Ngành phân tích dữ liệu là gì? Học ở đâu và cơ hội nghề nghiệp hiện nay

Trong kỷ nguyên số, phân tích dữ liệu đã trở thành một ngành học và nghề nghiệp được săn đón bởi khả năng khai thác sức mạnh của dữ liệu, tạo ra giá trị cho doanh nghiệp. Những chuyên gia phân tích dữ liệu không chỉ giúp tổ chức đưa ra quyết định sáng suốt mà còn đóng vai trò thiết yếu trong sự phát triển của các ngành công nghệ, tài chính và kinh doanh. Vậy ngành phân tích dữ liệu là gì, học ở đâu và có cơ hội nghề nghiệp ra sao? Cùng VietnamWorks HR Insider khám phá nội dung bài viết dưới đây.

Tìm hiểu ngành phân tích dữ liệu là gì?

Phân tích dữ liệu là hành trình tìm kiếm và giải mã những thông tin ẩn giấu trong khối lượng dữ liệu khổng lồ để đưa ra quyết định hoặc dự đoán xu hướng. Ngành này liên quan đến việc sử dụng các công cụ và kỹ thuật như thống kê, học máy (machine learning) và lập trình để tìm ra những mẫu thông tin giá trị từ lượng dữ liệu khổng lồ. Đây là một ngành liên quan mật thiết đến nhiều lĩnh vực khác như trí tuệ nhân tạo, tài chính, kinh doanh và marketing.

Tìm hiểu rõ hơn về khái niệm dữ liệu là gì và marketing gồm những mảng nào? 

Tìm hiểu ngành phân tích dữ liệu là gì

Ngành phân tích dữ liệu học gì?

Ngành phân tích dữ liệu thường học các kiến thức về xử lý dữ liệu, tính toán, thống kiê̂m, machine learning, và các kỹ năng khác liên quan đến việc phân tích và sử dụng dữ liệu để ra quyết định hoặc dự báo.

Môn học chuyên ngành

Một số môn học chuyên ngành phân tích dữ liệu như:

• Thống kê áp dụng (Applied Statistics)
• Nhập môn Khoa học máy tính (Introduction to Computer Science)
• Lập trình cùng Python, R hay SQL (Programming with Python/R/SQL)
• Trực quan hóa dữ liệu (Data Visualization)
• Xác suất (Probability)
• Khai phá dữ liệu (Data Mining

Công cụ Phân tích dữ liệu chính

Một số công cụ phân tích dữ liệu bạn cần nắm để hoàn thành tốt công việc như:

• Công cụ lập trình (programming languages) như Python, R hay Matlab
• Công cụ truy vấn cơ sở dữ liệu như SQL
• Công cụ thống kê như Microsoft Excel, Minitab
• Hệ thống phân tích thống kê SAS
• Công cụ trực quan hóa dữ liệu như Tableau, Metabase, Power BI, Google Data Studio

Các trường đào tạo ngành phân tích dữ liệu hiện nay

Hiện nay, nhiều trường Đại học và tổ chức giáo dục tại Việt Nam đào tạo ngành phân tích dữ liệu, cung cấp các chương trình học chất lượng, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động. Dưới đây là danh sách một số trường Đại học đào tạo tiêu biểu:

• Trường Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU): Trường cung cấp các khóa học liên quan đến phân tích dữ liệu trong lĩnh vực kinh doanh, tập trung vào việc sử dụng dữ liệu để hỗ trợ ra quyết định và chiến lược quản lý.
• Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông (PTIT): Học viện PTIT nổi tiếng với các khóa học chuyên sâu về phân tích dữ liệu và trí tuệ nhân tạo. Chương trình đào tạo tại đây kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, giúp sinh viên nắm vững cả kiến thức nền tảng và kỹ năng ứng dụng.
• Trường Đại học FPT: Là một trong những trường tiên phong trong việc đào tạo các ngành công nghệ và phân tích dữ liệu. Chương trình học của FPT kết hợp giữa phân tích dữ liệu với công nghệ thông tin, cung cấp nền tảng kiến thức toàn diện và khả năng thực hành thực tế.
• Trường Đại học Bách khoa Hà Nội: Tại đây cung cấp chương trình học liên quan đến phân tích dữ liệu trong các ngành kỹ thuật và khoa học. Sinh viên tại đây sẽ được trang bị kiến thức về toán học, thống kê và kỹ thuật máy tính.
• Học viện Kỹ thuật Mật mã (ACT): ACT không chỉ đào tạo về an ninh mạng mà còn cung cấp các khóa học liên quan đến phân tích dữ liệu, đặc biệt trong lĩnh vực bảo mật và mã hóa thông tin.
• Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng (HIU): HIU cung cấp các khóa học phân tích dữ liệu kết hợp với công nghệ thông tin, đào tạo sinh viên về cách sử dụng các công cụ phân tích hiện đại trong môi trường kinh doanh.
• Trường Đại học Công nghệ TP.HCM (HUTECH): HUTECH mang đến chương trình học về phân tích dữ liệu với định hướng ứng dụng vào các lĩnh vực như kinh doanh, marketing và quản lý.
• Đại học RMIT: RMIT là một trường quốc tế với chương trình đào tạo toàn diện về công nghệ và phân tích dữ liệu. Chương trình tại đây đặc biệt nhấn mạnh vào khả năng ứng dụng dữ liệu trong việc đưa ra quyết định quản lý và chiến lược kinh doanh.

Một trong những trường đào tạo ngành dữ liệu phân tích hiện nay

Yêu cần có để thành công trong ngành phân tích dữ liệu

Để theo đuổi và làm chủ ngành phân tích dữ liệu, chỉ có niềm đam mê thôi đôi khi là chưa đủ. Trên thực tế, bạn còn cần trang bị thêm một số phẩm chất quan trọng như sau:

Tư duy hệ thống sắc bén, khả năng lập luận chặt chẽ

Để chinh phục ngành này, đam mê thôi là chưa đủ. Bạn cần có một bộ óc phân tích sắc bén. Tư duy logic là chìa khóa để bạn có thể giải mã những câu đố ẩn sau hàng triệu con số. Ngoài việc giỏi toán hay lập trình, bạn còn cần biết cách kết nối những mảnh ghép dữ liệu lại với nhau, nhìn nhận vấn đề một cách toàn diện và đưa ra những kết luận chính xác. Đừng lo lắng nếu bạn chưa có kỹ năng này ngay từ đầu, bởi bạn hoàn toàn có thể rèn luyện qua thực tế. Điều quan trọng là bạn phải nhận thức được tầm quan trọng của nó và luôn không ngừng tập trung phát triển.

Yêu cầu cần có để thành công trong ngành

Tinh thần ham học hỏi, không ngừng đặt câu hỏi

Thế giới dữ liệu luôn biến đổi từng phút, từng giờ, vì vậy việc duy trì tinh thần cầu tiến và ham học hỏi là thứ cần phải có. Bạn nên thường xuyên cập nhật kiến thức về các công cụ và công nghệ mới, cũng như xu hướng trong ngành. Đặt ra những câu hỏi khó đồng thời đi tìm kiếm câu trả lời sẽ giúp bạn khám phá những góc nhìn mới và cải thiện quy trình phân tích của mình.

Tính kiên trì, tỉ mỉ trong công việc

Bạn cần biết, công việc phân tích dữ liệu không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Đôi khi bạn sẽ gặp phải những vấn đề phức tạp hoặc dữ liệu không hoàn hảo. Lúc này, sự kiên trì và tỉ mỉ trong việc xử lý là điều cần thiết để bạn vượt qua, đưa bạn đến với kết quả chính xác. Như vậy, khả năng tập trung vào từng chi tiết nhỏ sẽ giúp bạn phát hiện những sai sót và nâng cao chất lượng phân tích.

Cơ hội nghề nghiệp cho ngành phân tích dữ liệu

Cơ hội việc làm trong ngành phân tích dữ liệu rất rộng mở và phát triển. Dưới đây là những vị trí nổi bật mà VietnamWorks HR Insider liệt kê, giúp bạn có thêm sự lựa chọn cho mình trong quá trình xây dựng sự nghiệp.

Chuyên gia phân tích trí tuệ doanh nghiệp (Business Intelligence Analyst)

Chuyên gia phân tích trí tuệ doanh nghiệp chịu trách nhiệm khai thác và phân tích dữ liệu để đưa ra dự đoán chiến lược cho doanh nghiệp. Họ thường làm việc với các công cụ BI như Tableau, Power BI để tạo ra các báo cáo trực quan, giúp ban lãnh đạo đưa ra quyết định chính xác dựa trên dữ liệu thực tế. Ngoài ra, chuyên gia BI còn cần kỹ năng lập trình để tự động hóa quá trình thu thập và xử lý dữ liệu.

Nhiệm vụ chính:

• Phân tích dữ liệu kinh doanh để tìm ra các xu hướng, cơ hội và rủi ro.
• Xây dựng các nền tảng ra quyết định trực quan để định hướng chiến lược cho doanh nghiệp.
• Phối hợp với các bộ phận khác để đề xuất chiến lược cải tiến kinh doanh.

Chuyên gia phân tích trí tuệ doanh nghiệp

Chuyên gia phân tích dữ liệu (Data Analyst)

Data Analyst là vị trí phổ biến nhất trong lĩnh vực phân tích dữ liệu. Họ chịu trách nhiệm thu thập, xử lý và phân tích để tìm ra những mẫu dữ liệu (patterns), sau đó cung cấp báo cáo chi tiết cho doanh nghiệp.

Nhiệm vụ chính:

• Tích lũy và làm sạch dữ liệu từ các nguồn đa dạng để tạo ra một kho dữ liệu thống nhất.
• Phân tích dữ liệu để phát hiện xu hướng, vấn đề và cơ hội.
• Trình bày kết quả phân tích dưới dạng báo cáo dễ hiểu cho quản lý và đội ngũ khác.

