Cúng rằm tháng Giêng được xem là một trong những nghi lễ cúng kiếng quan trọng nhất trong đời sống tâm linh người Việt vào dịp đầu năm. Việc cúng kiếng này được thực hiện nhằm cầu mong một năm bình an, mọi việc thuận lợi và gặp nhiều may mắn. Vậy rằm tháng giêng cúng gì? Bài văn khấn rằm tháng giên như thế nào? Tìm hiểu ở bài viết dưới đây.
Cúng rằm tháng Giêng 2024 ngày nào
Sáng 24/02/2024 nhằm 15/1 theo lịch â được xem là thời điểm cúng rằm tháng Giêng tốt nhất.
Trong trường hợp bạn có lịch trình không thể sắp xếp cúng đúng ngày thì cũng có thể cúng từ ngày 13 hoặc 14 tháng Giêng, nhằm 22 – 23/02 dương lịch. Nên thực hiện lễ cúng vào giờ Ngọ (từ 11 – 13 giờ) để mang lại điều may mắn và tốt lành cho gia đình.
Nghi lễ này diễn ra vào mùng 15 tháng Giêng theo lịch âm hàng năm
Mâm lễ cúng rằm tháng Giêng
Lễ cúng rằm tháng giêng không chỉ là dịp để mọi thành viên trong gia đình thể hiện lòng thành kính và hiếu thảo với các vị thần linh, ông bà tổ tiên mà nó còn là nghi thức đặc trưng trong văn hóa người Việt. Tùy vào phong tục mỗi địa phương cũng như điều kiện kinh tế từng gia đình mà mâm cúng mỗi nhà sẽ có sự khác nhau.
Những vật phẩm trên bàn thờ không cần quá cầu kỳ hay sang trọng, chỉ cần có đủ những vật phẩm như mâm cơm cúng, hoa tươi, ngũ quả,… Mâm cúng ngày rằm tháng giên có thể dùng cỗ chay, mặn hoặc cả hai đều được.
Mâm lễ chay cúng Phật
Thông thường, mâm cỗ chay cúng Phật phải đầy đủ 5 màu sắc tượng trưng cho ngũ hành bao gồm: màu trắng (Kim), màu xanh (Mộc), màu đen (Thủy), màu đỏ (Hỏa), màu vàng (Thổ). Bên cạnh đó nên có đủ 10 món, gồm đầy đủ các món từ tứ phương, sông, núi, biển và đồng bằng.
Đặc biệt, trong mâm cỗ phải có chè trôi nước. Ý nghĩa cúng chè trôi nước là mong muốn một năm thuận lợi, mọi việc đều trôi chảy và hanh thông.
Mâm cúng rằm tháng Giêng chay cúng Phật thường sẽ bao gồm:
- Đĩa hoa quả
- Các đĩa xôi chè
- Các món từ đậu
- Các món xào, món canh
Mâm cỗ chay cúng Phật rằm tháng Giêng
Mâm cỗ mặn cúng Gia Tiên
Mâm cỗ mặn cúng rằm thường có 4 bát và 6 dĩa bao gồm:
- 6 dĩa gồm: thịt lợn, thịt gà, chả, giò, nem thính hoặc gia đình có thể thay thế bằng những dĩa đồ xào, dĩa xôi, dĩa bánh chưng, dưa muối và bát nước chấm
- 4 bát gồm: bát bóng, măng ninh, bát mọc và bát miến
Mâm cỗ mặn cúng rằm tháng Giêng cần bao hàm đầy đủ các vị như: vị mặn từ nước chấm, vị cay từ ớt, vị chua từ đĩa dưa hành và vị ngọt từ bánh. Tất cả mùi vị trên tạo nên một mâm cúng đầy đủ, hàm ý cầu mong những điều an lành, ấm êm và xua đi những điều đen đủi trong năm mới.
Bên cạnh chuẩn bị mâm cúng thì gia đình cần chuẩn bị đầy đủ các lễ như hoa, đèn, nến, trầu cau, vàng mã, rượu,… cũng như dọn dẹp và trang hoàng cho không gian thờ cúng được sạch sẽ, gọn gàng và giữ cho tâm hồn thanh tịnh nhất.
Mâm cỗ mặn cúng Gia Tiên với đầy đủ hương vị chua, cay, mặn ngọt
Văn khấn cúng rằm tháng Giêng
Không chỉ mâm cúng mà văn khấn cúng rằm tháng giêng cũng là yếu tố không thể thiếu để thực hiện một buổi lễ hoàn chỉnh, và nếu bạn chưa biết nên khấn vái ra sao thì có thể tham khảo văn khấn dưới đây:
“ Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
Con kính lạy Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại.
Tín chủ (chúng) con là: …
Ngụ tại: …
Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng năm…, gặp tiết Nguyên tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài linh thiêng nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ… nghe lời khẩn cầu, kính mời của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời ông bà tiền chủ, hậu chủ tại gia về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tốt lành. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình.”
Khấn xong, vái 3 vái.
Bạn có thể in bài khấn rằm tháng Giêng ra để đọc lúc cúng
Những điều cần lưu ý khi cúng rằm tháng Giêng
Bên cạnh chuẩn bị mâm cúng và văn cúng rằm tháng giêng cẩn thận để nghi lễ diễn ra thuận lợi, không sai sót thì các thành viên trong gia đình cũng nên lưu ý những kiêng kỵ sau đây để có một năm may mắn, bình an:
- Không để thùng gạo cạn đáy: Theo quan niệm dân gian, nếu thùng gạo trong nhà cạn đáy vào đầu năm thì gia đình sẽ phải đối mặt với nạn đói kém suốt cả năm
- Kiêng câu cá: Người ta tin rằng nếu câu cá vào ngày trăng tròn của tháng Giêng sẽ dễ mang đến vận đen và xui xẻo
- Kiêng nói tục và chửi bậy: Việc này có thể là điềm báo cho một năm có nhiều xích mích và thị phi không chỉ với gia đình mà cả những mối quan hệ bạn bè, đồng nghiệp ngoài xã hội
FAQ – Một số câu hỏi thường gặp về cúng rằm tháng Giêng
Không chỉ tìm hiểu về nghi thức cúng rằm tháng Giêng và văn khấn rằm tháng giêng ngoài trời thì những ai chưa quen với việc thực hiện nghi thức cúng kiếng cũng tìm hiểu một số vấn đề sau. Hãy xem thử qua liệu bạn có cùng thắc mắc này không nhé.
Cúng rằm tháng Giêng thì khác gì với cúng rằm hàng tháng?
Có thể nói, cúng rằm tháng Giêng và rằm hàng tháng có sự khác biệt rất rõ ràng. Mâm cúng của ngày rằm tháng Giêng thường khá đủ đầy và đa dạng với các món đặc trưng theo văn hóa, truyền thống. Bên cạnh đó, người khấn còn phải chuẩn bị hương, hoa cũng như văn khấn ngày rằm tháng giêng để thực hiện lễ cúng.
Nên cúng rằm tháng Giêng ngoài trời hay trong nhà?
Lễ cúng này được thực hiện nhằm cảm tạ trời đất, các vị thần linh, những vị anh hùng dân tộc cũng như ông bà tổ tiên, vậy nên gia đình có thể cúng ngoài trời hoặc nếu không có sân thì cũng có thể cúng ngay tại gian giữa của nhà hay thực hiện nghi lễ này tại sân thượng.
Cúng rằm tháng Giêng có cần chuẩn bị vàng mã không?
Bên cạnh mâm cúng, bài khấn cúng rằm tháng giêng thì gia đình cũng không được quên chuẩn bị vàng mã, sớ cúng, quần áo giấy, tiền âm phủ để cúng cho tổ tiên.
Cúng rằm tháng Giêng được xem là một nghi lễ quan trọng mỗi dịp đầu năm theo truyền thống văn hóa của nước ta. Hy vọng những thông tin từ bài viết bên trên sẽ giúp ích bạn trong việc chuẩn bị lễ cúng tươm tất và chu đáo cho ngày rằm sắp tới nhé.
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.
