Sức cạnh tranh khốc liệt trên thị trường lao động
Thị trường lao động trong thời gian gần đây đối mặt với nhiều khó khăn từ suy thoái kinh tế, cho đến áp lực thị trường khi cung và cầu lao động không đáp ứng được nhau. Xét về khía cạnh của người đi làm, đặc biệt là những nhân sự trẻ, họ đang đứng trước nhiều sự áp lực cạnh tranh khác nhau.
Khi giáo dục được cải thiện và phát triển, ngày càng có nhiều người giỏi hơn cả về trình độ lẫn kỹ năng trong xã hội. Điều này giúp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhưng đồng thời cũng làm gia tăng sức cạnh tranh, khiến những người lao động hiện nay như đang “chạy đua” trong hành trình tìm kiếm việc làm.
Không dừng lại ở đó, người lao động còn gặp khó khăn khi trí tuệ nhân tạo – AI đang phát triển mạnh mẽ. AI hiện nay đã có thể tự thực hiện rất nhiều công việc từ sáng tạo nội dung, thiết kế hình ảnh, lên kế hoạch, phân tích tình hình, v.v. Mặc dù AI được nhiều chuyên gia trong lĩnh vực đánh giá là vẫn chưa phát triển toàn diện để có thể thay thế hoàn toàn con người trong các công việc cần cảm xúc, trí tuệ, tương tác xã hội, v.v. Song, đây vẫn là thách thức cho người lao động khi các công việc truyền thống bị thay thế bởi máy móc và các hệ thống tự động hóa.
Top kỹ năng giúp người đi làm duy trì sức cạnh tranh
Đứng trước những áp lực cạnh tranh như thế, người đi làm phải liên tục học hỏi và nâng cao trình độ, để vừa không bị tụt lại phía sau trong cuộc đua tìm kiếm việc làm, vừa tăng khả năng của bản thân trong những lĩnh vực mà AI chưa thể chạm tới.
Theo nhiều báo cáo nghiên cứu thị trường, hiện nay có những nhóm kỹ năng mềm rất quan trọng và đang được nhiều nhà tuyển dụng quan tâm. Vì thế, bạn cần phải chú ý đến việc phát triển những kỹ năng này để cải thiện sức cạnh tranh của mình.
Kỹ năng giải quyết vấn đề
Một trong những kỹ năng hàng đầu mà nhiều nhà tuyển dụng đề cao ở ứng viên chính là kỹ năng giải quyết vấn đề. Kỹ năng này cho thấy những khả năng phân tích, kiểm soát, quản trị rủi ro và đưa ra giải pháp cho các vấn đề phức tạp. Để rèn luyện kỹ năng này thì học hỏi từ các kinh nghiệm thực tế là cách tốt nhất.
Bạn có thể chủ động tham gia vào các dự án, thông qua đó bạn sẽ phải đối mặt với các thách thức thực tế để rút ra các bài học kinh nghiệm giá trị. Ngoài ra, hãy tìm đọc những sách báo, tài liệu về các tình huống cũng như kỹ năng giải quyết vấn đề. Cách này cũng sẽ giúp bạn có vốn kiến thức thực tế rộng hơn nếu chưa có cơ hội trải nghiệm thực tế.
Kỹ năng tư duy sáng tạo
Để chứng minh sức cạnh tranh của mình, kỹ năng tư duy sáng tạo sẽ là bệ phóng giúp bạn trội vượt hơn hẳn. Đặc biệt là khi thị trường đang dần bão hoà thì kỹ năng này sẽ giúp người lao động phát triển thêm nhiều ý tưởng mới để đổi mới hoặc cải tiến sản phẩm, dịch vụ cho doanh nghiệp.
Không chỉ vậy, bằng cách vận dụng tư duy sáng tạo của mình, người lao động còn có thể khám phá và áp dụng các phương pháp làm việc mới, sáng tạo trong việc giải quyết các vấn đề cũ hoặc tối ưu hóa các quy trình hiện có. Hãy chủ động đọc và khám phá kiến thức từ nhiều nguồn và lĩnh vực khác nhau để kích thích sự sáng tạ của bản thân. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể thực hiện những bài tính toán hoặc rèn luyện trí óc để phát triển khả năng này của mình.
Kỹ năng ứng dụng AI
Thống kê từ IMF – Quỹ Tiền tệ Quốc tế tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới vào đầu năm nay cho biết, có đến gần 40% công việc trên toàn cầu bị ảnh hưởng bởi sự phát triển mạnh mẽ của AI. Hệ thống AI đang tiến hoá ngày một nhanh hơn với khả năng làm nhiều việc cùng lúc, xử lý lượng lớn dữ liệu, tự học và tự lập trình để giải quyết vấn đề.
Theo nhận định từ anh Hoàng Nam Tiến về tác động của AI đối với thị trường lao động thì những người lao động có trình độ cao, kinh nghiệm chuyên môn sâu vẫn có khả năng bị thay thế bởi AI. Tuy nhiên, anh cũng nhấn mạnh rằng AI không thể hoàn toàn thay thế con người. Thay vào đó, anh tin rằng những người biết cách sử dụng AI hiệu quả và áp dụng vào công việc của họ sẽ có lợi thế hơn và có khả năng thay thế những người không nắm vững công nghệ này.
Thay vì xem AI như một mối đe doạ, bạn hãy xem AI như một trợ thủ giúp bản thân làm việc hiệu quả hơn. Bạn có thể sử dụng AI để tự động hóa những công việc tẻ nhạt và lặp lại, giúp bạn có thêm thời gian tập trung vào những nhiệm vụ sáng tạo và cần tư duy hơn. Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng AI để giúp mình phân tích các dữ liệu, thông qua kết quả phân tích đó, bạn sẽ là người đưa ra các quyết định chiến lược.
Kỹ năng tự phục hồi, chịu căng thẳng và có tính linh hoạt
Theo Diễn đàn Kinh tế Thế giới, kỹ năng tự phục hồi trước những áp lực, chịu căng thẳng và có tính linh hoạt tốt cũng nằm trong Top 10 kỹ năng quan trọng của nhân sự trong năm 2025 tới. Kỹ năng này vừa thể hiện khả năng đối mặt và vượt qua nghịch cảnh mà không bị suy sụp, vừa cho thấy tính thích ứng linh hoạt dù cho môi trường làm việc có áp lực đến thế nào.
Để rèn luyện kỹ năng này, trước hết bạn cần thay đổi tư duy và góc nhìn của mình. Đừng nản lòng trước những thử thách trong công việc và đồng thời sau mỗi thất bại, hãy xem đó như là cơ hội để bạn học hỏi nhằm cải thiện tốt hơn. Ngoài ra, bạn cần chấp nhận rằng việc phải thay đổi bản thân thường xuyên để đấu chọi với những áp lực là điều không thể tránh khỏi. Dù không thể dự đoán cũng như né tránh những khó khăn, nhưng việc chuẩn bị tinh thần và cải thiện bản thân từ sớm sẽ giúp bạn biến thách thức thành cơ hội.
Kỹ năng đưa ra quyết định
Đây là khả năng mà bạn đưa ra những lựa chọn, giải pháp tốt nhất trong một khoảng thời gian nhất định. Giữa một xu hướng làm việc nhanh chóng và thay đổi liên tục như hiện nay, kỹ năng này giúp bạn nắm bắt được những cơ hội tốt nhất. Người có khả năng đưa ra quyết định tốt cũng là người giỏi trong việc thu thập, phân tích và đánh giá thông tin. Đồng thời, còn có tính chịu trách nhiệm và tự tin vào những quyết định của chính mình.
Bạn có thể thực hành kỹ năng này ngay trong những tình huống hằng ngày, hoặc thông qua các tình huống giả định để xem liệu quyết định của bản thân đã đúng đắn hay chưa. Lưu ý rằng hãy luôn đảm bảo các quyết định được đưa ra phải dựa trên nguồn thông tin đầy đủ và chính xác. Một bí quyết nhỏ giúp bạn đưa ra quyết định đúng đó chính là hãy cân nhắc lợi ích và rủi ro của từng lựa chọn, để từ đó có thể đưa ra quyết định với lợi ích lớn nhất, rủi ro nhỏ nhất.
Những kỹ năng mềm nêu trên không chỉ giúp người đi làm duy trì sức cạnh tranh của chính bản thân, mà còn hỗ trợ làm nổi bật những giá trị cá nhân trong công việc. Để sớm đạt được các cơ hội nghề nghiệp tốt cũng như sự thăng tiến về sau, bạn hãy chú ý đầu tư vào việc học hỏi và rèn luyện những kỹ năng này để luôn giữ vững vị thế trong thị trường lao động đầy cạnh tranh như hiện nay nhé!
Xem thêm: Quiet Vacationing: Khi nhân viên âm thầm giấu sếp đi nghỉ ngơi
— HR Insider —
VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.
