Mortgage là gì? Khái niệm vay thế chấp trong tài chính, ngân hàng

Mortgage (thế chấp) là thuật ngữ quen thuộc trong ngành tài chính – ngân hàng mà bất kỳ ai làm việc trong lĩnh vực này đều cần hiểu rõ. Mortgage là công cụ tài chính quan trọng, cho phép người mua sở hữu tài sản giá trị cao thông qua việc thế chấp chính tài sản đó. Vậy cụ thể Mortgage là gì? Cùng VietnamWorks HR Insider tìm hiểu trong bài viết sau.

Mortgage là gì?

Mortgage là một thuật ngữ trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng, dùng để chỉ hình thức vay tiền có đảm bảo bằng tài sản. Người vay sử dụng tài sản của mình làm tài sản thế chấp khi vay tiền từ ngân hàng hoặc công ty tài chính, nhằm đảm bảo thực hiện đúng các nghĩa vụ tài chính đã cam kết với bên cho vay.

Khi chấp nhận khoản vay thế chấp, người vay cam kết hoàn trả khoản vay theo lãi suất và thời hạn đã thỏa thuận. Trường hợp người vay không thể trả nợ đúng hạn, bên cho vay (ngân hàng hoặc tổ chức tài chính) có quyền thu hồi và thanh lý tài sản thế chấp để thu hồi khoản vay.

Khái niệm Mortgage là gì trong tài chính, ngân hàng (Nguồn: VietnamWorks HR Insider)

Đặc điểm của Mortgage

Thế chấp (Mortgage) có 5 đặc điểm chính như sau:

• Giữ quyền sở hữu tài sản: Người thế chấp không cần chuyển nhượng quyền sở hữu tài sản cho bên cho vay mà chỉ cần cung cấp các giấy tờ pháp lý chứng minh quyền sở hữu. Trong thời gian vay, người thế chấp vẫn có quyền sử dụng tài sản như bình thường.
• Giá trị tài sản thế chấp: Tài sản thế chấp thường là những tài sản có giá trị lớn như bất động sản, xe cộ hoặc hàng hóa kinh doanh.
• Tài sản hình thành trong tương lai: Các tài sản chưa hoàn thiện như nhà đang xây dựng hoặc sản phẩm đang sản xuất cũng có thể được sử dụng làm tài sản thế chấp.
• Quyền sử dụng đất: Nếu sử dụng quyền sử dụng đất để thế chấp, người thế chấp cần cung cấp đầy đủ các giấy tờ hợp pháp, tuân theo quy định của luật dân sự, luật đất đai.
• Quản lý tài sản thế chấp: Tài sản thế chấp có thể được giữ bởi người thế chấp hoặc chuyển giao cho bên thứ ba để quản lý.

Những đặc điểm chính của Mortgage (Nguồn: VietnamWorks HR Insider)

Phân loại Mortgage

Hiểu rõ Mortgage là gì, chúng ta cũng cần nắm vững các loại thế chấp. Có nhiều cách phân loại hình thức vay này theo những tiêu chí khác nhau:

Dựa trên nội dung

• Thế chấp pháp lý: Người vay cam kết chuyển nhượng tài sản cho ngân hàng nếu không trả được nợ. Khi đến hạn mà người vay không đủ khả năng chi trả, ngân hàng có thể bán hoặc cho thuê tài sản theo thỏa thuận, không cần qua thủ tục tố tụng và không bị ảnh hưởng bởi các chủ nợ khác.
• Thế chấp công bằng: Người vay chỉ giao giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu tài sản cho ngân hàng. Nếu không trả được nợ khi đến hạn, ngân hàng phải dựa trên thỏa thuận trước đó để xử lý tài sản. Tài sản thế chấp có thể bị chia sẻ với các chủ nợ khác và ngân hàng cần nhờ pháp luật can thiệp để thu hồi nợ, không được tự ý phát mại tài sản.

Dựa trên tính chất tài sản

• Thế chấp một phần: Người vay chỉ sử dụng một phần tài sản để thế chấp. Việc các tài sản phụ có thuộc phần thế chấp hay không sẽ phụ thuộc vào thỏa thuận giữa hai bên.
• Thế chấp toàn bộ: Người vay sử dụng toàn bộ tài sản, bao gồm cả các phần phụ đi kèm để thế chấp.

Xem thêm: Giải mã Interest rate là gì? Hé lộ bí mật đằng sau những con số

Phân loại Mortgage dựa trên tính chất tài sản (Nguồn: VietnamWorks HR Insider)

Phân loại Mortgage dựa trên số lần thế chấp

• Thế chấp thứ nhất: Được sử dụng để bảo đảm cho khoản vay đầu tiên và duy trì khoản vay này.
• Thế chấp thứ hai: Người vay tận dụng phần giá trị tài sản còn lại (sau khi trừ đi khoản vay thứ nhất) để thế chấp cho các khoản vay bổ sung sau đó.

Dựa trên nguồn gốc tài sản thế chấp

• Thế chấp trực tiếp: Đây là loại thế chấp trong đó tài sản thế chấp được tạo ra từ khoản vay đã được sử dụng.
• Thế chấp gián tiếp: Trong loại hình này, tài sản thế chấp là tài sản có sẵn và thuộc quyền sở hữu của bên vay.

Các thuật ngữ liên quan đến Mortgage là gì?

Khi làm việc trong lĩnh vực tín dụng, bạn sẽ thường xuyên gặp các thuật ngữ như Mortgage, Mortgage Rate, Reverse Mortgage và nhiều thuật ngữ liên quan khác. Việc nắm rõ các khái niệm này sẽ giúp bạn xử lý công việc một cách hiệu quả hơn:

• Mortgage Rate: Lãi suất vay thế chấp.
• Reverse Mortgage: Khoản vay thế chấp dành cho người trên 62 tuổi.
• Amortizing Mortgage: Vay thế chấp trả dần, giảm dần dư nợ theo thời gian.
• Authorized Mortgage Bond: Trái phiếu thế chấp theo mức định sẵn.
• Biweekly Mortgage: Thế chấp thanh toán hai tuần một lần.
• Blanket Mortgage: Thế chấp nhiều tài sản cùng lúc.
• Cut-throat Mortgage: Vay thế chấp không thể chuộc lại tài sản.
• Open-end Mortgage: Hợp đồng thế chấp không có kỳ hạn cố định.

Các thuật ngữ liên quan đến Mortgage

Cách vận hành của các khoản thế chấp Mortgage

Một khoản vay thế chấp thường được chia thành 4 phần chính: Tiền gốc, tiền lãi, thuế và bảo hiểm. Các phần này được tính toán và hoạt động như sau:

• Tiền gốc: Đây là số tiền ban đầu mà người vay yêu cầu từ bên cho vay và là số dư khoản vay cần thanh toán dần qua các kỳ trả nợ.
• Tiền lãi: Đây là khoản chi phí dựa trên mức lãi suất mà bên cho vay áp dụng. Lãi suất được tính theo năm và phụ thuộc vào thỏa thuận giữa hai bên.
• Thuế: Người vay phải nộp thuế hàng năm cho khoản vay, dựa trên định mức thuế tại khu vực sinh sống, theo quy định pháp luật.
• Bảo hiểm: Bên vay phải chi trả bảo hiểm để bảo vệ tài sản khỏi các rủi ro như hỏa hoạn, trộm cắp, hỏng hóc. Khoản bảo hiểm này có thể được thanh toán bổ sung cùng khoản trả trước hoặc cộng vào lãi vay.

Ban đầu, phần lớn số tiền thanh toán là tiền lãi; theo thời gian, tỷ lệ trả nợ gốc sẽ tăng dần cho đến khi khoản vay được hoàn tất. Bên cho vay sẽ cung cấp lịch khấu hao, nêu rõ số tiền phải thanh toán mỗi kỳ, bao gồm tiền gốc và lãi, giúp người vay theo dõi số dư giảm dần.

Nhân viên ngân hàng sẽ giám sát khoản vay, nhắc nhở người vay trả nợ đúng hạn. Nếu không trả được nợ, bên cho vay sẽ phải đưa ra phương án xử lý để bảo vệ quyền lợi của cả hai bên.

Cách vận hành các khoản Mortgage là gì?

Khám phá thêm định giá cổ phiếu theo chiết khấu dòng tiền DCF như thế nào tại đây.

Mortgage khác gì Loan (khoản vay)?

Loan là khoản tiền vay từ ngân hàng và khi hoàn trả, người vay phải trả thêm lãi suất. Loan chỉ đề cập đến tiền mặt, không bao gồm tài sản. Ngược lại, Mortgage là khoản vay thế chấp có thể bao gồm tiền, bất động sản hoặc tài sản có giá trị khác.

Ví dụ:

• Loan: Một người vay tiền từ ngân hàng để mua nhà và phải trả lại cả tiền gốc cùng với lãi suất.
• Mortgage: Một người vay tiền từ ngân hàng để mua nhà, dùng chính căn nhà làm tài sản thế chấp. Nếu không trả được nợ, ngân hàng có quyền thu giữ căn nhà.

Giải mã Interest rate là gì trong thị trường tài chính.

Phân loại Mortgage

Những câu hỏi thường gặp về vay thế chấp Mortgage là gì?

Dưới đây là giải đáp những thắc mắc về Mortgage có thể bạn quan tâm.

Các yếu tố cần xét duyệt trước khi phê duyệt khoản vay thế chấp là gì?

Trước khi chấp nhận yêu cầu vay thế chấp của khách hàng, bạn cần xem xét các yếu tố sau:

• Đối tượng vay: Khách hàng có đáp ứng đủ yêu cầu về độ tuổi theo quy định không? (Thông thường, độ tuổi phù hợp để vay thế chấp là từ 18 đến 60 tuổi).
• Tình trạng tín dụng: Khách hàng có lịch sử vay vốn trước đó không? Hiện tại họ có khoản vay nào khác không? Lịch sử tín dụng của họ có tốt không, có ghi nhận nợ xấu hoặc tiền án tiền sự không?
• Khả năng tài chính: Thu nhập hàng tháng của khách hàng có đủ đáp ứng yêu cầu vay vốn không? Họ có kinh doanh ổn định không? Công việc hiện tại của khách hàng có đảm bảo thu nhập lâu dài không? Tình hình tài chính cá nhân của họ có đang gặp khó khăn không?
• Mục đích vay vốn: Khách hàng dự định vay để làm gì? Họ muốn mua nhà, mua xe, lấy vốn kinh doanh, đi du học hay để trả nợ?
• Tài sản thế chấp: Tài sản đảm bảo của khách hàng có đáp ứng đủ tiêu chuẩn quy định hay không?

Hậu quả khi khách hàng không thể thanh toán khoản vay thế chấp?

Có hai tình huống cần xử lý:

• Chậm trả nợ lần đầu, có thiện chí: Khách hàng liên hệ ngân hàng xin hoãn hoặc điều chỉnh khoản vay. Ngân hàng có thể chấp thuận hoãn thanh toán hoặc thay đổi lãi suất, thời hạn vay, kèm theo văn bản thỏa thuận rõ ràng từ hai bên.
• Không thể thanh toán kéo dài: Ngân hàng sẽ thu hồi tài sản thế chấp, thực hiện qua quy trình tư pháp (tòa án) hoặc qua đại diện ủy quyền.

Tóm lại, ngân hàng có quyền điều chỉnh khoản vay hoặc thu hồi tài sản thế chấp nếu khách hàng mất khả năng thanh toán.

Hậu quả khi khách hàng không thể thanh toán khoản vay thế chấp?

Đối với nhà đầu tư bất động sản, số lượng khoản thế chấp có thể sở hữu là không giới hạn. Tuy nhiên, các tổ chức cho vay có thể áp đặt giới hạn về số khoản thế chấp mà nhà đầu tư được phép vay, dựa trên các yếu tố như điểm tín dụng và tỷ lệ nợ so với thu nhập của nhà đầu tư.

Với bài viết này, VietnamWorks HR Insider đã cung cấp cho bạn một cái nhìn tổng quan và chi tiết về Mortgage là gì. Hy vọng bài viết sẽ giúp ích cho những ai đang có nhu cầu tìm hiểu về hình thức vay vốn này. Đừng quên truy cập blog HR Insider để đón đọc những nội dung bổ ích khác.

Hãy cùng tìm hiểu thêm thuật ngữ Collateral là gì trong tài chính.

— HR Insider —
VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam