Bond là gì? Tìm hiểu về trái phiếu và cách phân loại

Bond là thuật ngữ quen thuộc trong lĩnh vực đầu tư, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về nó. Vậy Bond là gì? Bài viết sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc này, đồng thời cung cấp những thông tin chi tiết về các loại trái phiếu phổ biến hiện nay và những quy định liên quan. Cùng HR Insider theo dõi ngay!

Định nghĩa về Bond là gì?

Bond nghĩa là trái phiếu, đây là một loại chứng khoán nợ do các tổ chức phát hành như chính phủ, công ty hoặc tổ chức tài chính để huy động vốn từ nhà đầu tư. Khi mua trái phiếu, nhà đầu tư về cơ bản đang cho tổ chức phát hành vay một khoản tiền. Đổi lại, họ nhận được cam kết trả lại số tiền gốc kèm lãi suất theo thời gian.

Hiểu rõ Bond là gì

Các đặc điểm chính của trái phiếu Bond

Vậy đặc điểm của Bond là gì? Cùng HR Insider tiếp tục theo dõi nội dung tiếp theo đây.

Mệnh giá (Face value):

• Đây là giá trị gốc của trái phiếu khi được phát hành.
• Mệnh giá thường được quy định theo đơn vị tiền tệ và không thay đổi trong suốt thời gian tồn tại của trái phiếu.
• Khi trái phiếu đến hạn, nhà đầu tư sẽ được hoàn trả lại đúng bằng mệnh giá này.

Lãi suất coupon (Coupon rate):

• Là mức lãi suất cố định mà nhà phát hành trái phiếu cam kết trả cho nhà đầu tư trong suốt thời gian nắm giữ trái phiếu.
• Lãi suất coupon thường được trả định kỳ, ví dụ hàng năm hoặc hàng sáu tháng.
• Mức lãi suất coupon được xác định khi phát hành trái phiếu và thường không thay đổi.

Đặc điểm chính của Bond là gì

Thời hạn (Maturity):

• Là khoảng thời gian từ khi trái phiếu được phát hành đến khi đáo hạn (nghĩa là đến ngày nhà phát hành phải trả lại cả gốc và lãi cho nhà đầu tư).
• Thời hạn của trái phiếu có thể dao động từ vài tháng đến vài chục năm.
• Thời hạn càng dài, rủi ro càng cao nhưng tiềm năng sinh lời cũng lớn hơn.

Giá thị trường (Market price):

• Là giá mà trái phiếu được giao dịch trên thị trường thứ cấp.
• Giá thị trường của trái phiếu có thể thay đổi hàng ngày do nhiều yếu tố ảnh hưởng, như: biến động lãi suất, tình hình kinh tế, uy tín của nhà phát hành,…
• Giá thị trường có thể cao hơn, bằng hoặc thấp hơn mệnh giá, tùy thuộc vào các yếu tố trên.

Ngày đáo hạn (Maturity date):

• Là ngày mà nhà phát hành phải trả lại toàn bộ số tiền gốc cho nhà đầu tư.
• Khi đến ngày đáo hạn, trái phiếu sẽ hết hiệu lực.

Những đặc trưng nổi bật của trái phiếu

Trái phiếu còn mang đến nhiều đặc điểm hấp dẫn, thu hút nhà đầu tư, cụ thể:

Tính thanh khoản

Trái phiếu thường có thị trường giao dịch sôi động, giúp nhà đầu tư dễ dàng mua bán khi cần thiết. Đặc biệt là các loại trái phiếu chính phủ và trái phiếu doanh nghiệp lớn, có mức độ thanh khoản rất cao. Tuy nhiên, tính thanh khoản có thể thay đổi tùy thuộc vào loại trái phiếu, quy mô phát hành và tình hình thị trường.

Những đặc trưng nổi bật của trái phiếu

Tính đa dạng

Trái phiếu có rất nhiều loại hình khác nhau, từ trái phiếu chính phủ đến trái phiếu doanh nghiệp, trái phiếu chuyển đổi,… Thời hạn của trái phiếu có thể dao động từ ngắn hạn đến dài hạn, giúp nhà đầu tư có nhiều lựa chọn phù hợp với mục tiêu đầu tư của mình.

Tính an toàn tương đối

Lãi suất sẽ được trả định kỳ, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho nhà đầu tư. Trong trường hợp doanh nghiệp phá sản, trái phiếu được ưu tiên thanh toán trước cổ đông. Tuy nhiên, rủi ro tín dụng vẫn tồn tại, đặc biệt đối với trái phiếu doanh nghiệp.

Các tổ chức phát hành trái phiếu

Trái phiếu được phát hành bởi nhiều loại tổ chức khác nhau, bao gồm:

• Chính phủ: Trái phiếu chính phủ là loại trái phiếu do chính phủ phát hành, được coi là có rủi ro thấp nhất vì được bảo đảm bởi nhà nước.
• Doanh nghiệp: Trái phiếu doanh nghiệp được phát hành bởi các công ty để huy động vốn cho hoạt động kinh doanh. Loại này có thể có lãi suất cao hơn nhưng đi kèm với rủi ro cao hơn.
• Tổ chức tài chính: Các ngân hàng và tổ chức tài chính cũng phát hành trái phiếu như một cách huy động vốn cho các dự án hoặc các hoạt động tài chính.

Các tổ chức phát hành trái phiếu

Phân loại trái phiếu hiện nay

Ngoài khái niệm Bond là gì, dưới đây là phân loại của Bond theo nhiều tiêu chí khác nhau, bao gồm:

Theo tổ chức phát hành

• Trái phiếu chính phủ: Phát hành bởi nhà nước để tài trợ cho các dự án công cộng hoặc chi tiêu quốc gia.
• Trái phiếu công ty: Phát hành bởi các doanh nghiệp để huy động vốn cho các hoạt động kinh doanh hoặc mở rộng.

Theo lợi tức

• Trái phiếu lãi suất cố định: Trái phiếu có lãi suất được ấn định ngay từ khi phát hành và không thay đổi trong suốt thời gian đáo hạn.
• Trái phiếu lãi suất thả nổi: Lãi suất của trái phiếu này thay đổi theo biến động của thị trường, thường liên kết với một chỉ số lãi suất cụ thể.

Theo mức độ bảo đảm thanh toán

• Trái phiếu có bảo đảm: Được bảo đảm bằng tài sản cụ thể của tổ chức phát hành, giúp giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư.
• Trái phiếu không bảo đảm: Không có tài sản đảm bảo, rủi ro cao hơn, nhưng lãi suất thường cao hơn để bù đắp cho nhà đầu tư.

Phân loại Bond hiện nay

Theo hình thức phát hành

• Trái phiếu ghi danh: Được ghi tên người sở hữu trên giấy chứng nhận hoặc sổ đăng ký của tổ chức phát hành.
• Trái phiếu vô danh: Không ghi tên người sở hữu, có thể chuyển nhượng dễ dàng mà không cần thủ tục phức tạp.

Theo tính chất trái phiếu

• Trái phiếu chuyển đổi (Convertible bonds): Đây là loại trái phiếu cho phép người sở hữu có quyền chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu của công ty phát hành theo một tỷ lệ hoặc giá trị nhất định sau một khoảng thời gian nhất định.
• Trái phiếu có thể mua lại (Callable bonds): Tổ chức phát hành có quyền mua lại trái phiếu trước khi đến hạn thanh toán, thường là vào những thời điểm mà lãi suất thị trường giảm.
• Trái phiếu không thể mua lại (Non-callable bonds): Ngược lại, trái phiếu không thể mua lại không cho phép tổ chức phát hành mua lại trước thời hạn.

Các rủi ro liên quan khi đầu tư vào trái phiếu Bond

Khi đầu tư vào Bond, nhà đầu tư cần nhận thức rõ các rủi ro liên quan để đưa ra quyết định đầu tư hợp lý. Dưới đây là một số rủi ro chính:

Rủi ro lãi suất

Khi lãi suất thị trường tăng lên, giá trị của các trái phiếu hiện tại với lãi suất thấp hơn sẽ giảm. Có nghĩa là nếu nhà đầu tư muốn bán trái phiếu trước khi đáo hạn, họ phải chấp nhận một mức giá thấp hơn giá trị gốc. Nhà đầu tư sẽ thường phải đối mặt với khoản lỗ nếu buộc phải bán trái phiếu trong thời gian lãi suất tăng.

Rủi ro tín dụng

Đây là rủi ro liên quan đến khả năng thanh toán của tổ chức phát hành trái phiếu. Nếu tổ chức phát hành gặp khó khăn tài chính hoặc phá sản, họ không thể trả lãi hoặc hoàn trả vốn gốc cho nhà đầu tư. Như vậy, nhà đầu tư có thể mất một phần hoặc toàn bộ số tiền đã đầu tư vào trái phiếu nếu tổ chức phát hành không thực hiện được các nghĩa vụ tài chính.

Rủi ro trong đầu tư trái phiếu

Rủi ro thanh khoản

Không phải tất cả các trái phiếu đều dễ dàng mua bán trên thị trường. Trái phiếu có thể trở nên kém thanh khoản, đặc biệt là trong các thị trường tài chính không ổn định hoặc khi trái phiếu phát hành bởi các công ty nhỏ. Việc này làm nhà đầu tư gặp khó khăn trong việc bán trái phiếu trước khi đáo hạn mà không phải chấp nhận mức giá thấp hơn.

Rủi ro lạm phát

Lạm phát tăng làm giảm giá trị thực của thu nhập từ lãi suất trái phiếu. Nghĩa là sức mua của các khoản thanh toán lãi suất định kỳ và vốn gốc khi đáo hạn sẽ giảm. Từ đó, làm giảm lợi nhuận thực tế của nhà đầu tư, đặc biệt đối với các trái phiếu có lãi suất cố định.

Rủi ro tỷ giá hối đoái

Đối với các nhà đầu tư nước ngoài, tỷ giá hối đoái giữa đồng tiền trong nước và đồng tiền phát hành trái phiếu có thể biến động, ảnh hưởng đến giá trị của khoản đầu tư. Nhà đầu tư có thể mất tiền nếu đồng tiền phát hành trái phiếu giảm giá so với đồng tiền nội địa.

Việc hiểu rõ Bond là gì, các đặc điểm, phân loại và ứng dụng của Bond sẽ giúp bạn đưa ra những quyết định đầu tư sáng suốt và hiệu quả. Hy vọng với những gì mà HR Insidercung cấp trên đây, bạn đã có thêm kiến thức mới cho cho mình. Nếu bạn đọc có thắc mắc hãy để lại bình luận để được giải đáp kịp thời!

— HR Insider —

VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam