Làm thêm giờ, tăng ca, làm OT – những cụm từ quen thuộc gắn liền với những giờ làm việc miệt mài sau giờ tan sở, hứa hẹn mức thu nhập hấp dẫn nhưng cũng tiềm ẩn nhiều hệ lụy cho sức khỏe và cuộc sống cá nhân. Vậy OT thực sự là gì? Quy định và cách tính OT hiện nay ra sao? Lợi ích và hệ lụy của việc làm OT là gì? Bài viết này sẽ cùng bạn đi giải mã những câu hỏi hóc búa xoay quanh vấn đề OT, từ đó đưa ra cái nhìn đa chiều và đánh giá khách quan về “cơn sốt” làm thêm giờ đang ngày càng phổ biến trong xã hội hiện đại.
OT là gì?
OT là gì? OT là viết tắt của Overtime, có nghĩa là làm thêm giờ, làm tăng ca so với quy định. Nói một cách dễ hiểu, OT là thời gian làm việc ngoài giờ làm việc chính thức được quy định trong hợp đồng lao động hoặc theo quy định của pháp luật. Thông thường, số giờ làm việc cơ bản tối đa là 40 tiếng/tuần, nếu bạn làm nhiều hơn số giờ này và phù hợp với quy định của doanh nghiệp, có nghĩa bạn đang OT.
Việc tăng ca thường do quản lý cấp cao phân công hoặc xuất phát từ ý muốn của chính người lao động. Điểm chung của OT chính là sự đồng thuận của cả doanh nghiệp và người lao động, được minh chứng bằng biên bản tăng ca. Lương OT sẽ được cộng thêm vào thu nhập của bạn, bên cạnh mức lương cơ bản đã ký kết trong hợp đồng.
Ví dụ: Nếu bạn ký hợp đồng lao động với thời gian làm việc mỗi ngày là 8 tiếng, từ thứ Hai đến thứ Sáu, thì thời gian làm việc sau 17 giờ vào các ngày trong tuần hoặc vào thứ Bảy, Chủ nhật được coi là OT.
Lý do người lao động chọn làm OT là gì?
Nhân sự thường overtime (làm thêm giờ) trong các trường hợp sau:
- Khối lượng công việc quá nhiều: Khối lượng công việc lớn, nhất là vào cuối năm hoặc khi dự án gần đến hạn, thường khiến nhân viên phải tăng ca để hoàn thành nhiệm vụ.
- Yếu tố gây mất tập trung: Mất tập trung trong giờ làm việc, như trò chuyện với đồng nghiệp, có thể làm chậm tiến độ, dẫn đến việc cần tăng ca để hoàn tất công việc.
- Kiếm thêm thu nhập/ngày nghỉ: Một số nhân viên sẵn sàng làm thêm giờ để nhận mức lương OT cao hơn hoặc tích lũy giờ tăng ca để đổi lấy ngày nghỉ.
- Tính chất công việc: Một số ngành như biên tập, phóng viên, thiết kế hay phát triển phần mềm đòi hỏi phản ứng nhanh chóng với các yêu cầu khẩn cấp, làm thêm giờ là giải pháp thường thấy trong các tình huống này.
Ưu điểm khi việc áp dụng OT trong các công ty
Việc áp dụng OT (Operations Technology) – Công nghệ Vận hành trong các công ty mang lại nhiều ưu điểm nổi bật, góp phần gia tăng hiệu quả hoạt động và lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp. Dưới đây là một số ưu điểm chính:
Nâng cao hiệu quả hoạt động
OT giúp tự động hóa các quy trình thủ công tốn thời gian và dễ xảy ra sai sót, từ đó nâng cao năng suất lao động và giảm chi phí vận hành. Giúp phân tích dữ liệu thời gian thực từ các thiết bị và hệ thống, hỗ trợ tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm thiểu lãng phí và nâng cao chất lượng sản phẩm. Đồng thời giúp theo dõi tình trạng hoạt động của máy móc thiết bị, dự đoán sự cố tiềm ẩn và chủ động bảo trì, bảo dưỡng, hạn chế gián đoạn sản xuất.
Tham khảo cách quản lý nhân viên tăng năng suất hiệu quả cho doanh nghiệp mới nhất tại đây.
Giảm thiểu chi phí
OT giúp tự động hóa các công việc thủ công, giảm nhu cầu tuyển dụng nhân công, từ đó tiết kiệm chi phí nhân công cho doanh nghiệp. Tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm thiểu lãng phí nguyên vật liệu và năng lượng, góp phần tiết kiệm chi phí vận hành. Giúp dự đoán sự cố tiềm ẩn, chủ động bảo trì, bảo dưỡng, hạn chế hư hỏng thiết bị và chi phí sửa chữa.
Nâng cao chất lượng sản phẩm
OT giúp tự động hóa các quy trình, giảm thiểu sai sót do con người, từ đó nâng cao độ chính xác và chất lượng sản phẩm. Theo dõi và giám sát quy trình sản xuất theo thời gian thực, phát hiện sớm các sai sót và kịp thời điều chỉnh, đảm bảo chất lượng sản phẩm đồng nhất. Giúp thu thập dữ liệu phản hồi từ khách hàng, hỗ trợ doanh nghiệp cải tiến sản phẩm và dịch vụ một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Tăng cường lợi thế cạnh tranh
OT giúp nâng cao năng suất lao động, tạo ra lợi thế cạnh tranh về giá cả và chất lượng sản phẩm cho doanh nghiệp. Tối ưu hóa quy trình phát triển sản phẩm, rút ngắn thời gian ra mắt sản phẩm mới, giúp doanh nghiệp bắt kịp xu hướng thị trường và gia tăng lợi thế cạnh tranh. Đáp ứng nhu cầu khách hàng một cách nhanh chóng và hiệu quả, nâng cao trải nghiệm khách hàng và xây dựng lòng trung thành với thương hiệu.
Hệ lụy của việc liên tục OT là gì?
Việc liên tục vận hành Operational Technology – OT mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp và cá nhân. Tuy nhiên, việc sử dụng OT quá mức cũng tiềm ẩn nhiều hệ lụy tiêu cực, ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần và cuộc sống của con người. Dưới đây là một số hệ lụy chính:
Mệt mỏi, căng thẳng
OT thường đồng nghĩa với việc làm việc nhiều giờ hơn, dẫn đến tình trạng cơ thể mệt mỏi, thiếu ngủ, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Áp lực hoàn thành công việc gấp rút, deadlines sát nút, khiến cho người lao động cảm thấy căng thẳng, lo âu, dễ dẫn đến stress.
Việc dành quá nhiều thời gian cho OT khiến cho người lao động không có đủ thời gian để nghỉ ngơi, thư giãn, phục hồi sức khỏe, dẫn đến tình trạng suy nhược, giảm sút sức đề kháng.
Xem thêm cách vượt qua áp lực công việc, rèn luyện kỹ năng chịu áp lực công việc được tổng hợp chi tiết tại đây.
Hiểm nguy “rình rập”
Mệt mỏi, thiếu ngủ do OT có thể ảnh hưởng đến sự tập trung, khả năng phản xạ, dẫn đến nguy cơ tai nạn lao động cao hơn. OT thường xuyên có thể dẫn đến các bệnh về tim mạch, huyết áp, tiểu đường, rối loạn tiêu hóa, trầm cảm,… Thiếu ngủ, stress kéo dài do OT có thể khiến hệ miễn dịch suy yếu, dễ mắc bệnh hơn.
Xem ngay bài test Kiểm tra mức độ stress nhanh chóng chính xác để xác định mức độ stress hiện tại của bản thân.
Bỏ lỡ các giá trị khác trong cuộc sống
Việc dành quá nhiều thời gian cho OT khiến cho người lao động không có đủ thời gian để quan tâm, chăm sóc gia đình, bạn bè, dẫn đến các mối quan hệ trở nên lỏng lẻo, ảnh hưởng đến hạnh phúc cá nhân. OT khiến cho người lao động không có thời gian để theo đuổi sở thích cá nhân, giải trí, thư giãn, dẫn đến cảm giác nhàm chán, thiếu động lực trong cuộc sống. OT khiến cho người lao động không có thời gian để học tập, trau dồi kiến thức, kỹ năng, dẫn đến hạn chế cơ hội phát triển bản thân và thăng tiến trong công việc.
Quy định về thời gian OT là gì?
Theo Điều 107 Bộ luật Lao động 2019, quy định về việc làm thêm giờ được cụ thể hóa như sau:
Thời gian làm thêm giờ
Thời gian làm thêm giờ là thời gian làm việc ngoài giờ làm việc bình thường đã được quy định trong pháp luật, thỏa ước lao động hoặc nội quy lao động.
Điều kiện sử dụng người lao động làm thêm giờ
- Người sử dụng lao động chỉ được yêu cầu người lao động làm thêm giờ khi có sự đồng ý từ người lao động.
- Nghị định 145/2020/NĐ-CP hướng dẫn về nội dung người lao động cần đồng ý gồm: thời gian, địa điểm và công việc làm thêm.
- Tổng số giờ làm thêm không quá 50% số giờ làm việc bình thường trong một ngày và tổng số giờ (bao gồm làm việc bình thường và làm thêm) không quá 12 giờ mỗi ngày, 40 giờ mỗi tháng và 200 giờ mỗi năm.
Trường hợp được làm thêm không quá 300 giờ/năm
Một số ngành nghề đặc thù như dệt may, da giày, điện tử, chế biến nông lâm sản,… được phép làm thêm tối đa 300 giờ/năm hoặc trong các trường hợp cần giải quyết công việc cấp bách không thể trì hoãn, liên quan đến thiên tai, hỏa hoạn hoặc các sự cố không lường trước.
Lương OT tính thế nào?
Cách tính tiền lương OT hiện nay được thực hiện theo công thức sau:
Lương OT = Số giờ làm OT x Mức lương OT
Mức lương OT:
- Thứ 2 đến thứ 6: 150% lương cơ bản.
- Ngày Chủ nhật: 200% lương cơ bản.
- Ngày lễ, Tết: 300% lương cơ bản.
Ví dụ:
- Một nhân viên làm việc OT 2 tiếng vào thứ 2. Mức lương cơ bản của nhân viên là 10.000 đồng/giờ.
- Lương OT của nhân viên sẽ là: 2 tiếng x 150% x 10.000 đồng/giờ = 30.000 đồng.
Doanh nghiệp bị xử phạt thế nào nếu không trả lương OT cho nhân sự?
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, việc doanh nghiệp không trả lương OT cho nhân sự là hành vi vi phạm pháp luật lao động và có thể bị xử phạt hành chính. Mức phạt cụ thể sẽ phụ thuộc vào số lượng nhân viên bị vi phạm và mức độ vi phạm như sau:
- Mức phạt đối với vi phạm từ 01 người đến 10 người lao động: Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng.
- Mức phạt đối với vi phạm từ 11 người đến 50 người lao động: Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.
- Mức phạt đối với vi phạm từ 51 người đến 100 người lao động: Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.
- Mức phạt đối với vi phạm từ 101 người lao động trở lên: Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng.
Ngoài ra, doanh nghiệp vi phạm còn có thể bị áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả khác như:
- Buộc trả đủ tiền lương OT cộng với khoản tiền lãi của số tiền lương chậm trả, trả thiếu cho người lao động tính theo mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn cao nhất của các ngân hàng thương mại nhà nước công bố tại thời điểm xử phạt.
- Công khai thông tin vi phạm trên trang thông tin điện tử của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Căn cứ pháp luật:
- Điều 16 Nghị định 28/2020/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, việc làm.
- Điều 4 Bộ luật Lao động 2019 quy định về nghĩa vụ trả lương của người sử dụng lao động.
Để tránh bị xử phạt, doanh nghiệp cần:
- Có quy định rõ ràng về chế độ làm thêm giờ trong nội quy lao động của doanh nghiệp.
- Thỏa thuận với người lao động về việc làm thêm giờ, bao gồm thời gian làm việc, mức lương OT và chế độ đãi ngộ khác.
- Thanh toán đầy đủ và đúng hạn tiền lương OT cho người lao động.
Bài viết đã giúp làm rõ về OT là gì, các quy định và cách tính OT hiện nay. OT đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu quả hoạt động, đáp ứng nhu cầu đột xuất của doanh nghiệp và giúp người lao động tăng thu nhập. Tuy nhiên, việc sử dụng OT cần được thực hiện một cách hợp lý, tuân thủ quy định của pháp luật và đảm bảo sức khỏe, tinh thần cho người lao động. Hãy sử dụng OT một cách thông minh để đạt được mục tiêu công việc và có một cuộc sống hạnh phúc, viên mãn.
Nắm bắt thông tin tuyển dụng mới nhất và tham gia ứng tuyển tại VietnamWorks! Top các nhà tuyển dụng cùng việc làm tiềm năng đa dạng: DKSH tuyển dụng, Apollo tuyển dụng, Metub tuyển dụng, Garena tuyển dụng, Yeah1 tuyển dụng, tuyển dụng CGV, VieON tuyển dụng và Galaxy tuyển dụng.
>>> Tham khảo ngay các chia sẻ thú vị sau:
- Telesale: Chiến lược tư vấn khách hàng qua điện thoại thành công
- Admin là gì? Tìm hiểu ngay khái niệm này mới nhất
- Intern là gì và làm sao để đạt được vị trí này
- QA QC là gì? Sự khác biệt và mô tả công việc chi tiết
- Telesales là gì? Cái nhìn tổng quan về công việc bán hàng qua điện thoại
- Merchandise là gì? Khám phá nghề quản lý hàng hóa
- Sales Admin là gì? Vai trò và trách nhiệm của nhân viên hỗ trợ kinh doanh
- Data Analyst là gì? Công việc của một chuyên gia phân tích dữ liệu
- Kỹ sư xây dựng là gì? Công việc và yêu cầu của một kỹ sư xây dựng
- Công tố viên là gì? Vai trò và trách nhiệm trong việc thực thi pháp luật
- Account là gì? Con đường sự nghiệp và cơ hội thăng tiến trong nghề Account
THẢ GA HỌC E-LEARNING MIỄN PHÍ
— HR Insider —
VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam
ĐĂNG KÝ TÀI KHOẢN TÌM VIỆC VietnamWorks là nền tảng tuyển dụng trực tuyến lớn nhất Việt Nam, với hơn 20 năm kinh nghiệm và hàng triệu ứng viên tiềm năng. VietnamWorks kết nối hiệu quả người tìm việc với các nhà tuyển dụng uy tín trên mọi lĩnh vực, giúp người tìm việc nhanh chóng tìm được công việc mơ ước. Tại VietnamWorks, người tìm việc sẽ được truy cập hàng ngàn tin tuyển dụng mới nhất, cập nhật liên tục từ các doanh nghiệp hàng đầu, tìm kiếm việc làm phù hợp với năng lực, kinh nghiệm và sở thích. Ứng tuyển dễ dàng chỉ với vài thao tác đơn giản. Đặc biệt, người tìm việc làm có thể tạo CV trực tuyến miễn phí, chuyên nghiệp và thu hút nhà tuyển dụng và nhận gợi ý việc làm phù hợp dựa trên CV và kinh nghiệm, để tìm việc nhanh chóng tại môi trường làm việc mơ ước. |
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.