Khấu hao là gì? Phương pháp tính khấu hao chuẩn xác

Khi nhắc đến lĩnh vực tài chính, kế toán và ngân hàng, thuật ngữ “khấu hao” chắc hẳn không còn xa lạ. Đây là một yếu tố quan trọng dùng để đo lường mức độ hao mòn của tài sản. Vậy khấu hao là gì? Những quy định nào áp dụng cho khấu hao? Các khấu hao công thức ra sao? Hãy cùng VietnamWorks HR Insider tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

Khấu hao là gì?

Khấu hao tài sản là gì? Khấu hao là việc định giá, tính toán và phân bổ có hệ thống giá trị của một tài sản, phản ánh sự hao mòn giá trị của tài sản đó theo thời gian. Điều này phản ánh sự giảm giá trị của tài sản theo từng kỳ kế toán.

Khấu hao tài sản cố định là gì? Trên thực tế, khấu hao tài sản cố định (TSCĐ) được tính dựa trên chi phí sản xuất kinh doanh trong suốt thời gian sử dụng tài sản. Khấu hao tài sản cố định phản ánh sự hao mòn của tài sản, tức là sự giảm dần giá trị sử dụng của nó do tham gia vào quá trình sản xuất hoặc do hao mòn tự nhiên, biến đổi do tiến bộ khoa học và công nghệ.

Những tài sản thường được tính khấu hao tại các doanh nghiệp, tổ chức bao gồm: máy móc, thiết bị, nội thất và các công cụ văn phòng khác. Sau quá trình sử dụng, chất lượng của các máy móc và thiết bị sẽ giảm sút theo thời gian. Vì vậy, các doanh nghiệp sẽ lập quỹ khấu hao nhằm bù đắp sự hao mòn và giảm giá trị của tài sản đó.

Ý nghĩa của khấu hao là gì

Ý nghĩa của khấu hao là gì?

Khấu hao, theo định nghĩa, là công cụ đo lường mức độ hao mòn của tài sản cố định trong doanh nghiệp. Do đó, khấu hao đóng vai trò quan trọng không chỉ đối với doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế. Trước tiên, có thể thấy rằng khấu hao mang hai ý nghĩa chính cần được làm rõ: ý nghĩa về kinh tế và ý nghĩa về tài chính.

Ý nghĩa kinh tế

Trong quá trình sử dụng, tài sản cố định (TSCĐ) sẽ dần bị hao mòn, đây là hiện tượng khách quan mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng phải đối mặt. Sự hao mòn này có thể do nhiều nguyên nhân như sử dụng lâu dài, thay đổi công nghệ hay ảnh hưởng của môi trường. Tuy nhiên, việc phản ánh và xác định mức độ hao mòn thực tế của TSCĐ lại là một thách thức lớn.

Để giải quyết vấn đề này, trích khấu hao TSCĐ là một giải pháp hiệu quả. Việc trích khấu hao giúp doanh nghiệp ghi nhận được giá trị giảm dần của tài sản qua thời gian. Khoản khấu hao này được tính vào chi phí hoạt động, giúp phản ánh chính xác chi phí sản xuất, kinh doanh.

Kết quả của giải pháp này là lợi nhuận ròng của doanh nghiệp sẽ giảm, nhưng bù lại, doanh nghiệp có cái nhìn chính xác hơn về giá trị thực tế của tài sản, từ đó lập kế hoạch đầu tư và thay thế tài sản một cách hợp lý.

Như vậy, khấu hao không chỉ giúp doanh nghiệp quản lý tài sản tốt hơn, mà còn hỗ trợ việc dự trù chi phí và tối ưu hóa nguồn lực cho các hoạt động kinh doanh trong tương lai.

Ý nghĩa của khấu hao là gì?

Ý nghĩa tài chính

Từ góc độ tài chính, khấu hao ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của doanh nghiệp. Bằng cách phân bổ chi phí tài sản cố định theo thời gian, khấu hao giúp doanh nghiệp giảm thiểu sự biến động của lợi nhuận, đảm bảo tính ổn định và bền vững trong tài chính. Ngoài ra, khấu hao còn là một khoản chi phí không phải trả bằng tiền mặt, do đó, nó giúp tăng dòng tiền thực tế của doanh nghiệp.

Các công thức tính tính khấu hao tài sản cố định chuẩn xác

Sau khi hiểu khái niệm, ý nghĩa khấu hao là gì; chúng ta tiếp tục tìm hiểu cách khấu hao tài sản cố định. Dưới đây là 3 phương pháp chính để tính khấu hao tài sản cố định:

Phương pháp khấu hao đường thẳng (Phương pháp khấu hao tuyến tính)

Phương pháp khấu hao tuyến tính là cách tính khấu hao đơn giản và phổ biến nhất, được sử dụng khi tài sản hao mòn đều theo thời gian. Phương pháp này được ưa chuộng vì tính đơn giản và dễ áp dụng, giúp kế toán dễ dàng theo dõi và ít sai sót.

Công thức như sau:

Mức khấu hao trung bình hằng năm = Nguyên giá của TSCĐ/Thời gian trích khấu hao TSCĐ

Trong đó:

• Nguyên giá của TSCĐ = Giá mua + Chi phí vận chuyển, lắp đặt, chạy thử.
• Thời gian trích khấu hao: Dựa theo quy định của Thông tư số 45/2013/TT-BTC.

Ví dụ:

• Một doanh nghiệp mua máy móc sản xuất với giá 500 triệu đồng. Chi phí vận chuyển và lắp ráp là 40 triệu đồng. Thời gian sử dụng dự kiến là 15 năm.
• Nguyên giá TSCĐ = 500 + 40 = 540 triệu đồng.
• Mức khấu hao trung bình hàng năm = 540/15=36 triệu đồng.

Phương pháp khấu hao dựa trên số lượng, khối lượng sản phẩm (Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần)

Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần là một hệ thống khấu hao tăng tốc, ghi nhận chi phí khấu hao cao hơn trong những năm đầu và thấp dần về sau. Phương pháp này phù hợp với tài sản có giá trị giảm nhanh trong giai đoạn đầu.

Công thức như sau:

Khấu hao mỗi đơn vị = Giá trị còn lại đầu kỳ x Khối lượng sản phẩm sản xuất/sử dụng trong kỳ / Tổng khối lượng sản phẩm dự kiến sản xuất/sử dụng trong thời gian sử dụng

Trong đó:

• Tỷ lệ khấu hao nhanh (%) = Tỷ lệ khấu hao theo đường thẳng × Hệ số điều chỉnh.
• Tỷ lệ khấu hao theo đường thẳng (%) = 100/ thời gian trích khấu hao.

Ví dụ:

• Công ty ABC mua một máy móc sản xuất với nguyên giá 60 triệu đồng. Thời gian khấu hao là 6 năm.
• Tỷ lệ khấu hao theo đường thẳng = 100/6=16.67%
• Tỷ lệ khấu hao nhanh = 16.67%×2=33.33%

Bảng tính khấu hao hàng năm:

Phương pháp này phản ánh đúng hơn về giá trị sử dụng và khả năng tạo doanh thu của tài sản, đặc biệt trong những năm đầu.

3 cách tính khấu hao tài sản cố định

Xem thêm:

• Ngành Tài Chính Ngân Hàng- Chuyên Ngành Đào Tạo Và Mức Lương Cụ Thể
• Công việc và kỹ năng cần có của chuyên viên tài chính là gì?
• Chuyên viên phân tích tài chính là gì? 5 Kỹ năng sống còn cần biết

Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần có điều chỉnh

Phương pháp này phù hợp với các doanh nghiệp công nghệ hoặc những tài sản có mức độ hao mòn nhanh trong những năm đầu sử dụng.

Công thức như sau:

Khấu hao hằng năm = Giá trị còn lại đầu kỳ x Tỷ lệ khấu hao

Tỷ lệ khấu hao được tính dựa trên tỷ lệ khấu hao đường thẳng nhưng nhân đôi hoặc gấp ba lần tùy theo chính sách của doanh nghiệp.

Trong đó:

• Tỷ lệ khấu hao nhanh (%) = Tỷ lệ khấu hao theo đường thẳng x Hệ số điều chỉnh.
• Tỷ lệ khấu hao theo đường thẳng (%) = 100/Thời gian trích khấu hao.

Hệ số điều chỉnh:

Ví dụ:

• Công ty sản xuất ô tô mua máy sản xuất linh kiện với giá 200 triệu đồng. Thời gian trích khấu hao là 5 năm.
• Tỷ lệ khấu hao theo đường thẳng = 100/5=20%.
• Tỷ lệ khấu hao nhanh = 2.0×20%=40%.

Bảng tính khấu hao theo năm:

Lưu ý: Từ năm thứ 4, khi mức khấu hao tính theo tỷ lệ nhanh nhỏ hơn giá trị còn lại chia cho số năm còn lại, sẽ áp dụng cách tính chia đều.

Những tài sản cố định không phải trích khấu hao

Theo quy định tại Khoản 1, Điều 9 của Thông tư 45/2013/TT-BTC, có một số trường hợp đặc biệt mà doanh nghiệp không cần phải trích khấu hao tài sản cố định (TSCĐ). Dưới đây là 8 loại tài sản không phải trích khấu hao:

• Tài sản đã hết thời gian trích khấu hao: Đây là những tài sản đã được trích khấu hao đầy đủ theo thời gian quy định. Sau khi hết thời gian này, tài sản sẽ không còn phải trích khấu hao, mặc dù vẫn có thể tiếp tục sử dụng nếu còn đảm bảo chất lượng.
• Tài sản bị hư hỏng hoặc mất mát: Đối với những TSCĐ đang trong quá trình khấu hao nhưng vì lý do nào đó bị hư hỏng hoặc mất mát, doanh nghiệp sẽ ngừng trích khấu hao kể từ thời điểm tài sản không còn sử dụng được.
• Tài sản không thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp: Những TSCĐ không thuộc quyền sở hữu nhưng vẫn được doanh nghiệp quản lý (trừ trường hợp tài sản thuê tài chính) sẽ không phải trích khấu hao.
• Tài sản không nằm trong sổ sách kế toán: Những TSCĐ không được ghi nhận trong sổ sách kế toán của doanh nghiệp sẽ không phải trích khấu hao.
• Tài sản phục vụ cho hoạt động của người lao động: Các TSCĐ được sử dụng để phục vụ trực tiếp cho phúc lợi của người lao động (như nhà ở, nhà ăn, thiết bị thể thao, văn hóa) sẽ không được tính khấu hao.
• Tài sản cố định do cơ quan có thẩm quyền trao tặng: Những TSCĐ được trao tặng bởi các cơ quan có thẩm quyền nhằm phục vụ hoạt động nghiên cứu hoặc các mục đích đặc biệt khác cũng sẽ không phải trích khấu hao.
• Tài sản vô hình như quyền sử dụng đất lâu dài: Các tài sản vô hình như quyền sử dụng đất lâu dài có thu tiền sử dụng đất hoặc quyền sử dụng đất nhận chuyển nhượng hợp pháp sẽ không phải trích khấu hao.
• Tài sản thuộc nhóm loại 6 theo quy định: Các TSCĐ thuộc loại 6 (tài sản đặc thù theo phân loại) sẽ không phải trích khấu hao.

Như vậy việc tìm hiểu khấu hao là gì và lựa chọn phương pháp tính khấu hao hợp lý sẽ giúp doanh nghiệp phản ánh chuẩn xác tình hình tài chính, đảm bảo hiệu quả sử dụng tài sản cố định và tạo nguồn vốn tái tạo tài sản khi tới hạn sử dụng. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về khấu hao. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, hãy để lại bình luận bên dưới để được HR Insider hỗ trợ giải đáp nhanh nhất. Chúc bạn thành công!

Nắm bắt thông tin tuyển dụng mới nhất và tham gia ứng tuyển tại VietnamWorks! Top các nhà tuyển dụng cùng việc làm tiềm năng đa dạng: Bệnh viện Hồng Ngọc tuyển dụng, Buymed tuyển dụng, Phòng khám 315 tuyển dụng, Diag tuyển dụng, Tuyển dụng Bệnh viện, Tuyển dụng Nhà thuốc Long Châu, Bệnh viện Hùng Vương tuyển dụng và Tuyển dụng Bệnh viện Tâm Anh.

— HR Insider —

VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam