Mặc dù không ai biết chắc mô hình làm việc từ xa sẽ ra sao sau khi đại dịch kết thúc, nhưng rất nhiều người trong chúng ta biết nó trông như thế nào trước khi đại dịch bắt đầu – bao gồm cả tôi. Trước khi gia nhập The Muse, tôi vào văn phòng hàng ngày trong hơn một năm trước khi làm việc từ xa (trong khi đồng nghiệp của tôi tiếp tục làm việc trong văn phòng). Giống như các nhân viên trên khắp đất nước, tôi cũng đã làm việc tại nhà kể từ tháng 3 năm 2020 và tôi đã chứng kiến một số khác biệt rõ rệt. Tất nhiên, trường hợp của tôi chỉ là một trải nghiệm, vì vậy tôi đã nói chuyện với một vài người đã làm việc từ xa cả trong và trước khi xảy ra đại dịch để tìm hiểu về kinh nghiệm của họ và giúp dự đoán về tương lai mô hình làm việc từ xa.
Dưới đây là 10 điều bạn cần biết trước khi cam kết làm việc từ xa sau khi đại dịch kết thúc — điểm cộng, điểm trừ và những bất cập về mô hình này. Hãy nhớ rằng không phải tất cả những trải nghiệm này đều sẽ phổ biến. Chúng phụ thuộc nhiều vào văn hóa công ty và đội ngũ nhân viên, phong cách giao tiếp, sự cân bằng của giữa nguồn lực làm việc tại chỗ và nguồn lực làm việc từ xa cũng như các yếu tố khác. Nhưng nếu hiểu về mô hình làm việc từ xa bên ngoài khuôn khổ đại dịch sẽ giúp bạn đưa ra lựa chọn đúng đắn giữa việc làm việc tại văn phòng, từ xa hay kết hợp cả hai và chuẩn bị cho bạn những điều cần thiết nếu bạn chọn làm việc tại nhà vô thời hạn.
Sự khác biệt về tiêu chuẩn giao tiếp khi tất cả đồng nghiệp đều làm việc tại văn phòng
Trong suốt đại dịch, bạn có thể hiểu rõ cách giao tiếp với các đồng nghiệp mà bạn chưa bao giờ gặp. Mọi người kết nối thông qua các cuộc họp video, nền tảng nhắn tin, email cũng như phần mềm cộng tác và quản lý dự án như Airtable và Google Docs. “Những phương pháp này hoạt động hiệu quả vì mọi người đều phụ thuộc vào chúng để lấy thông tin, vì vậy bạn và đồng nghiệp của bạn đều phải kiểm tra chúng thường xuyên.” Bill Peatman, giám đốc tiếp thị nội dung, người đã làm việc từ xa một vài năm trước khi đại dịch xảy ra, cho biết.
Nhưng một khi (và nếu) phần lớn nhóm của bạn quay lại văn phòng, các đồng nghiệp của bạn có thể kiểm tra các nền tảng giao tiếp từ xa này ít thường xuyên hơn. Victoria Shockley, một chuyên gia PR từng làm việc từ xa cho một công ty trước đại dịch, cho biết, “Tôi phải đấu tranh để các đồng nghiệp hoặc thực tập sinh phản hồi qua Slack, tôi phải liên tục nhắn tin cho họ. Cuối cùng, nó ảnh hưởng đến quy trình làm việc hiệu quả.”
Các cuộc họp cũng sẽ khác nếu phần lớn nhóm của bạn quay lại văn phòng mà không có bạn. Cuộc họp video với mọi người trên Zoom có nghĩa là mọi người đều có cùng trải nghiệm. Nhưng nếu bạn là người duy nhất trên màn hình trong khi các thành viên còn lại trong nhóm ở trong cùng một phòng, bạn có thể bỏ lỡ một số cuộc thảo luận đang diễn ra, gặp khó khăn khi đọc ngôn ngữ cơ thể hoặc khó đóng góp ý kiến của mình. “Với một nhóm trong phòng họp, tôi không thể nhìn thấy tất cả mọi người và tất cả chúng tôi cũng không nhìn nhau. Các cuộc trò chuyện bên lề đã diễn ra mà tôi không thể nghe thấy,” Peatman nói.
Bạn cũng có thể bỏ lỡ các tương tác xã hội tự nhiên suốt cả ngày khi không ở bên đồng nghiệp. Khi tôi là một trong số ít nhân viên làm việc từ xa, chúng tôi luôn có các cuộc trò chuyện liên quan đến công việc qua Slack, vì vậy tôi không thấy rằng mình đã bỏ lỡ giao tiếp chuyên nghiệp, nhưng hầu hết các cuộc trò chuyện thông thường của chúng tôi diễn ra bằng cách nói chuyện tại văn phòng— vì vậy tôi cảm thấy bị hạn chế về mặt xã hội.
Trong thời kỳ đại dịch, hầu hết mọi người đều bị ảnh hưởng bởi việc mất tương tác xã hội, và nhiều nhóm đã tìm ra cách để thích nghi. Ví dụ: nhóm nội dung của The Muse đã họp mặt 15 phút hàng ngày, nơi tất cả chúng tôi đăng nhập vào Zoom và cập nhật những nội dung không liên quan đến công việc. Cuộc họp diễn ra tương tự một số cuộc trò chuyện sẽ xảy ra trong văn phòng. Tuy nhiên nếu không có đại dịch thì việc này là không cần thiết.
Bạn có thể bỏ lỡ sự gắn kết với đồng nghiệp
Giống như việc trò chuyện thông thường, việc kết nối với đồng nghiệp bên ngoài đại dịch thường diễn ra trực tiếp. Shockley nói: “Trước đại dịch, một trong những tiêu cực lớn nhất là bỏ lỡ các hoạt động trực tiếp với đồng nghiệp. Không có thời gian trò chuyện, không ăn trưa cùng nhau và không có các sự kiện hoặc hoạt động sau giờ làm.” Trong thời gian đại dịch, mọi thứ đã thay đổi. “Giờ đây, tất cả mọi người đều làm việc từ xa, chúng tôi có các cuộc họp với toàn thể nhân viên ba ngày một tuần, nơi tôi nhìn thấy mọi người mặt đối mặt – ít nhất là qua màn hình. ”Shockley nói. “Ngoài ra, các hoạt động từ xa đặc thù được tổ chức để các nhân viên có thời gian bên nhau, chẳng hạn như tham gia một lớp yoga online, tận hưởng một kìa nghỉ ảo, nơi mọi người có tiệc khai vị của riêng mình, v.v.” Tuy nhiên, các sự kiện này sẽ không còn nữa nếu hầu hết nhân viên quay trở lại văn phòng.
Hãy nhớ rằng, loại liên kết này không hoàn toàn là để mua vui. Shockley nói: “Khía cạnh xã hội … rất quan trọng – không chỉ để làm quen với những người bạn làm việc cùng 8 đến 10 giờ mỗi ngày, mà còn cho các mục đích kết nối và gặp gỡ khách hàng. Việc mất kết nối với nhóm có thể ảnh hưởng đến công việc của bạn. Nó đã tác động đến CJ Ahlquist, người làm việc từ xa trong vài năm trước đại dịch. “Tôi đã bỏ lỡ rất nhiều mối quan hệ và việc xây dựng lòng tin, tôi thực sự cảm thấy bất lợi và theo thời gian, điều đó khiến bạn mất động lực,” cô nói.
Nhân viên tại văn phòng có thể có lợi thế để phát triển nghề nghiệp và các cơ hội khác
Rủi thay, các đồng đội, người quản lý và ban lãnh đạo công ty sẽ nghĩ nhiều hơn về những người mà họ gặp trực tiếp hàng ngày. “Trong thời kỳ đại dịch, nhân viên thường không gặp mặt trực tiếp bất kỳ đồng nghiệp nào của họ, vì vậy mọi người là như nhau,” Peatman nói. Nhưng nếu hầu hết đồng nghiệp của bạn quay lại văn phòng, những người làm việc từ xa có thể sẽ không “hữu hình” như những người làm việc tại văn phòng nhất là trong các cuộc họp đưa ra các quyết định cho công việc.
Ngay cả khi bạn đang làm việc rất tốt, người quản lý của bạn có thể dễ dàng nhìn thấy những thành tích và sự chăm chỉ của đồng nghiệp ngồi ngay bên cạnh họ. Vì vậy, với tư cách là một nhân viên làm việc từ xa bên ngoài tình huống đại dịch, hãy “tự hỏi liệu mình có quyền tiếp cận các quyết định, cơ hội và trách nhiệm như nhân viên tại văn phòng hay không,” Peatman nói. Việc giảm tần suất được gặp mặt trực tiếp này có thể khiến bạn ít có khả năng được tiếp cận các dự án kéo dài và các cơ hội khác cũng như việc thăng tiến. Thêm vào đó, người quản lý của bạn có thể khó biết được bạn xuất sắc ở điểm nào và bạn gặp khó khăn ở đâu để đưa ra đề xuất mang tính xây dựng để bạn cải thiện hiệu quả công việc.
Bạn có thể là người duy nhất trong gia đình làm việc tại nhà
Trong thời gian xảy ra đại dịch, tất cả mọi người mà bạn sống cùng (bạn cùng phòng, bạn đời, con cái, các thành viên khác trong gia đình) đều có thể ở nhà toàn bộ hoặc hầu hết thời gian. Đối với một số người, điều này có nghĩa là bạn có nhiều khoảng thời gian chất lượng hơn dành cho những người thân yêu. Nhưng nó cũng có thể đồng nghĩa với việc nhiều người bị xao nhãng hơn, ít không gian hơn để làm việc hoặc dành quá nhiều thời gian cho cùng một người. Đối với các bậc cha mẹ, đại dịch mang lại một loạt lo lắng hoàn toàn khác, chẳng hạn như vừa phải giám sát việc học từ xa cho con cái vừa phải làm việc.
Sau khi các lệnh hạn chế kết thúc, người trưởng thành sẽ trở lại văn phòng và trẻ em sẽ trở lại trường học hoặc nhà trẻ. Điều này có thể có nghĩa là bạn sẽ có một môi trường làm việc tốt hơn hoặc cô lập hơn. Và tùy thuộc vào văn hóa gia đình của bạn, việc cân bằng công việc nhà cũng có thể thay đổi nếu bạn không cẩn thận. Ví dụ, là một nhân viên làm việc từ xa trước đại dịch, Ahlquist đã có một mối quan hệ với một người làm việc tại văn phòng nhiều giờ liền. Cô nói: “Ở nhà cả ngày, tôi cảm thấy như những công việc gia đình đã mặc định cho tôi. Chúng tôi đã phải đấu tranh rất nhiều để tìm kiếm sự cân bằng”
Tính linh hoạt (đặc biệt là vị trí địa lí)
Do các biện pháp giới hạn đi kèm với đại dịch COVID-19, làm việc từ xa có nghĩa là làm việc tại nhà theo đúng nghĩa đen. Tuy nhiên, “Điểm cộng của việc làm việc từ xa trước đại dịch là quyền tự do quyết định nơi tôi cảm thấy năng suất nhất hoặc nơi tôi chọn làm việc vào bất kỳ ngày nào”, Libryia Jones, một giám đốc dự án CNTT và chuyên gia làm việc từ xa cho biết.
Một khi các biện pháp hạn chế được nới lỏng và rủi ro lây truyền thấp hơn, bạn có thể quyết định làm việc tại nhà của bạn bè hoặc người thân, không gian làm việc chung hoặc quán cà phê. Nếu bạn đang cân nhắc việc làm việc từ xa, hãy nghĩ đến đến khu vực bạn sống. Là một người làm việc từ xa ở một vùng ngoại ô nhỏ, nơi cách tiệm cà phê gần nhất cách đó 20 phút lái xe, tôi có thể nói với bạn rằng không phải tất cả các thị trấn và thành phố đều phù hợp cho công việc từ xa ngoài chính ngôi nhà của bạn.
Làm việc từ xa có thể bị cô lập về mặt xã hội
Trong thời kỳ đại dịch, Ahlquist nói rằng có một mức độ thân thiết nhất định khi giao tiếp từ xa, không chỉ trong các công ty và hộ gia đình, mà còn giữa bạn bè và các nhóm xã hội khác. Mọi người đều bỏ lỡ những giao tiếp xã hội bình thường và nhiều người đã cố gắng thích nghi bằng cách tham gia nhiều hoạt động qua mạng hơn bao giờ hết. Ví dụ, nhóm bạn của tôi đã tổ chức các trò chơi qua mạng và thậm chí là một câu lạc bộ sách.
Ngoài đại dịch, bạn có thể là người duy nhất hoặc một trong số ít người trong các liên kết xã hội của bạn làm việc tại nhà. Việc thiếu yếu tố tương tác xã hội trong giờ làm việc có thể bắt đầu đè nặng lên bạn — đặc biệt nếu bạn sống một mình. Ngay cả khi bạn có một mạng lưới các mối quan hệ gần nơi ở vững chắc, họ có thể thích ngắt kết nối và ở một mình sau một ngày làm việc hoặc tuần làm việc dài. Hoặc bạn có thể không sống đủ gần bạn bè để gặp họ thường xuyên — như tình huống tôi đã gặp phải khi làm việc từ xa trước đại dịch.
Đại dịch đã gây ra rất nhiều căng thẳng ngoài công việc
“Nếu bạn là người nghĩ rằng công việc từ xa không dành cho bạn dựa trên những trải nghiệm gần đâ, hãy nhớ rằng chính đại dịch đã tạo ra rất nhiều yếu tố gây căng thẳng và sợ hãi thường không xuất phát từ việc làm việc từ xa.” Shockley nói. “Đại dịch và tình trạng bế tắc, cộng với tất cả những bất ổn khác trong năm 2020 và 2021, đã ảnh hưởng không chỉ đến tâm trạng hàng ngày mà còn cả sức khỏe tinh thần của chúng ta nói chung.”
Vì vậy, hãy xem xét nguyên nhân dẫn đến các khó khăn trong năm 2020 và 2021 và suy nghĩ xem liệu chúng có cải thiện được hoàn cảnh hay không trước khi từ bỏ hoàn toàn ý định làm việc từ xa. Làm việc tại nhà có khó khăn vì bạn cảm thấy cô đơn và / hoặc bị cô lập không? Hãy cân nhắc xem việc gặp gỡ đồng nghiệp mỗi ngày có phải là cách duy nhất để giải quyết vấn đề đó hay không hay việc tình cờ gặp gỡ bạn bè, thành viên gia đình và những người khác ngoài giờ làm việc sẽ giúp ích cho bạn về mặt xã hội. Có phải bạn cảm thấy căng thẳng hoặc xuống tinh thần chỉ vì bạn đang cố gắng hoàn thành công việc của mình ở chính nơi bạn dùng để thư giãn? Hay sự căng thẳng xuất phát nhiều hơn từ nỗi sợ hãi và lo lắng trước một cuộc khủng hoảng sức khỏe toàn cầu — đặc biệt là khi bản thân đã trải qua sự mất mát?
Mọi người đã có thêm hiểu biết về việc làm việc từ xa
Trước đại dịch, các mối liên hệ của tôi và tôi đều đã trải qua các định kiến — từ nhiều người thậm chí các đồng nghiệp khác — rằng nhân viên làm việc từ xa không làm gì nhiều hoặc không làm bất cứ điều gì so với những người đến văn phòng. Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều người đã làm việc tại nhà, họ biết rằng điều đó không đúng. Bạn đang ở đâu hầu như không ảnh hưởng đến việc bạn làm việc chăm chỉ như thế nào. Peatman nói: “Xung quanh có nhiều sự đồng cảm hơn — í kì thị hơn”. Ahlquist cho biết thêm, “Thật tuyệt khi được hiểu rằng tôi thực sự đang làm việc mặc dù tôi đang mặc đồ ngủ.”
Trước đại dịch, nhiều người sử dụng lao động đã do dự khi cho phép mọi người làm việc tại nhà vì truyền thống nói với họ rằng mọi người cần phải có mặt tại văn phòng để thực sự hoàn thành công việc của mình — hoặc thậm chí mọi người sẽ không làm việc nếu không bị “theo dõi”. Hiện nay, hầu hết mọi công ty đều đã xem nhân viên của họ có khả năng gì khi làm việc từ xa, vì vậy các quyết định về việc liệu một cá nhân nào đó có thể làm việc tại nhà hay không có thể dựa trên kinh nghiệm thực tế chứ không phải dựa trên suy đoán. Do đó, nhiều công ty đang trở nên linh hoạt hơn về việc làm việc từ xa cũng như mô hình kết hợp làm việc trực tuyến và trực tiếp.
Chú trọng sức khỏe thể chất và tinh thần của người lao động
Đại dịch và các lệnh giới hạn đã ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của chúng ta. Làm việc tại nhà cũng có thể làm mờ ranh giới giữa cuộc sống cá nhân và công việc của bạn, đồng thời khiến bạn khó ngắt kết nối với công việc hơn, điều này có thể dẫn đến kiệt sức.
“Do đó, nhiều công ty bắt đầu ưu tiên sức khỏe của nhân viên hơn.” Shockley nói. Ví dụ: công ty của cô ấy “không chỉ tặng nhân viên những món quà tri ân nhỏ như mặt nạ và trà thảo mộc để giúp chúng tôi thư giãn đầu óc mà còn khuyến khích mọi nhân viên theo đuổi các cơ hội phát triển cá nhân mà họ lựa chọn”. Trong khi đó, các công ty khác có thể đã mở rộng phạm vi hỗ trợ và / hoặc bảo hiểm về sức khỏe tâm thần, cho nhân viên thoải mái hơn khi họ giải quyết những khó khăn cá nhân hoặc khuyến khích mọi người nghỉ giải lao thường xuyên. Một trong những trưởng nhóm của tôi tại The Muse thậm chí còn bắt đầu cho chúng tôi nghỉ một số ngày trong mỗi quý.
Việc tăng cường tập trung vào việc chăm sóc bản thân, chăm sóc sức khỏe và sức khỏe tinh thần là một tin tuyệt vời cho những người làm việc từ xa trong tương lai. Nếu bạn chọn làm việc từ xa, nhưng bắt đầu cảm thấy bị cô lập hoặc vật lộn với sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống, các công ty có thể sẽ dễ dàng tiếp nhận hỗ trợ bạn hơn và giúp bạn thực hiện những thay đổi cần thiết để duy trì sức khỏe.
>> Xem thêm: Dân công sở ngại quay lại văn phòng hậu giãn cách
— HR Insider—
VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.