Bẫy thu nhập trung bình là gì? Làm thế nào để vượt qua bẫy thu nhập trung bình?

Bẫy thu nhập trung bình là gì? Đây là một câu hỏi quan trọng mà nhiều quốc gia đang phát triển phải đối mặt khi nền kinh tế đạt đến một mức độ tăng trưởng nhất định nhưng không thể tiếp tục đi lên để trở thành nước phát triển. Bài viết này, HR Insider sẽ đi sâu vào khái niệm bẫy thu nhập trung bình, dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân, hệ quả và các giải pháp để vượt qua thách thức này.

Định nghĩa bẫy thu nhập trung bình là gì?

Thuật ngữ “bẫy thu nhập trung bình” (Middle income trap) đề cập đến tình trạng nền kinh tế quốc gia đã thoát khỏi mức thu nhập thấp và đạt được mức thu nhập trung bình. Tuy nhiên, sau đó lại gặp khó khăn trong việc tiếp tục phát triển để trở thành quốc gia có thu nhập cao. Hiểu một cách đơn giản, bẫy thu nhập trung bình là tình huống trong quá trình phát triển kinh tế, khi một quốc gia đạt đến ngưỡng thu nhập nhất định rồi bị kìm hãm, không thể tiến xa hơn.

Định nghĩa bẫy thu nhập trung bình là gì?

Các dấu hiệu nhận biết một nền kinh tế đang mắc bẫy thu nhập trung bình

Hiện tượng bẫy thu nhập trung bình xuất hiện ở nhiều quốc gia trên thế giới. Các quốc gia rơi vào bẫy này thường có một số đặc điểm chung như sau:

• Tỷ lệ đầu tư vào phát triển thường khá thấp.
• Nền kinh tế chủ yếu dựa vào khai thác tài nguyên sẵn có trong nước hơn là các chính sách kinh tế từ chính phủ.
• Sản phẩm không đủ sức cạnh tranh về giá cả và chất lượng cả ở thị trường nội địa lẫn quốc tế.
• Giá lao động liên tục tăng, trong khi thị trường lao động không đủ năng động.
• Ngành chế tạo phát triển chậm và thiếu sự đầu tư.
• Chưa phát triển khoa học công nghệ.
• Ngành công nghiệp thiếu tính đa dạng.

Dấu hiệu nhận biết một nền kinh tế đang mắc bẫy thu nhập trung bình

Khám phá thêm những bài viết đặc sắc khác cùng VietnamWorks như: “tiền lương thực tế là gì”, “cách tính lương công chức”, và một số mẹo vặt cuộc sống mà bạn có thể chưa biết. Bên cạnh đó, đừng bỏ lỡ những chủ đề hấp dẫn về và ngành nghề mức lương cao và bí quyết tiết kiệm tiền lương.

Nguyên nhân khiến nền kinh tế mắc bẫy thu nhập trung bình

Bẫy thu nhập trung bình không phải ngẫu nhiên mà xuất hiện. Một số nguyên nhân cơ bản sau đây sẽ góp phần tạo nên hiện tượng này:

Phụ thuộc vào nguồn nhân công giá rẻ

Hiện nay, nhiều quốc gia vẫn dựa vào lợi thế lao động giá rẻ để thu hút nhà đầu tư, từ đó thúc đẩy GDP. Tuy nhiên, khi nền kinh tế phát triển, đời sống người dân cải thiện thì lao động giá rẻ dần biến mất. Điều này làm cho sự hấp dẫn đối với các nhà đầu tư suy giảm.

Ngoài ra, các quốc gia này còn phải đối mặt với tình trạng tỷ lệ sinh giảm. Điều này đặc biệt phổ biến ở những quốc gia có mức sống cao, nơi nhiều người tập trung vào công việc và không muốn lập gia đình. Kết quả là dân số trẻ giảm sút và nguồn lao động không còn dồi dào như trước.

Xem thêm: Các vị trí việc làm ngành xây dựng – Lĩnh vực tiềm năng với nhu cầu nhân lực cao.

Thiếu đổi mới sáng tạo

Thiếu đổi mới sáng tạo là một trong những nguyên nhân chính khiến nhiều quốc gia rơi vào bẫy thu nhập trung bình. Việc học hỏi những quốc gia phát triển trước đây không khó, nhưng để tạo ra bước ngoặt trong phát triển lại là thách thức lớn. Đặc biệt, nếu tốc độ đổi mới không theo kịp với sự thay đổi của thị trường sẽ dẫn đến năng suất lao động thấp và chất lượng sản phẩm không đạt yêu cầu.

Nguyên nhân khiến nền kinh tế mắc bẫy thu nhập trung bình

Phân bổ nguồn vốn không hợp lý

Một nguyên nhân khác góp phần tạo nên bẫy thu nhập trung bình là sự phân bổ vốn không hợp lý. Chính sách của nhà nước có thể làm chậm quá trình đổi mới. Ví dụ như trong lĩnh vực khoa học công nghệ và giáo dục, khi nguồn vốn không được phân bổ đồng đều, sự phát triển sẽ bị hạn chế.

Kinh tế vĩ mô thiếu ổn định

Các quốc gia đang phát triển thường xuyên đối mặt với vấn đề lạm phát, điều này làm suy yếu nền kinh tế và cản trở sự phát triển. Bên cạnh đó, còn tồn tại các vấn đề khác như bong bóng chứng khoán, chênh lệch giàu nghèo, bất ổn trong thị trường bất động sản,… tất cả đều góp phần làm cho nền kinh tế thiếu ổn định và dẫn đến bẫy thu nhập trung bình.

Hệ quả khi dính bẫy thu nhập trung bình

Khi một quốc gia rơi vào bẫy thu nhập trung bình, các hậu quả có thể bao gồm tình trạng kinh tế trì trệ, tăng trưởng chậm, tỷ lệ thất nghiệp cao, gia tăng bất bình đẳng xã hội,… Điều này cũng có thể dẫn đến sự mất niềm tin vào chính phủ và các cơ quan quản lý kinh tế.

Hệ quả khi dính bẫy thu nhập trung bình

Giải pháp để vượt qua bẫy thu nhập trung bình

Việc tránh bẫy thu nhập trung bình là hoàn toàn khả thi đối với các quốc gia. Để làm được điều này, cần lưu ý một số điểm quan trọng sau:

• Đầu tiên, Nhà nước cần đưa ra các chính sách và chiến lược phù hợp trong sản xuất và phát triển kinh tế. Đặc biệt, cần tìm kiếm và khai thác các thị trường tiềm năng để thúc đẩy xuất khẩu.
• Sau đó, cần đầu tư vào đổi mới công nghệ nhằm tạo ra những sản phẩm có tính cạnh tranh cao. Song song với đó là việc phát triển khoa học công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Điều này sẽ giúp tăng năng suất lao động, đồng thời nâng cao khả năng cạnh tranh về giá cả và chất lượng sản phẩm.

Để thoát khỏi tình trạng này, người lao động cần nắm bắt các cơ hội việc làm đa dạng và phù hợp với xu hướng thị trường. Dưới đây là một số lựa chọn tuyển dụng bạn có thể quan tâm:

• Tuyển dụng nhân viên thu mua – Mở rộng kỹ năng thu mua và đàm phán cho các doanh nghiệp lớn.
• Tuyển dụng việc làm Vũng Tàu – Cơ hội phát triển sự nghiệp tại khu vực năng động.
• Việc làm Bình Dương – Tìm kiếm công việc ổn định tại các khu công nghiệp lớn.
• Tìm việc làm TPHCM – Nơi tập trung nhiều ngành nghề và cơ hội thăng tiến.
• Xuất nhập khẩu tuyển dụng – Khám phá cơ hội việc làm quốc tế trong ngành logistics.
• Việc làm xuất nhập khẩu TPHCM – Mở ra nhiều cơ hội trong ngành xuất nhập khẩu tại TPHCM.

Giải pháp để vượt qua bẫy thu nhập trung bình

Bẫy thu nhập trung bình là gì? Đó là một thách thức lớn đối với các quốc gia đang phát triển. Việc nhận diện đúng nguyên nhân và có chiến lược phù hợp để vượt qua bẫy thu nhập trung bình là yếu tố quyết định sự thành công trong việc chuyển từ một quốc gia thu nhập trung bình lên thu nhập cao. Đừng quên cập nhật các bài viết chuyên sâu mà HR Insider chia sẻ hàng ngày để trang bị thêm cho mình nhiều kiến thức mới mẻ nhé!

Xem thêm: Tuyệt kỹ trả lời cho câu hỏi: “Mức lương bạn mong muốn là bao nhiêu?”

— HR Insider —

VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam