Hệ thống lương hiện tại của Việt Nam ra đời khá lâu và đã trải qua 4 lần cải cách. Tuy nhiên, cải cách chỉ mang tính điều chỉnh, không có điểm nào lớn và đặc biệt. Trong thời gian qua, chính phủ Việt Nam đã đưa ra các nghị quyết để cụ thể hóa Nghị quyết 07 khóa 12 của Trung Ương Đảng về hệ thống lương 3P và tương lai sẽ được áp dụng phổ biến vào năm 2021.
Hệ thống lương 3P là gì?
Hiện nay, một số bất cập thường gặp khi áp dụng hết thống bảng lương hiện tại đó là:
- Nhân viên cấp thấp lại có lương cao hơn sếp
- Làm lâu lên lão làng
- Bằng cấp cao thì lương cao nhưng hiệu quả không cao
- Bảo vệ, lái xe lương cao hơn trưởng phòng
- …
Để giải quyết những bất cập này, chúng ta cần đưa hệ thống lương 3P vào áp dụng.
1. Hệ thống lương 3P là gì?
Hệ thống lương 3P là hệ thống được tạo thành bởi 3 cách trả lương:
- Trả lương theo vị trí – Position (P1)
- Tính lương theo năng lực – Person (P2)
- Trả lương theo hiệu quả công việc – Performance (P3)
Hiện nay, các cách trả lương trên được áp dụng rất nhiều tại các công ty khác nhau. Mục tiêu của hệ thống lương 3P là đảm bảo sự công bằng trong nội bộ cũng như thị trường trong việc trả lương. Nó giúp thu hút và giữ chân và tạo động lực cho người lao động, chiêu mộ được nhân tài.
2. Trả lương theo vị trí việc làm
Trả lương theo vị trí việc làm theo hệ thống lương 3P nghĩa là không quan tâm đến bằng cấp, không yêu cầu kinh nghiệm nhiều hay ít. Chỉ cần biết bạn làm ở vị trí nào thì sẽ được hưởng mức lương theo quy định hiện hành.
Cách trả lương này thường được áp dụng ở những đơn vị hành chính sự nghiệp. Trả lương dựa trên bảng công việc cụ thể cho từng vị trí công việc trong hệ thống doanh nghiệp.
Vậy làm sao để biết được vị trí này có lương bao nhiêu? Hay nói cách khác là vị trí này có giá bao nhiêu? Để xác định, chúng ta cần xây dựng bảng đánh giá giá trị vị trí công việc này dựa trên các biện pháp nghiệp vụ. Sau đó chúng ta mới tiến hành đánh giá mức điểm của vị trí này. Và mức lương sẽ tương ứng với số điểm của vị trí.
Dựa vào cách này, chúng ta sẽ trả lời được mức lương của vị trí giám đốc, Phó giám đốc. Hoặc mức lương của các Bộ trưởng, vị trí nào cao hơn,…
3. Trả lương theo năng lực
Trả lương theo năng lực tức là chúng ta đang đề cập tới con người. Vậy làm sao để biết nhân viên đó có năng lực hay không? Hoặc năng lực ở mức độ nào?
Năng lực của con người được đánh giá thông qua 3 yếu tố: Kiến thức, kỹ năng và thái độ. Thái độ là một yếu tố vô cùng quan trọng mà nhiều bạn trẻ hiện nay vẫn chưa thể hiện tốt.
Vậy quay lại câu hỏi phía trên. Làm sao để đánh giá năng lực nhân viên. Trước tiên, chúng ta cũng cần phải xây dựng tiêu chuẩn năng lực cho vị trí. Dựa trên các tiêu chí đó để đánh giá nhân viên. Và từ kết quả đánh giá đó, qua quá trình tính toán khoa học để đưa ra được mức lương phù hợp với năng lực của nhân viên.
Ví dụ: Yêu cầu của nhân viên Kế toán:
- Có kiến thức chuyên môn về kế toán vững
- Chăm chỉ, tỉ mỉ, cẩn thận
- Có kỹ năng máy tính tốt
- Giao tiếp tiếng Anh tốt
- Thái độ nhiệt tình, yêu công việc,…
Trong hệ thống lương 3P, cách trả lương này được sử dụng khá phổ biến hiện nay. Vì trả lương theo năng lực sẽ giúp khuyến khích các cán bộ, công nhân viên làm việc hết sức và tâm huyết của mình. Bên cạnh đó, khi đánh giá năng lực sẽ phát hiện ra họ yếu kém ở điểm nào để giúp họ cải thiện. Công ty sẽ thiết lập được lộ trình phát triển cho nhân viên.
4. Trả lương theo hiệu quả công việc
Chúng rất dễ bị nhầm lẫn giữa 2 cách trả lương theo năng lực và trả lương theo hiệu quả công việc. Phương pháp này trả lương dựa theo hiệu quả công việc của mỗi nhân viên.
Trước tiên, công ty phải lập mục tiêu hướng đến. Sau đó, phổ biến chúng tới các phòng ban và các cá nhân. Và công ty phải cho nhân viên biết họ cần phải làm gì?
Cuối cùng, dựa trên hiệu quả công việc có tốt hay không? ở mức độ nào? để trả lương cho nhân viên. Bên cạnh đó, còn có thêm chế độ tăng lương, thưởng khuyến khích,…
Nếu các cơ quan, công ty không phân biệt rạch ròi giữa 3 cách trả lương trên sẽ khiến cho việc trả lương không đúng với vị trí, năng lực hay hiệu quả công việc.
Như vậy, bài viết đã cung cấp thông tin về 3 cách trả lương trong hệ thống lương 3P. Mặc dù, còn một số khó khăn những hệ thống này phần nào giúp xóa bỏ những bất cập thường gặp trong việc trả lương hiện nay. Tuy nhiên, hệ thống này chưa được áp dụng thống nhất trên cả nước mà chỉ ở một số cơ quan riêng lẻ.
— HR Insider —
VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.