáo dục cho mọi người là những mục tiêu thiết yếu.
- Xóa đói giảm nghèo và thu hẹp khoảng cách xã hội giúp xây dựng một xã hội công bằng, bền vững.
- Trong sản xuất, việc ứng dụng công nghệ sạch và quy trình sinh thái như tái chế, tái sử dụng và giảm phát thải là rất quan trọng.
Tiêu chí phát triển bền vững về xã hội
Để đánh giá sự phát triển bền vững của xã hội, có thể dựa vào các tiêu chí như giáo dục, chăm sóc y tế, phúc lợi xã hội, văn hóa, cùng với các chỉ số bình đẳng thu nhập và Chỉ số Phát triển Con người (HDI).
Bền vững xã hội không chỉ bảo toàn sự hài hòa trong đời sống mà còn tăng cường bình đẳng giữa các giai tầng, tầng lớp và cá nhân. Bên cạnh đó, việc thu hẹp khoảng cách đời sống giữa các vùng miền, giảm thiểu sự chênh lệch giàu nghèo và hướng đến phát triển đồng đều, hội nhập là rất cần thiết.
Trong đánh giá phát triển xã hội, công bằng xã hội và HDI là hai tiêu chí quan trọng, bao gồm các yếu tố như trình độ học vấn, sức khỏe, tuổi thọ, mức độ hưởng thụ văn hóa và thu nhập bình quân.
Những nội dung trọng yếu trong phát triển bền vững xã hội bao gồm:
- Tạo lập môi trường dân cư ổn định và thúc đẩy phát triển nông thôn nhằm giảm áp lực di cư về các đô thị.
- Thực thi các biện pháp giảm thiểu tác động tiêu cực của quá trình đô thị hóa đối với môi trường và tài nguyên.
- Phát triển giáo dục để nâng cao trình độ học vấn và xóa mù chữ.
- Duy trì và phát triển sự đa dạng văn hóa trong cộng đồng.
- Đảm bảo quyền lợi và điều kiện bình đẳng cho tất cả mọi người.
- Thúc đẩy sự tham gia của các giai tầng xã hội vào quá trình ra quyết định và quản lý công.
Tiêu chí phát triển bền vững về môi trường
Phát triển bền vững môi trường là quá trình sử dụng tài nguyên thiên nhiên một cách có trách nhiệm nhằm duy trì chất lượng môi trường sống và tránh các tác động tiêu cực. Điều này bao gồm việc bảo vệ độ sạch của đất, nước, không khí và cảnh quan tự nhiên. Các yếu tố này cần được giám sát và đánh giá thường xuyên theo tiêu chuẩn quốc gia hoặc quốc tế để đảm bảo duy trì chất lượng.
Một số nội dung trọng yếu trong phát triển bền vững môi trường bao gồm:
- Xây dựng chiến lược phát triển bền vững, đảm bảo tăng trưởng không gây tổn hại đến hệ sinh thái.
- Bảo vệ sự đa dạng sinh học và tầng khí quyển.
- Thực hiện các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính nhằm ổn định khí hậu.
- Quản lý thận trọng các hệ sinh thái nhạy cảm để tránh ảnh hưởng từ bên ngoài.
- Giảm thiểu xả thải và khắc phục ô nhiễm đất, nước, không khí, thực phẩm, đồng thời cải thiện và phục hồi môi trường tại những khu vực bị ô nhiễm.
Thực trạng phát triển bền vững ở Việt Nam
Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam đã đề ra chiến lược phát triển kinh tế – xã hội 2021-2030, tầm nhìn 2045, với trọng tâm là phát triển bền vững, dựa trên khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu với các chương trình quốc gia về phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Các mục tiêu bền vững đến 2030:
- Kinh tế: Tăng trưởng GDP trung bình 7%/năm, GDP đầu người đạt 7.500 USD.
- Cơ cấu GDP: Dịch vụ chiếm trên 50%, công nghiệp – xây dựng trên 40%, nông nghiệp dưới 10%. Tăng trưởng năng suất lao động trung bình 6,5%/năm, đóng góp TFP vượt 50%.
- HDI: Từ 0,8 trở lên, nâng cao chất lượng sống, đảm bảo quốc phòng, an ninh.
- An sinh xã hội: Dịch vụ xã hội chất lượng cao, hệ thống an sinh bền vững, mang lại cuộc sống ổn định.
- Hạ tầng: Xây dựng hạ tầng hiện đại, 5 đô thị đạt tiêu chuẩn quốc tế, kết nối đô thị quốc tế.
- Môi trường: Giảm phát thải carbon, hướng tới “Net Zero” vào 2050, bảo vệ môi trường toàn cầu.
Khó khăn thách thức cho sự phát triển bền vững là gì?
Phát triển bền vững đang đối diện với nhiều thách thức và trở ngại cần phải vượt qua để đạt được các mục tiêu đề ra.
Môi trường bất ổn
Biến đổi môi trường là một trong những thách thức cấp bách nhất toàn cầu, với hiện tượng nhiệt độ tăng cao, mực nước biển dâng và thời tiết cực đoan đe dọa sức khỏe con người và hệ sinh thái.
Phát triển bền vững cần ưu tiên giảm thiểu và thích ứng với các biến đổi môi trường, thông qua việc cắt giảm khí thải carbon, tăng cường khả năng chống chịu trước thời tiết khắc nghiệt và thúc đẩy sử dụng năng lượng tái tạo.
Mô hình tiêu dùng sản xuất không bền vững
Các mô hình sản xuất và tiêu dùng không bền vững đang gây cản trở lớn cho phát triển bền vững. Sự phụ thuộc vào khai thác tài nguyên hữu hạn khiến môi trường suy thoái và gia tăng bất bình đẳng xã hội.
Tiêu thụ quá mức và lượng rác thải khổng lồ từ các nước thu nhập cao làm trầm trọng thêm vấn đề, trong khi các nước thu nhập thấp lại thiếu hụt nhu cầu cơ bản như lương thực và nước sạch. Vì vậy, phát triển bền vững cần tập trung vào sản xuất, tiêu dùng bền vững, giảm thiểu chất thải, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn và lối sống thân thiện với môi trường.
Thực trạng bất bình đẳng, nghèo đói
Bất bình đẳng thu nhập ngày càng tăng ở nhiều quốc gia, trong khi hàng tỷ người vẫn sống trong nghèo đói. Sự chênh lệch này gây ra bất ổn xã hội, các vấn đề sức khỏe và suy thoái môi trường. Phát triển bền vững cần ưu tiên giải quyết bất bình đẳng và nghèo đói bằng cách thúc đẩy tiếp cận công bằng với giáo dục, y tế và cơ hội kinh tế.
Giải pháp để phát triển bền vững
Trong bối cảnh các thách thức về môi trường và xã hội ngày càng gia tăng, nhu cầu về các giải pháp phát triển bền vững trở nên thiết yếu. Một số giải pháp cụ thể hướng đến một tương lai bền vững bao gồm:
Phát triển nông nghiệp bền vững
Áp dụng các phương pháp canh tác thân thiện với môi trường để giảm tác động lên tài nguyên thiên nhiên và đa dạng sinh học, tối đa hóa năng suất cho nông dân. Các biện pháp gồm canh tác hữu cơ, luân canh, nông nghiệp tái tạo và quản lý dịch hại tổng hợp.
Tái tạo năng lượng
Sử dụng năng lượng từ các nguồn tự nhiên có thể tái tạo như năng lượng mặt trời, gió và thủy điện, giúp giảm khí thải carbon và ô nhiễm, đồng thời giảm phụ thuộc vào tài nguyên không thể tái tạo như dầu và than.
Cơ sở hạ tầng xanh
Tận dụng các yếu tố tự nhiên như đất ngập nước, rừng và mái nhà xanh để mang lại lợi ích môi trường, giảm thiểu rủi ro lũ lụt, cải thiện chất lượng không khí và nước cho cộng đồng.
Kinh tế tuần hoàn
Hướng đến mô hình giảm chất thải và nâng cao tính bền vững thông qua việc tái chế, tái sử dụng và thiết kế sản phẩm để kéo dài tuổi thọ, giảm thiểu ô nhiễm và bảo tồn tài nguyên.
Phát triển giao thông bền vững
Thúc đẩy các phương thức vận tải ít carbon như đi bộ, đi xe đạp, giao thông công cộng và các phương tiện điện, nhằm giảm khí thải và ô nhiễm, đồng thời cải thiện chất lượng sống.
Hy vọng với nội dung phát triển bền vững là gì mà VietnamWorks HR Insider chia sẻ trên đây, đã giúp bạn thấy được thực trạng mà trái đất đang đối mặt. Mỗi cá nhân, tổ chức và quốc gia cần chung tay góp sức thực hiện mục tiêu phát triển bền vững để hướng đến một tương lai xanh, sạch, đẹp cho hành tinh xanh của chúng ta. Hãy cùng chung tay hành động vì một tương lai bền vững!
Nắm bắt thông tin tuyển dụng mới nhất và tham gia ứng tuyển tại VietnamWorks! Top các nhà tuyển dụng cùng việc làm tiềm năng đa dạng: Bệnh viện Hồng Ngọc tuyển dụng, Buymed tuyển dụng, Phòng khám 315 tuyển dụng, Diag tuyển dụng, Tuyển dụng Bệnh viện, Tuyển dụng Nhà thuốc Long Châu, Bệnh viện Hùng Vương tuyển dụng và Tuyển dụng Bệnh viện Tâm Anh.
Đọc thêm bài viết chia sẻ phong cách lãnh đạo tự do là gì và lợi ích của bcg ma trận đối với kinh doanh.
— HR Insider —
VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam
ĐĂNG KÝ TÀI KHOẢN TÌM VIỆC VietnamWorks là kênh thông tin tuyển dụng và tìm kiếm việc làm hàng đầu tại Việt Nam, luôn mang đến các thông tin tuyển dụng uy tín, chất lượng và nhanh chóng. Với hơn 9.4 triệu lượt truy cập hàng tháng, VietnamWorks giúp kết nối ứng viên với các nhà tuyển dụng có nhu cầu tìm nhân sự tiềm năng. Người tìm việc có thể dễ dàng tiếp cận các thông tin tuyển dụng đáng tin cậy trên toàn quốc. Bên cạnh đó, VietnamWorks còn tích hợp các tính năng hiện đại, hỗ trợ người dùng tạo CV trực tuyến và ứng tuyển một cách dễ dàng, tiết kiệm thời gian. |
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.