Kỹ sư khoa học dữ liệu (Data Scientist)

Vị trí này áp dụng các thuật toán học máy (machine learning) và trí tuệ nhân tạo (AI) để xây dựng các mô hình dự đoán. Họ giúp doanh nghiệp dự đoán xu hướng tương lai và tối ưu hóa các quy trình kinh doanh. Kỹ sư khoa học dữ liệu cần có kiến thức chuyên sâu về toán học, thống kê và các ngôn ngữ lập trình như Python, R.

Nhiệm vụ chính:

• Xây dựng các mô hình học máy để dự đoán xu hướng và hành vi của người dùng.
• Xử lý dữ liệu lớn (big data) và áp dụng các thuật toán phân tích phức tạp.
• Làm việc với các bộ phận khác để tích hợp mô hình vào quy trình kinh doanh.

Kỹ sư dữ liệu (Data Engineer)

Kỹ sư dữ liệu chịu trách nhiệm thiết kế, xây dựng và duy trì hệ thống cơ sở hạ tầng dữ liệu cho doanh nghiệp. Họ giúp đảm bảo rằng dữ liệu được lưu trữ, truyền tải và truy cập một cách hiệu quả. Data Engineer thường làm việc với các công nghệ lưu trữ dữ liệu lớn như Hadoop, Spark và các cơ sở dữ liệu như MySQL, PostgreSQL.

Nhiệm vụ chính:

• Xây dựng và tối ưu hóa các hệ thống cơ sở hạ tầng dữ liệu.
• Tích hợp dữ liệu từ nhiều nguồn vào hệ thống chung của doanh nghiệp.
• Đảm bảo tính bảo mật và hiệu suất của hệ thống dữ liệu.

Tìm hiểu thêm kỹ sư phần mềm là gì và các vị trí công việc khác của kỹ sư công nghệ.

Kỹ sư dữ liệu

Chuyên gia phân tích định lượng (Quantitative Analyst)

Ở vị trí này có nhiệm vụ phân tích dữ liệu khách hàng để đánh giá hiệu quả của các chiến dịch tiếp thị và tìm ra cách tối ưu hóa chiến lược tiếp thị. Họ thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn như Google Analytics, mạng xã hội, email marketing và các nền tảng quảng cáo để đánh giá hành vi của khách hàng.

Nhiệm vụ chính:

• Phân tích dữ liệu khách hàng và đánh giá hiệu quả chiến dịch tiếp thị.
• Đưa ra các đề xuất chiến lược dựa trên hành vi khách hàng.
• Sử dụng các công cụ phân tích tiếp thị để đo lường hiệu quả quảng cáo.

Tìm việc làm phân tích dữ liệu ở đâu?

Hiện nay, nhu cầu tuyển dụng cho các vị trí liên quan đến phân tích dữ liệu ngày càng tăng cao. Các doanh nghiệp từ nhiều lĩnh vực khác nhau đều có nhu cầu sử dụng chuyên gia phân tích dữ liệu để tối ưu hóa quy trình hoạt động và đưa ra các quyết định kế hoạch kinh doanh hiệu quả. Nếu bạn đang tìm kiếm cơ hội việc làm trong lĩnh vực này, VietnamWorks là một trong những nền tảng hàng đầu để bạn khám phá các vị trí phù hợp với kinh nghiệm của mình.

Với hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tuyển dụng trực tuyến, VietnamWorks đã trở thành địa chỉ đáng tin cậy của hàng triệu ứng viên và doanh nghiệp tại Việt Nam. Tại đây, bạn có thể dễ dàng tìm thấy hàng trăm tin tuyển dụng từ các công ty lớn nhỏ trên toàn quốc với những vị trí như Data Analyst, Data Scientist, Business Intelligence Analyst, Data Engineer,…

Khám phá Data analyst là gì và cơ hội ứng tuyển các vị trí tại 10 công ty công nghệ lớn nhất Việt Nam hiện nay.

Tìm việc làm phân tích dữ liệu tại VietnamWorks

Hơn nữa, VietnamWorks còn cung cấp các tính năng hỗ trợ người tìm việc như gợi ý công việc dựa trên hồ sơ cá nhân, thông tin chi tiết về nhà tuyển dụng và cả những xu hướng ngành nghề mới nhất trên blog HR Insider. Ngoài ra, VietnamWorks cũng có chương trình kết nối, tư vấn nghề nghiệp giúp ứng viên dễ dàng nâng cao kỹ năng và chuẩn bị tốt hơn cho các vòng tuyển dụng. Nếu bạn mong muốn tìm kiếm một môi trường việc làm phân tích dữ liệu năng động, hấp dẫn, VietnamWorks HR Insider chính là điểm đến lý tưởng để bắt đầu hành trình sự nghiệp của mình. Chúc bạn thành công!

Xem thêm: Khám phá ngay các ngành nghề mức lương cao mới nhất hiện nay.

— HR Insider —

VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam